Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Bộ Tổng Tham mưu đã không ngừng lớn mạnh, khẳng định vai trò là cơ quan tham mưu chiến lược đầu não của Đảng, Nhà nước và Quân đội, đóng góp to lớn vào các thắng lợi vĩ đại của dân tộc. Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên hội nhập và phát triển, Bộ Tổng Tham mưu tiếp tục giữ vững niềm tin, đảm nhận sứ mệnh thiêng liêng trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và hiện đại hóa Quân đội.
Lễ diễu binh, diễu hành là điểm nhấn quan trọng Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024). Ảnh Báo QĐND
Ngay sau ngày giành độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Một dân tộc muốn tồn tại thì trước hết phải tự lực về quốc phòng.” Bộ Tổng Tham mưu ra đời trong hoàn cảnh cấp bách của cách mạng, thể hiện sự trăn trở của Bác Hồ và Đảng ta trong việc xây dựng một đội quân cách mạng chính quy, tinh nhuệ, đủ sức bảo vệ thành quả cách mạng. Dù trong điều kiện thiếu thốn, những bước đi ban đầu của Bộ đã đặt nền móng cho việc tổ chức lực lượng vũ trang, lãnh đạo kháng chiến chống thực dân Pháp, bảo vệ nền độc lập non trẻ.
Trong chín năm kháng chiến trường kỳ, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bộ Tổng Tham mưu đã chỉ đạo toàn diện các mặt công tác quân sự: xây dựng lực lượng, huấn luyện, trang bị, tổ chức các chiến dịch lớn như Chiến dịch Biên giới 1950, Tây Bắc, Trung du, Hòa Bình, đặc biệt là Chiến thắng Điện Biên Phủ 1954 – đỉnh cao của nghệ thuật quân sự Việt Nam. Qua đó, Bộ Tổng Tham mưu khẳng định vị thế là cơ quan tham mưu chiến lược xuất sắc, nhạy bén, linh hoạt và sáng tạo.
Khi đế quốc Mỹ tiến hành chiến tranh ở miền Nam, Bộ Tổng Tham mưu đã phát huy kinh nghiệm, chỉ đạo chiến tranh cách mạng trên cả hai miền. Các chiến dịch mang tính bước ngoặt như Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968, Chiến dịch Đường 9 - Nam Lào 1971, “Điện Biên Phủ trên không” 1972, và đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh 1975 - đều in đậm dấu ấn tham mưu, tổ chức tài tình của Bộ Tổng Tham mưu.
Sau ngày đất nước thống nhất, Bộ tiếp tục giữ vai trò chủ đạo trong chỉ đạo các cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, phía Bắc và làm nghĩa vụ quốc tế giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng Khmer Đỏ.
Bước vào thời kỳ đổi mới, Bộ Tổng Tham mưu kịp thời tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương các chủ trương chiến lược về quốc phòng, xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân gắn với an ninh nhân dân, củng cố nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo và biên giới quốc gia trong mọi tình huống.
Một trong những giá trị bền vững nhất trong 80 năm lịch sử là niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh. Niềm tin ấy là nguồn sức mạnh vô hình, là nền tảng để Bộ Tổng Tham mưu vượt qua mọi thử thách, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ trong từng giai đoạn cách mạng.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, Bộ Tổng Tham mưu tiếp tục thể hiện bản lĩnh kiên định, kiên quyết bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và lợi ích quốc gia – dân tộc, bất kể trong điều kiện hòa bình hay trong những thách thức an ninh phi truyền thống.
Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi căn bản diện mạo chiến tranh hiện đại. Trước yêu cầu mới, Bộ Tổng Tham mưu chủ động dự báo, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, xây dựng lực lượng tác chiến không gian mạng, bảo vệ an ninh mạng và thông tin quốc gia. Đồng thời, thúc đẩy hiện đại hóa quân đội theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ số, vũ khí thông minh vào huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu.
Trong vai trò tham mưu chiến lược, Bộ đang tập trung xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”, phấn đấu đến năm 2030 đạt mục tiêu hiện đại hóa quân đội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Song song đó, tiếp tục củng cố mối quan hệ gắn bó máu thịt với nhân dân, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc, không chỉ trong không gian thực mà cả trên không gian mạng.
Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024). Ảnh Báo QĐND
Từ nền tảng 80 năm truyền thống, Bộ Tổng Tham mưu đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống yêu nước, trung thành với Đảng và nhân dân cho thế hệ trẻ quân đội. Thông qua các phong trào như “Thanh niên Quân đội học tập và làm theo lời Bác”, các hoạt động tuyên truyền – thi đua yêu nước, Bộ đã và đang hun đúc nên lớp sĩ quan, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí kiên cường, có trình độ, năng lực toàn diện.
Thế hệ trẻ quân đội hôm nay không chỉ là lực lượng xung kích trong bảo vệ biên giới, biển đảo mà còn tiên phong trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền trên không gian mạng, ứng phó với các mối đe dọa an ninh phi truyền thống. Các học viện, nhà trường quân đội – dưới sự chỉ đạo sát sao của Bộ Tổng Tham mưu – đang đổi mới nội dung, phương pháp huấn luyện, đào tạo sĩ quan trẻ có tư duy công nghệ, am hiểu pháp luật, làm chủ vũ khí hiện đại, sẵn sàng chiến đấu trong mọi điều kiện.
Cùng với đó, Bộ Tổng Tham mưu còn tích cực phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với phát triển kinh tế – xã hội; tham gia hiệu quả vào công tác phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình để phát triển đất nước.
80 năm – một chặng đường vẻ vang, Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam đã và đang khẳng định vai trò trụ cột trong sự nghiệp bảo vệ, xây dựng Tổ quốc. Dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới và khát vọng phát triển của dân tộc, Bộ Tổng Tham mưu tiếp tục vững bước, là niềm tin chiến lược, trung tâm tham mưu quốc phòng, đóng góp vào sự nghiệp dựng xây đất nước giàu mạnh, văn minh, hiện đại trong kỷ nguyên vươn mình ra thế giới.
Thượng tá, ThS Nguyễn Hữu Quý