Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phát biểu tiếp thu, giải trình tại phiên thảo luận về dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi)

10 giờ trướcBài gốc

Sáng 8/5/2025, tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi)

Thay mặt Cơ quan chủ trì soạn thảo trân trọng cảm ơn những góp ý thẳng thắn, trách nhiệm, tâm huyết của các Đại biểu Quốc hội đối với dự án Luật Hóa chất (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, sau Kỳ họp thứ 8, Bộ Công Thương đã chủ động phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nghiên cứu tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội nghị Đại biểu Quốc hội chuyên trách, ý kiến các Đoàn đại biểu Quốc hội, Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực các Ủy ban của Quốc hội và các cơ quan, tổ chức hữu quan.

Đến nay, về cơ bản các nội dung của dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội và cơ quan chủ trì thẩm tra đồng thuận, thống nhất.

Để làm rõ thêm một số vấn đề mà nhiều Đại biểu Quốc hội quan tâm, tại Hội trường, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã trao đổi về 5 nhóm vấn đề chính.

Về lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm (Điều 8)

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, cơ quan chủ trì soạn thảo là Bộ Công Thương cho rằng quy định ưu đãi và hỗ trợ đầu tư đặc biệt đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm tại Điều 8 của dự thảo Luật là cần thiết với 2 lý do chính:

Thứ nhất, các lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm tại dự thảo Luật gồm các dự án đầu tư sản xuất sản phẩm để cung cấp nguyên liệu cơ bản, thiết yếu cho nhiều ngành, lĩnh vực sản xuất khác (hóa chất cơ bản, hóa dầu, cao su); lĩnh vực sản xuất góp phần đảm bảo an ninh lương thực, an ninh y tế (hóa dược, phân bón chất lượng cao); lĩnh vực thúc đẩy phát triển bền vững, hướng tới kinh tế tuần hoàn (sản xuất hóa chất hydro, amoniac và các dẫn xuất từ nguồn năng lượng tái tạo; dự án đầu tư khu, cụm công nghiệp chuyên ngành hóa chất, tổ hợp hóa chất). Đây là những lĩnh vực sản xuất có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng và hướng tới nền kinh tế độc lập, tự chủ.

Thứ hai, đối với lĩnh vực hóa dược, theo phân loại của Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hiệp quốc (UNIDO), công nghiệp dược của Việt Nam được xếp loại ở mức 3/5, nghĩa là “công nghiệp dược nội địa sản xuất đa số thành phẩm từ nguyên liệu nhập”. Thực tế cũng cho thấy, phần lớn nguyên liệu cần thiết cho sản xuất thuốc như dược chất, tá dược đều phải nhập khẩu (khoảng 90%), sản xuất sản phẩm hóa dược trong nước mới chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu cho sản xuất thuốc (khoảng 5,2% nhu cầu cho sản xuất thuốc tân dược và 20% nhu cầu cho sản xuất thuốc đông dược). Trong bối cảnh đó, việc có chính sách ưu đãi mạnh mẽ, khả thi để phát triển công nghiệp hóa dược trong nước là cần thiết, góp phần đảm bảo khả năng tự chủ, ngăn chặn rủi ro thiếu các mặt hàng thuốc thiết yếu, nâng cao hiệu quả của nền kinh tế và đảm bảo ổn định an sinh xã hội. Để tránh chồng chéo với chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư trong phát triển công nghiệp dược theo quy định tại Luật Dược, dự thảo Luật đã chỉnh lý khái niệm “sản phẩm hóa dược” như tại khoản 10 Điều 2.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tiếp thu, giải trình tại phiên thảo luận về dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) sáng 8/5/2025

Về quy định liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp, để bảo đảm thống nhất trong hệ thống pháp luật và bảo đảm tính khả thi trong thực tiễn triển khai, Bộ Công Thương kiến nghị bổ sung “Lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm theo quy định tại Luật Hóa chất (sửa đổi)” vào khoản 2 Điều 12 (về ngành, nghề ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp) của dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 9. Trong đó, mức ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm được áp dụng tương đồng với một số ngành công nghiệp nền tảng khác đang được quy định tại dự thảo Luật như: sản xuất năng lượng tái tạo, năng lượng sạch; sản xuất vật liệu composit, các loại vật liệu xây dựng nhẹ, vật liệu quý hiếm…

Về hoạt động tư vấn chuyên ngành hóa chất (Điều 9) và điều kiện tư vấn chuyên ngành hóa chất (Điều 10)

Bộ Công Thương cho rằng quy định về hoạt động tư vấn chuyên ngành hóa chất và điều kiện tư vấn chuyên ngành hóa chất tại Điều 9 và Điều 10 của dự thảo Luật là cần thiết với các lý do đã được nêu tại dự thảo Báo cáo giải trình, tiếp thu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trường hợp được Quốc hội chấp thuận theo phương án trên, để đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, Chính phủ dự kiến chỉ đạo xây dựng Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật theo hướng việc cấp chứng chỉ hoạt động tư vấn sẽ được thực hiện trực tuyến trên môi trường điện tử, dựa trên việc đánh giá hồ sơ do người đề nghị cung cấp (không tổ chức sát hạch để cấp chứng chỉ).

