Toàn cảnh Tổ 12, gồm Đoàn ĐBQH các tỉnh: Quảng Ngãi, Đồng Tháp
Tháo gỡ “nút thắt” trong phát triển điện hạt nhân module nhỏ
Dành sự quan tâm đến phát triển điện hạt nhân module nhỏ, ĐBQH Vũ Thị Liên Hương (Quảng Ngãi) lưu ý, dự thảo Nghị quyết chỉ quy định khuyến khích doanh nghiệp khu vực nhà nước và tư nhân tham gia nghiên cứu, đầu tư phát triển điện hạt nhân module nhỏ. Quy định này còn chung chung, chưa có một cơ chế, chính sách nào thật sự rõ ràng.
Theo đại biểu, năng lượng hạt nhân đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyên sâu và vật lý hạt nhân cũng đòi hỏi sự an toàn là tuyệt đối, nếu rò rỉ tia phóng xạ sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân xung quanh.
ĐBQH Vũ Thị Liên Hương (Quảng Ngãi) phát biểu
Cho rằng, quy định như dự thảo Nghị quyết chưa đủ thu hút doanh nghiệp nhà nước và tư nhân tham gia nghiên cứu đầu tư, phát triển, đại biểu đề nghị nghiên cứu bổ sung cơ chế ưu đãi đầu tư, tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp và yêu cầu về an toàn, an ninh khi phát triển điện hạt nhân module nhỏ, đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết.
Cũng quan tâm đến phát triển điện hạt nhân module nhỏ, ĐBQH Nguyễn Thanh Cầm (Đồng Tháp) nêu rõ, bên cạnh những mô hình truyền thống, chúng ta đã có cơ chế phát triển điện hạt nhân module nhỏ, với tính linh hoạt tốt hơn, việc lắp đặt ở các địa điểm cũng linh hoạt hơn.
Tuy nhiên, nếu chỉ có một quy định tại Điều 10 như dự thảo Nghị quyết sẽ rất khó để triển khai. Lưu ý vấn đề này, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm cho rằng, không chỉ khuyến khích, mà cần phải xem “nút thắt”, “điểm nghẽn” đang ở đâu để tập trung tháo gỡ, có chính sách cụ thể sử dụng các công trình điện hạt nhân module nhỏ. Đại biểu đề nghị ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện nội dung này.
Thay vì vốn điều lệ nên chuyển sang tiêu chí về vốn chủ sở hữu
Liên quan đến khoản 2, Điều 11 và khoản 1, Điều 13, dự thảo Nghị quyết đã quy định các điều kiện về năng lực tài chính đối với đơn vị khảo sát và nhà đầu tư dự án điện gió ngoài khơi, bao gồm: Vốn điều lệ tối thiểu là 10.000 tỷ đồng; có vốn chủ sở hữu tối thiểu không thấp hơn 15% tổng số vốn đầu tư dự án điện gió ngoài khơi và không bao gồm vốn đã được giải ngân cho các dự án đang thực hiện và các khoản đầu tư tài chính dài hạn khác.
Đại biểu Nguyễn Thanh Cầm cho rằng, các tiêu chí được đề ra rất cụ thể, với mức vốn lớn, nhằm tìm được những nhà đầu tư thực sự có năng lực để tham gia thị trường mới và khó như dự án điện gió ngoài khơi.
ĐBQH Nguyễn Thanh Cầm (Đồng Tháp) phát biểu
Tuy nhiên, đại biểu đề nghị nghiên cứu lại tiêu chí vốn điều lệ tối thiểu đã thực sự cần thiết chưa? Bởi dự thảo Nghị quyết đã quy định điều kiện về vốn chủ sở hữu. Hơn nữa, thực tế cho thấy, vốn điều lệ chưa thực sự phản ánh đầy đủ, chính xác nguồn vốn thực tế mà nhà đầu tư có thể bố trí riêng cho một dự án, đặc biệt trong trường hợp nhà đầu tư đang đề xuất nhiều dự án hoặc là nhiều cụm dự án. Vốn chủ sở hữu cũng thường cao hơn vốn điều lệ.
Các đại biểu thảo luận tại tổ
Đại biểu cho rằng, nên chăng dùng tiêu chí khả năng huy động vốn chủ sở hữu tính theo từng dự án thì sẽ phản ánh đúng năng lực chủ đầu tư và phù hợp với thông lệ quốc tế.
“Luật Đấu thầu cũng quy định tiêu chuẩn đánh giá năng lực của chủ đầu tư là khả năng thu xếp vốn, khả năng huy động vốn vay, nguồn vốn hợp pháp khác”, do vậy, để thống nhất với nội dung của dự thảo của Nghị quyết và Luật Đấu thầu thì nên cân nhắc điều chỉnh điều kiện về vốn điều lệ, chuyển sang tiêu chí về vốn chủ sở hữu.
Bên cạnh những điều kiện về năng lực tài chính, đại biểu cũng đề nghị bổ sung thêm tiêu chí nhà đầu tư có kinh nghiệm trong lĩnh vực điện nói chung, khả năng sử dụng công nghệ cao, kinh nghiệm thực hiện các dự án năng lượng có quy mô lớn, kinh nghiệm trong các dự án hạ tầng trên biển, có tính chất kỹ thuật tương tự.
Hoàng Ngọc; Ảnh: Hồ Long