Nhiều quy định thể chế hóa Nghị quyết 57-NQ/TW
Theo Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật được trình bày tại phiên họp, tiếp thu ý kiến đại biểu và để triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng, bổ sung nội dung cho phép doanh nghiệp được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế khoản chi phí bổ sung áp dụng cho hoạt động nghiên cứu và phát triển của doanh nghiệp.
Dự thảo quy định giao Chính phủ quy định chi tiết để tạo cơ sở pháp lý và vẫn linh hoạt cho Chính phủ.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo tại phiên họp.
Đồng thời, trên cơ sở rà soát, kiến nghị của cơ quan soạn thảo, dự thảo luật cũng đã bổ sung khoản tài trợ cho nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; khoản chi cho nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong doanh nghiệp là khoản chi được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN).
Để thể chế hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW, bên cạnh nhiều nội dung khác, Chính phủ cũng đề xuất bổ sung quy định cho phép doanh nghiệp tặng tài trợ được trừ khoản tài trợ cho phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số vào chi phí khi tính thuế TNDN; đồng thời, doanh nghiệp nhận tài trợ được miễn thuế đối với khoản thu nhập này, không phân biệt các khoản tài trợ này là nhận được từ các doanh nghiệp độc lập bên ngoài hay là nhận được từ các doanh nghiệp có quan hệ liên kết.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến lo ngại rằng, các khoản chi cho phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số thường rất lớn, phạm vi rộng và hiện còn thiếu các quy định pháp luật cụ thể, việc định giá theo thị trường trong các lĩnh vực này là khó khả thi.
UBTVQH báo cáo Quốc hội xem xét, bổ sung quy định cho phép miễn thuế TNDN như đề xuất của Chính phủ, đồng thời đề nghị Chính phủ ban hành đầy đủ các quy định cần thiết và chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện, bảo đảm mục tiêu của việc chống chuyển giá, chuyển lợi nhuận giữa các bên có quan hệ liên kết, tránh việc bị lợi dụng chính sách.
Nhằm bảo đảm thống nhất, đồng bộ với các quy định của dự thảo Luật Công nghiệp công nghệ số, trên cơ sở đề xuất của Cơ quan soạn thảo, UBTVQH đã chỉnh lý một số điểm tại khoản 2 Điều 12 dự thảo Luật Thuế TNDN để bổ sung một cách phù hợp và cân đối trong tổng thể chung các ngành, nghề, lĩnh vực cần được ưu đãi thuế liên quan đến Luật Công nghiệp công nghệ số.
Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp bất động sản, hỗ trợ tăng trưởng
Để thể hiện sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước đối với hoạt động của các cơ quan báo chí, trên cơ sở đề xuất của Chính phủ, UBTVQH đã tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật theo hướng áp dụng thống nhất mức thuế suất ưu đãi 10% đối với tất cả các loại hình báo chí, tương tự như chính sách ưu đãi đang áp dụng cho báo in.
Liên quan đến lĩnh vực bất động sản, dự thảo quy định cho phép doanh nghiệp được bù trừ lãi của hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư với lỗ từ hoạt động kinh doanh khác khi xác định thu nhập tính thuế.
Quy định này để tạo thuận lợi, tháo gỡ vướng mắc và bảo đảm sự công bằng cho các doanh nghiệp bất động sản với các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực khác, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu đã đặt ra.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến lo ngại về rủi ro của quy định này khi thực hiện vì có thể tạo ra cơ chế cho doanh nghiệp lợi dụng làm giảm nghĩa vụ thuế từ hoạt động kinh doanh bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư thông qua việc được bù trừ với lỗ từ các hoạt động kinh doanh khác.
Với tinh thần ủng hộ Chính phủ trong việc tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng GDP đạt 8%, UBTVQH xin báo cáo Quốc hội đồng ý với đề xuất nội dung sửa đổi này của Chính phủ. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện đạt mục tiêu, tránh việc bị lợi dụng chính sách, bảo đảm Quy định 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị.
Các đại biểu tham dự phiên họp sáng 12/5.
Chấm dứt lồng ghép chính sách ưu đãi thuế trong các luật chuyên ngành
Đối với chính sách ưu đãi thuế nói chung, dự thảo Luật được Chính phủ xây dựng trên cơ sở rà soát toàn bộ hệ thống các ưu đãi thuế hiện hành đang quy định tại các văn bản pháp luật về đầu tư và các luật chuyên ngành về cơ bản đã kế thừa các quy định hiện hành, đồng thời sắp xếp, thu hẹp lại các ngành, nghề, lĩnh vực cụ thể được hưởng ưu đãi và bổ sung một số quy định về ưu đãi thuế TNDN đang được quy định tại các luật chuyên ngành.
Với định hướng sửa đổi này, phạm vi ưu đãi thuế TNDN tại dự thảo luật không thể hoàn toàn đồng bộ và thống nhất với các quy định ưu đãi đang quy định tại pháp luật về đầu tư và một số luật chuyên ngành.
Vì vậy, để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, tránh việc quy định chính sách ưu đãi thuế dàn trải tại các văn bản Luật chuyên ngành và để xử lý các nội dung chưa thống nhất với quy định tại các luật chuyên ngành, dự thảo luật đã bổ sung quy định “trường hợp các luật khác có quy định về ưu đãi thuế TNDN khác với quy định của Luật này thì thực hiện theo quy định của luật này”.
Theo đó, các ưu đãi thuế cần được và chỉ nên được quy định trong các văn bản pháp luật về thuế, đồng thời, cần chấm dứt việc lồng ghép chính sách ưu đãi thuế trong các luật chuyên ngành để bảo đảm tính tổng thể, nhất quán của hệ thống ưu đãi thuế TNDN, UBTVQH nêu rõ.
UBTVQH cũng cho biết đang chỉ đạo cơ quan thẩm tra, cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát, kịp thời cập nhật, thể chế hóa các nội dung liên quan trong Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân (như thuế TNDN cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp, quản lý quỹ đầu tư mạo hiểm…) và hoàn thiện trong quá trình chỉnh lý dự thảo luật.
Hoàng Yến