Vì sao nhiều thương hiệu vàng sắp ra đời, giá vàng vẫn tăng cao?

6 giờ trướcBài gốc

Giá vàng thế giới hôm nay (29-8) đã lên 3.410 USD/ounce, tương đương 109,4 triệu đồng/lượng. So với phiên hôm qua, giá vàng tăng 600.000 đồng/lượng.

Giá vàng vẫn tăng cao kỷ lục

Hiện giá vàng SJC đang bán ra chạm mốc 128,9 triệu đồng/lượng. Vàng PNJ là 123,6 triệu đồng/lượng. Như vậy, giá vàng SJC đang cao hơn giá vàng thế giới là 19,5 triệu đồng/lượng, vàng PNJ có sự chênh lệch vàng thế giới là 14,2 triệu đồng/lượng.

Dù nhiều thương hiệu vàng sắp ra đời, nhưng giá vàng trong nước vẫn cao hơn giá vàng thế giới gần 20 triệu đồng/lượng.

Theo giới phân tích, sự tăng giá này không chỉ là một hiện tượng đơn lẻ mà là kết quả của sự hội tụ giữa các yếu tố kinh tế vĩ mô và tâm lý lo ngại trên thị trường.

Một trong những yếu tố trực tiếp nhất hỗ trợ giá vàng là sự suy yếu của đồng USD. Vàng được định giá bằng đồng USD trên thị trường quốc tế, vì vậy khi giá trị của đồng bạc xanh giảm, vàng sẽ trở nên rẻ hơn đối với các nhà đầu tư nắm giữ những đồng tiền khác. Điều này kích thích nhu cầu mua vàng từ các quốc gia ngoài Mỹ, tạo ra một lực cầu mạnh mẽ đẩy giá lên cao.

Sự suy yếu của đồng USD phần lớn đến từ kỳ vọng của thị trường về việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể bắt đầu cắt giảm lãi suất sớm hơn dự kiến. Trong môi trường lãi suất thấp, sức hấp dẫn của vàng, một tài sản không sinh lời, tăng lên đáng kể.

Giá vàng tăng cao còn phản ánh tâm lý lo ngại của nhà đầu tư. Vàng từ lâu đã được coi là một tài sản trú ẩn an toàn trong các thời kỳ bất ổn. Trong những ngày gần đây, tâm điểm của sự bất ổn không chỉ đến từ các xung đột địa chính trị, mà còn từ những mối lo ngại về tính độc lập của chính Fed.

Theo chuyên gia tài chính Trần Đình Phương, giá vàng trong nước hiện nay chịu tác động đồng pha và trực tiếp từ hai yếu tố chính là giá vàng thế giới và tỉ giá USD/VND. Khi giá vàng thế giới liên tục lập đỉnh, giá vàng trong nước cũng tăng theo. Đồng thời, tỉ giá USD/VND tiếp tục tăng cao đã khuếch đại đà tăng này, khiến giá vàng nội địa leo lên các mức kỷ lục.

Giá vàng thế giới đang tăng mạnh cũng đẩy giá vàng trong nước tăng theo.

Tuy nhiên, bất chấp kỳ vọng từ việc Nghị định 232/2025 đi vào cuộc sống, cho phép nhiều thương hiệu vàng uy tín tham gia sản xuất và kinh doanh vàng miếng, giá vàng vẫn khó có thể sớm hạ nhiệt.

Ông Phương phân tích, chính sách luôn có độ trễ. Từ khi có chủ trương đến lúc vàng thực sự được nhập khẩu, sản xuất và phân phối ra thị trường là một quá trình phức tạp, cần nhiều thời gian. Trong khi đó, các yếu tố vĩ mô như giá vàng thế giới lại biến động từng ngày. Sự chênh lệch về tốc độ này tạo ra một nghịch lý rằng, các yếu tố đẩy giá lên (giá thế giới và tỷ giá) vẫn đang tác động mạnh mẽ, trong khi các yếu tố tiềm năng kéo giá xuống (nguồn cung dồi dào hơn) vẫn chưa phát huy hiệu quả.

Do đó, việc sớm thu hẹp biên độ chênh lệch giá vàng là một bài toán không hề đơn giản, và thị trường cần thêm thời gian để hấp thụ và phản ứng với những thay đổi chính sách.

Kỳ vọng giá vàng hạ nhiệt

Theo tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh, giảng viên tài chính, Đại học RMIT Việt Nam, Chính phủ vừa xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, sẽ tác động tích cực đến thị trường vàng Việt Nam theo hướng tăng cạnh tranh và minh bạch.

Trước đây, theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) độc quyền sản xuất vàng miếng SJC, dẫn đến tình trạng cung khan hiếm, giá vàng trong nước cao hơn thế giới trung bình 20 triệu đồng/lượng, thúc đẩy buôn lậu và rò rỉ ngoại tệ. Hiện nay, việc chuyển sang cơ chế cấp phép cho doanh nghiệp (vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỉ đồng) và ngân hàng thương mại (vốn điều lệ 50.000 tỉ đồng), không vi phạm hành chính, sẽ cho phép nhiều đơn vị tham gia sản xuất và nhập khẩu vàng nguyên liệu.

