Bỏ xét tuyển học bạ: giữ lại cơ hội hay tạo thêm áp lực?

6 giờ trướcBài gốc

Đây là hai nội dung nhận được sự quan tâm đặc biệt, bởi chúng không chỉ quyết định cách thức tuyển sinh của các trường mà còn tác động trực tiếp đến định hướng học tập, tâm lý và cơ hội của hàng triệu học sinh, phụ huynh trên cả nước.

Trong nhiều năm qua, xét tuyển học bạ đã trở thành một trong những kênh quan trọng để học sinh bước vào đại học.

Thống kê cho thấy tỉ lệ thí sinh sử dụng học bạ thậm chí còn cao hơn cả việc xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp trung học phổ thông.

Với nhiều em, nhất là ở những địa phương còn khó khăn, học bạ không đơn thuần là điểm số mà là minh chứng cho sự nỗ lực bền bỉ, cho hành trình miệt mài phấn đấu trong suốt ba năm phổ thông. Phương thức này cũng góp phần làm giảm áp lực thi cử, giúp học sinh cảm thấy công sức học tập hàng ngày được trân trọng và ghi nhận.

Lo ngại về tính công bằng

Tuy nhiên, không thể phủ nhận những băn khoăn tồn tại nhiều năm qua về tình trạng "làm đẹp" học bạ.

Không ít trường hợp điểm số được nâng lên để thuận lợi cho xét tuyển, khiến dư luận lo ngại về tính khách quan.

Chính điều này dẫn đến đề xuất loại bỏ xét tuyển học bạ nhằm bảo đảm công bằng, hạn chế tiêu cực.

Nhưng ở chiều ngược lại, nếu đóng hẳn cánh cửa này, toàn bộ áp lực sẽ dồn vào kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Khi đó, chỉ một ngày thi không thuận lợi, một biến cố tâm lý nhỏ cũng đủ để làm lu mờ cả chặng đường học tập dài lâu của học sinh.

Giải pháp dung hòa

Nhiều ý kiến vì thế thiên về giải pháp dung hòa. Học bạ vẫn có thể được giữ lại nhưng chỉ đóng vai trò bổ trợ, kết hợp với kết quả thi. Sự kết hợp này vừa khuyến khích học sinh học đều trong suốt quá trình, vừa duy trì thước đo chung, khách quan của kỳ thi toàn quốc.

Quan trọng hơn, phải song hành với cơ chế giám sát chặt chẽ để hạn chế tình trạng "thổi phồng" điểm số, đảm bảo học bạ phản ánh đúng thực chất. Cách tiếp cận này không cực đoan mà dung dị, vừa bảo vệ tính công bằng, vừa không phủ nhận những nỗ lực bền bỉ của học sinh.

Cân nhắc về giới hạn nguyện vọng

Cùng với vấn đề xét tuyển học bạ, câu chuyện giới hạn nguyện vọng cũng đặt ra nhiều tranh luận. Việc thí sinh đăng ký hàng chục, thậm chí cả trăm nguyện vọng trong những mùa tuyển sinh gần đây đã khiến dữ liệu trở nên nhiễu loạn, công tác điều hành gặp nhiều khó khăn.

Giới hạn số nguyện vọng ở một mức hợp lý. Chẳng hạn từ 5 đến 10 sẽ buộc học sinh cân nhắc kỹ năng lực và sở thích của mình, tránh đăng ký tràn lan, đồng thời giúp các trường thuận lợi hơn trong việc tổ chức xét tuyển.

Đây cũng là cách để khuyến khích học sinh lựa chọn nghiêm túc, có trách nhiệm với quyết định của bản thân thay vì đăng ký theo kiểu "thử vận may".

Có thể thấy, những đề xuất này không chỉ đơn thuần là điều chỉnh kỹ thuật, mà còn gắn liền với cách chúng ta định hình nền giáo dục đại học trong giai đoạn tới. Nếu thiên về thi cử, hệ thống cần bảo đảm kỳ thi thực sự công bằng, minh bạch, phản ánh đúng năng lực.

Nếu coi trọng học bạ, cần siết chặt khâu đánh giá trong quá trình dạy học để điểm số không bị biến dạng. Và nếu giới hạn nguyện vọng, phải tính toán để vừa tránh sự lãng phí nguồn lực, vừa không làm mất đi tính linh hoạt trong lựa chọn của học sinh.

Trong giáo dục, bất cứ sự thay đổi nào cũng cần được cân nhắc trên nền tảng công bằng và nhân văn. Bỏ xét tuyển học bạ hay giới hạn nguyện vọng không chỉ là thay đổi cách tuyển sinh, mà còn là thông điệp gửi đến học sinh sự nỗ lực bền bỉ suốt ba năm học có được ghi nhận hay không, cơ hội thử sức của mỗi em được mở rộng hay thu hẹp.

Chính vì vậy, việc lắng nghe nhiều chiều, cân nhắc hài hòa lợi ích và hạn chế mới có thể đưa đến những quyết định đúng đắn, để học sinh vừa được khuyến khích học tập nghiêm túc, vừa tin tưởng rằng công sức của mình sẽ không bị bỏ quên.

Phan Huyền

Nguồn Công dân & Khuyến học : https://congdankhuyenhoc.vn/bo-xet-tuyen-hoc-ba-giu-lai-co-hoi-hay-tao-them-ap-luc-17925091911464268.htm