Chiều ngày 16/5, tại Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức Hội thảo góp ý dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc chủ trì hội thảo. Tham dự hội thảo này còn có các đơn vị trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, thành viên Ban soạn thảo, các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục phổ thông ở khu vực phía Nam.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc thông tin, Luật Giáo dục được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 14/6/2019, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2020.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc phát biểu tại hội thảo (ảnh: V.D)
Sau 5 năm thực hiện, theo chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, trình dự án sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc, đây là việc làm hết sức quan trọng, vì Luật Giáo dục được xem là luật gốc khi xây dựng các luật có liên quan trong lĩnh vực giáo dục.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh, việc thảo luận, góp ý, bổ sung, điều chỉnh một số điều của Luật Giáo dục cần bám sát, phù hợp với chủ trương đổi mới giáo dục và đào tạo của Đảng và Nhà nước.
Giáo dục nghề nghiệp bao gồm trung học nghề và cao đẳng
Phát biểu tại hội thảo, ông Đào Hồng Cường – Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay, điểm mới trong dự thảo Luật Giáo dục là xác lập giáo dục nghề nghiệp là một cấp học, bao gồm 2 bậc trung học nghề và cao đẳng. Trong cấp học này, người học được đào tạo ở 3 trình độ là sơ cấp, trung học nghề và cao đẳng.
Theo ông Đào Hồng Cường, cách thiết kế này bảo đảm cấu trúc hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng phân rõ cấp học, phân loại rõ trình độ đào tạo và tăng cường tính mở, liên thông, phù hợp với Khung trình độ quốc gia và thông lệ quốc tế.
Dự thảo cũng giao cho hiệu trưởng trường trung học cơ sở, hoặc người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục trung học cơ sở xác nhận hoàn thành chương trình trung học cơ sở, thay cho việc trưởng phòng giáo dục và đào tạo cấp quận, huyện cấp bằng trung học cơ sở; giao thẩm quyền cho hiệu trưởng trường trung học phổ thông hoặc người đứng đầu cơ sở giáo dục thực hiện chương trình giáo dục trung học phổ thông cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông thay cho việc Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cấp bằng tốt nghiệp trung học phổ thông như hiện nay.
Các đại biểu tham dự hội thảo ở Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh (ảnh: V.D)
Đồng thời, dự thảo này cũng sửa đổi quy định về hoạt động khoa học, công nghệ của các cơ sở giáo dục, bổ sung nội dung quy định về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, xác định rõ Tài liệu giáo dục địa phương không phải là sách giáo khoa.
Dự thảo sửa đổi theo hướng bỏ Hội đồng trường trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập, không thực hiện việc kiểm định các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên thông qua tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục, thay bằng quy định về đánh giá chất lượng đối với cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên.
Bỏ Hội đồng trường trong cơ sở mầm non, giáo dục phổ thông công giúp áp lực nhân sự
Trao đổi tại hội thảo này, các đại biểu tham dự đã nêu nhiều ý kiến về các nội dung sửa đổi, bổ sung tại dự thảo luật liên quan đến các quy định về văn bằng, chứng chỉ, hội đồng trường, học phí, thủ tục hành chính.
Thầy Nguyễn Minh Hoàng nêu ý kiến tại hội thảo (ảnh: Minh Anh)
Nêu ý kiến tại hội thảo, thầy Nguyễn Minh Hoàng – Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông An Lạc, Quận Bình Tân (Thành phố Hồ Chí Minh) cho hay, tại Điều 55 của Luật Giáo dục năm 2019, Hội đồng trường tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập là tổ chức quản trị nhà trường, thực hiện quyền đại diện sở hữu, tham gia quyết định phương hướng hoạt động của nhà trường.
Thế nhưng, theo thầy Nguyễn Minh Hoàng, phần lớn các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập chưa được giao quyền tự chủ về tài chính, tổ chức bộ máy hay nhân sự. Do vậy mà chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng trường trong những cơ sở giáo dục này chủ yếu được thực hiện bởi lãnh đạo nhà trường hay các phòng chuyên môn, dẫn đến sự trùng lắp về hình thức, không hiệu quả về thực chất.
Thầy Nguyễn Minh Hoàng đồng thuận với đề xuất tại dự thảo sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục năm 2025, theo đó: Sửa đổi Điều 55 theo hướng không quy định thành lập Hội đồng trường tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập.
Chính sách này sẽ không làm ảnh hưởng đến tính dân chủ trong nhà trường, bởi quyền giám sát vẫn được bảo đảm thông qua các cơ chế như Đảng ủy/Chi bộ, Ban đại diện cha mẹ học sinh hay các cơ quan quản lý trực tiếp.
Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông An Lạc Nguyễn Minh Hoàng nhấn mạnh, việc bỏ quy định này sẽ giúp giảm áp lực nhân sự, tiết kiệm chi phí vận hành, tăng tính tập trung vào các hoạt động dạy và học.
Điều này cũng phù hợp với chủ trương tinh gọn bộ máy, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập theo Nghị quyết số 19-NQ/TW và Chỉ thị 24/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
“Đây là bước đi phù hợp với thực tiễn, đúng định hướng cải cách hành chính, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục hiện nay. Thay vì duy trì mô hình quản trị không hiệu quả, chúng ta cần tập trung hoàn thiện vai trò của hiệu trưởng, nâng cao năng lực quản lý, tăng cường giám sát thông qua các tổ chức chính trị xã hội trong và ngoài nhà trường. Điều này sẽ góp phần xây dựng một hệ thống giáo dục thực chất, hiệu quả và bền vững hơn trong giai đoạn mới”, thầy Nguyễn Minh Hoàng nhấn mạnh.
Nói về chính sách miễn, giảm học phí và hỗ trợ tiền đóng học phí cho người học hiện nay, ông Lê Thế Tài – Trưởng phòng Công tác sinh viên, Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh nêu, đây không những là một biện pháp an sinh giáo dục, mà còn là minh chứng sinh động cho cam kết của Nhà nước trong việc bảo đảm công bằng xã hội, nuôi dưỡng ước mơ học tập của hàng triệu người trẻ.
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục gắn với tự chủ đại học và chuyển đổi số, các chính sách này càng cần được hoàn thiện một cách kịp thời, linh hoạt, công bằng và thực chất.
“Từ thực tiễn triển khai tại các trường đại học, đặc biệt là tại các cơ sở giáo dục công lập tự chủ như Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi kiến nghị cần mạnh dạn sửa đổi những điểm chưa phù hợp, bổ sung những cơ chế mới – từ cấp bù học phí theo thực thu, xã hội hóa học bổng đến phân quyền cho các trường và tích hợp dữ liệu quốc gia, để chính sách đến được đúng người, đúng lúc và đúng ý nghĩa”, ông Lê Thế Tài kiến nghị.
Việt Dũng