Điều này dự kiến tăng nguồn cung, kết nối thị trường nội địa với quốc tế, giảm tình trạng độc quyền SJC. Nguồn cung ổn định sẽ hạn chế đầu cơ, giảm buôn lậu và tăng niềm tin thị trường.

Trong thời gian tới, nếu nguồn cung vàng gia tăng có thể giúp giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới.

Cũng theo TS Tuấn Anh, trong ngắn hạn việc chuyển sang cơ chế cấp quyền sản xuất và kinh doanh vàng miếng có thể tạo ra sự tạm thời thiếu hụt nguồn cung do các doanh nghiệp phải chuẩn bị hồ sơ và chờ cấp phép, với thời gian tối đa là 30 ngày làm việc kể từ khi hồ sơ hợp lệ được nộp, và NHNN vẫn kiểm soát chặt để tránh lạm phát.

Nhìn chung, thị trường vàng Việt Nam năm 2024-2025 chứng kiến nhu cầu đầu tư tăng, nên chính sách này sẽ hỗ trợ ổn định kinh tế vĩ mô bằng cách giảm phụ thuộc vào độc quyền nhà nước, thúc đẩy xuất khẩu vàng trang sức. Tổng thể, thị trường sẽ lành mạnh hơn, nhưng cần giám sát để tránh lạm dụng.

Theo PGS.TS Võ Đình Trí, Trường IPAG Business School Paris (Pháp), nhiều người tỏ ra băn khoăn về việc tại sao giá vàng trong nước không giảm như kỳ vọng, dù đã có thông báo xóa bỏ độc quyền vàng miếng. Đây là một câu hỏi rất hay, bởi lẽ việc xóa độc quyền không có nghĩa là thị trường sẽ ngay lập tức trở thành một sân chơi cạnh tranh hoàn hảo.

Thực tế, trong kinh tế học, độc quyền có nhiều hình thức khác nhau. Bên cạnh độc quyền duy nhất (monopoly), còn có một dạng phổ biến khác gọi là độc quyền nhóm (oligopoly). Độc quyền nhóm là khi thị trường chỉ có một vài nhà cung cấp lớn, họ có thể thỏa hiệp ngầm với nhau để duy trì quyền kiểm soát và định giá, thay vì cạnh tranh một cách tự do.

Tình trạng này tồn tại ở rất nhiều ngành, từ điện toán đám mây cho tới viễn thông hay hàng không. Trong lĩnh vực vàng, việc xóa độc quyền vàng miếng có thể chỉ đơn giản là chuyển từ độc quyền duy nhất sang độc quyền nhóm, khi số lượng các đơn vị được cấp phép kinh doanh và dập vàng vẫn còn rất hạn chế.

Vì vậy, việc cho phép thêm các đơn vị mới tham gia thị trường vàng không thể ngay lập tức tạo ra sự cạnh tranh mạnh mẽ để kéo giá xuống. Chỉ khi số lượng nhà cung cấp đủ lớn và có sự cạnh tranh thực sự, giá vàng trong nước mới có thể tiệm cận với giá thế giới.

Chính sách mới có thể giúp giảm giá vàng trong nước đang lập đỉnh kỷ lục, nhưng không phải ngay lập tức và phụ thuộc nhiều yếu tố. Việc xóa cơ chế độc quyền dự kiến sẽ gia tăng nhập khẩu nguyên liệu và mở rộng nguồn cung, từ đó có thể giúp thu hẹp khoảng cách giá trong nước so với quốc tế.

Tôi cho rằng, tăng nguồn cung sẽ bảo vệ người tiêu dùng, giảm giá nội địa về sát thế giới, góp phần ổn định vĩ mô. Tuy nhiên, chính sách không đảm bảo giảm giá tuyệt đối nếu giá thế giới tiếp tục tăng do lạm phát toàn cầu.

Ngoài ra, nhu cầu trú ẩn lạm phát ở Việt Nam và biến động tiền đồng có thể giữ giá vàng cao. Do đó, giá vàng lập đỉnh ngay sau nghị định 232, phản ánh tâm lý chờ đợi, nhưng dài hạn sẽ ổn định. Để hiệu quả, NHNN cần can thiệp kịp thời như bán vàng dự trữ và giám sát hạn ngạch nhập khẩu. Tổng thể, chính sách hỗ trợ giảm giá nội địa tương đối, nhưng cần kết hợp kiểm soát lạm phát để đạt kết quả tối ưu

Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh, giảng viên tài chính, Đại học RMIT Việt Nam

PHƯƠNG MINH. Ảnh: PM

Nguồn PLO : https://plo.vn/vi-sao-nhieu-thuong-hieu-vang-sap-ra-doi-gia-vang-van-tang-cao-post868137.html