Về xây dựng Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất (Điều 39)

Theo Bộ trưởng, việc xây dựng, thẩm định Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất đã được thực hiện ổn định theo quy định tại Luật Hóa chất năm 2007. Qua rà soát, đối chiếu cho thấy quy định về Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất và Kế hoạch ứng phó sự cố môi trường khác nhau về đối tượng thực hiện, phạm vi nội dung, yêu cầu về chuyên môn, kỹ thuật và thủ tục ban hành. Việc tích hợp 02 loại kế hoạch nêu trên sẽ gây khó khăn cho cả cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp trong quá trình thực thi (với các lý do đã nêu trong dự thảo Báo cáo giải trình, tiếp thu).

Do đó, Bộ Công Thương đề nghị giữ nguyên quy định như tại dự thảo Luật, không thực hiện việc tích hợp giữa Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất và Kế hoạch ứng phó sự cố môi trường.

Theo Bộ Công Thương, việc tích hợp Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất và Kế hoạch ứng phó sự cố môi trường sẽ gây khó khăn cho cả cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp trong quá trình thực thi, do đó đề nghị giữ nguyên quy định như tại dự thảo Luật, không thực hiện việc tích hợp

Về một số vấn đề cụ thể đại biểu nêu liên quan đến chiến lược phát triển công nghiệp hóa chất, hóa học xanh, an toàn hóa chất, chất thải hóa chất, thông tin hóa chất, hóa chất trọng điểm, sự cố hóa chất, cắt giảm các thủ tục hành chính,… Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết Bộ Công Thương sẽ nghiêm túc tiếp thu và có những giải trình trong quá trình hoàn thiện dự án Luật để trình Quốc hội thông qua.

Về điều khoản hợp tác quốc tế, Bộ Công Thương cho rằng hợp tác quốc tế đã được quy định rất rõ trong Luật Điều ước quốc tế. Do đó, đề nghị không nên bổ sung điều này vào phạm vi của Luật để tránh sự chồng chéo.

Về chính sách hỗ trợ tài chính, những ưu đãi và hỗ trợ đầu tư cũng đã được quy định tại Luật Đầu tư, trong đó Điều 20 của Luật đã quy định các ưu đãi về thuế, đất đai và các ưu đãi khác được thực hiện theo các luật khác có liên quan như Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, hoặc sẽ được xây dựng bổ sung trong chiến lược phát triển công nghiệp hóa chất trong thời gian tới.

Về chế tài xử phạt các hành vi vi phạm có liên quan đến hoạt động hóa chất sẽ được quy định tại Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất.

Về vấn đề thẩm quyền, trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, Bộ trưởng cho biết Bộ Công Thương sẽ tiếp thu theo hướng giao Chính phủ quy định cụ thể trong Nghị định và sẽ ban hành ngay sau khi Luật được thông qua.

Về một số nội dung giao Chính phủ quy định

Bộ Công Thương cho rằng các nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết tại dự thảo Luật là cần thiết nhằm bảo đảm tính chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ. Để bảo đảm tính hiệu lực của Luật, hiện nay, Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật đang được tiến hành xây dựng và dự kiến có hiệu lực cùng thời điểm với hiệu lực thi hành của Luật.

“Những ý kiến của các đại biểu là những gợi ý rất hay, những chất liệu quý để Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định trong thời gian tới”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết.

Về thủ tục hành chính

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, các thủ tục hành chính quy định tại dự thảo Luật sẽ được xây dựng theo hướng tuân thủ triệt để nguyên tắc chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, tăng cường phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa quy trình, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý để bảo đảm không ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh, tránh chồng chéo và tạo thuận lợi cho cá nhân, doanh nghiệp hoạt động hóa chất.

“Với tinh thần cầu thị trong quá trình hoàn thiện dự án Luật, cơ quan soạn thảo đã nỗ lực nghiên cứu, tiếp thu các góp ý của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan, tổ chức có liên quan. Sau phiên họp này, chúng tôi cam kết sẽ sẽ tiếp tục cùng Cơ quan chủ trì thẩm tra nghiên cứu kỹ lưỡng, tiếp thu tối đa các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các Đại biểu để hoàn thiện dự thảo Luật, trình Quốc hội xem xét, thông qua”, Bộ trưởng khẳng định.

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/bo-truong-nguyen-hong-dien-phat-bieu-tiep-thu--giai-trinh-tai-phien-thao-luan-ve-du-thao-luat-hoa-chat--sua-doi-140230.htm