Bỏ độc quyền, giảm thuế: Thị trường vàng chờ một cuộc tái định hình

12 giờ trướcBài gốc

Ngày 26/8, Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Điểm mới quan trọng là bãi bỏ quy định trước đây về việc "Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng".

Giá vàng vẫn lập đỉnh sau những tín hiệu mới (Ảnh minh họa).

Trước đó, ngày 25/8, Bộ Tài chính đã công bố hồ sơ thẩm định dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 26/2023 về biểu thuế xuất - nhập khẩu. Đáng chú ý, bộ này đề xuất giảm thuế suất xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ nhằm hỗ trợ doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh, trong bối cảnh nguồn vàng nguyên liệu đầu vào hạn chế và giá cả leo thang.

Với những điểm mới trên, giới quan sát nhận định thị trường vàng trong nước sẽ có biến động đáng kể, trong đó khoảng cách chênh lệch giữa giá vàng nội địa và thế giới nhiều khả năng sẽ được thu hẹp. Thế nhưng, thị trường vẫn tiếp tục lập đỉnh.

Hỗ trợ doanh nghiệp chế tác, mở rộng thị trường xuất khẩu

Ngày 28/8, giá vàng trong nước tiếp tục tăng mạnh, đồng loạt lập kỷ lục mới. Tại các hệ thống lớn như SJC, DOJI, Bảo Tín Minh Châu, giá vàng miếng được niêm yết ở mức 127-128,5 triệu đồng/lượng, tăng từ 500 nghìn đến hơn 1 triệu đồng so với phiên trước.

Trên thị trường thế giới, giá vàng giao ngay quanh 3.394 USD/ounce, quy đổi khoảng 108,6 triệu đồng/lượng. Như vậy, chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới tiếp tục nới rộng lên tới 19-20 triệu đồng mỗi lượng.

Chuyên gia tài chính - ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, dù nghị định mới đã được ban hành, giá vàng vẫn leo thang bởi tâm lý lo ngại còn hiện hữu trên thị trường. Ông nhận định, các điều chỉnh trong nghị định cần thời gian mới phát huy hiệu quả, trong khi đà tăng hiện nay của vàng cũng chịu ảnh hưởng từ diễn biến giá thế giới.

Theo ông Hiếu, quy định mới giúp các sản phẩm vàng trên thị trường có vị thế bình đẳng hơn; đồng thời mở ra khả năng cho một số ngân hàng, doanh nghiệp đủ điều kiện được tham gia sản xuất, nhập khẩu và phân phối vàng.

Từ đó, chính sách này góp phần củng cố niềm tin của người dân và nhà đầu tư. Tuy vậy, điều quan trọng mà thị trường quan tâm vẫn là khả năng tiếp cận nguồn vàng thực tế.

Còn với việc giảm thuế suất xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ có thể tạo cú hích đáng kể cho ngành chế tác trong nước.

"Hiện nay, sản phẩm vàng trang sức Việt Nam có kỹ thuật không thua kém nhiều nước trong khu vực, nhưng giá thành và khả năng cạnh tranh còn hạn chế. Nếu thuế được giảm, doanh nghiệp có thêm dư địa để hạ giá thành, mở rộng thị trường xuất khẩu và nâng cao thương hiệu Việt", ông Hiếu phân tích.

Nhiều thương hiệu quy định, mỗi khách hàng chỉ được mua một chỉ vàng (Ảnh minh họa).

Theo các doanh nghiệp, chi phí thuế hiện đang khiến giá sản phẩm cao hơn so với đối thủ trong khu vực. Trong khi đó, nhu cầu vàng trang sức ở các thị trường như Mỹ, châu Âu, Trung Đông vẫn rất lớn, đặc biệt là các sản phẩm tinh xảo thủ công - vốn là thế mạnh của nghệ nhân Việt Nam. Hai chính sách mới có thể khuyến khích đầu tư mạnh hơn vào khâu thiết kế, chế tác, từ đó gia tăng giá trị xuất khẩu và tạo thêm nhiều việc làm trong nước.

Không chỉ vậy, giảm thuế còn giúp giải tỏa áp lực tồn kho, tăng khả năng quay vòng vốn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ngành. Với bối cảnh tín dụng sản xuất kinh doanh vẫn gặp khó, chính sách này được coi là một giải pháp hỗ trợ thiết thực.

Nguy cơ "chảy máu" vàng nguyên liệu và bài toán quản lý

Tuy nhiên, một số chuyên gia lại lo ngại về nguy cơ chính sách bị lợi dụng. Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh cảnh báo: "Nếu không có cơ chế kiểm soát chặt, việc giảm thuế xuất khẩu có thể trở thành kẽ hở cho tình trạng xuất khẩu vàng nguyên liệu trá hình, khiến nguồn cung trong nước càng khan hiếm. Điều này sẽ đẩy giá vàng miếng lên cao hơn nữa, gây áp lực cho thị trường và người tiêu dùng".

Thực tế, thị trường vàng Việt Nam đang ở trạng thái đặc biệt: nguồn nguyên liệu phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, trong khi vàng miếng thường xuyên có giá cao hơn thế giới. Nếu xuất khẩu vàng trang sức gia tăng mà không đi kèm giải pháp bổ sung nguồn cung, thị trường trong nước sẽ khó tránh tình trạng mất cân đối.

Theo các hiệp hội, để giảm thiểu rủi ro, cần thiết kế rõ tiêu chuẩn phân biệt vàng trang sức - mỹ nghệ với vàng nguyên liệu. Cơ quan hải quan cần phối hợp với ngành công thương, hiệp hội vàng để giám định chất lượng và giá trị gia tăng của sản phẩm trước khi xuất khẩu, tránh tình trạng núp bóng để tuồn vàng nguyên liệu ra ngoài.

Ở góc nhìn chính sách, ông Thịnh gợi mở rằng, Việt Nam có thể tham khảo kinh nghiệm quốc tế. Tại Thái Lan hay Ấn Độ, thuế suất xuất khẩu vàng trang sức thường được điều chỉnh linh hoạt theo chu kỳ thị trường, nhưng song song đó là các quy định rất chặt chẽ về kiểm định sản phẩm. Việt Nam nếu giảm thuế, cần song hành với việc chuẩn hóa quy trình sản xuất, giám sát và cấp hạn ngạch xuất khẩu phù hợp.

Về dài hạn, ông cho rằng, cần chính sách tổng thể cho ngành vàng trang sức. "Việc giảm thuế chưa đủ để nâng sức cạnh tranh của ngành vàng trang sức. Điều cần hơn là một chiến lược phát triển tổng thể, bao gồm: Mở rộng kênh nhập khẩu vàng nguyên liệu chính ngạch, hỗ trợ doanh nghiệp trong thiết kế - thương hiệu, và kết nối thị trường quốc tế", ông Thịnh nói.

Đại diện một doanh nghiệp lớn chia sẻ: "Chúng ta có thể tận dụng ưu thế lao động lành nghề, kỹ thuật thủ công tinh xảo để tạo thương hiệu riêng. Nhưng để đi xa hơn, ngành vàng Việt Nam cần xây dựng chuỗi giá trị khép kín, từ nguyên liệu - chế tác - phân phối, thay vì phụ thuộc nặng nề vào nhập khẩu nguyên liệu như hiện nay".

Hồng Hạnh

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/bo-doc-quyen-giam-thue-thi-truong-vang-cho-mot-cuoc-tai-dinh-hinh-192250828211304537.htm