BYD châm ngòi cuộc chiến giá, gây mối lo ngành ô tô điện khủng hoảng thanh khoản như Evergrande

2 ngày trướcBài gốc

Trong lĩnh vực tài chính, thanh khoản là khả năng một tài sản có thể được mua hoặc bán trên thị trường mà không làm thay đổi đáng kể giá của nó, có thể chuyển đổi thành tiền mặt nhanh chóng và dễ dàng.

Để dễ hình dung, hãy nghĩ về tiền mặt. Tiền mặt là tài sản có tính thanh khoản cao nhất vì bạn có thể sử dụng để mua bất cứ thứ gì ngay lập tức. Ngược lại, một bất động sản (nhà đất) thường có tính thanh khoản thấp hơn nhiều, vì bạn cần thời gian và quy trình để bán nó và chuyển thành tiền mặt.

Các nhà sản xuất ô tô điện Trung Quốc đã phải đối mặt với nhiều thách thức trong tuần qua: Cổ phiếu của BYD (hãng dẫn đầu thị trường xe điện) lao dốc; doanh số và biên lợi nhuận sụt giảm, cùng với cảnh báo từ chính quyền Trung Quốc trong bối cảnh cuộc chiến giá cả ngày càng khốc liệt.

Cổ phiếu niêm yết tại Hồng Kông của BYD đã mất tới 17% giá trị thị trường, tương đương 122,3 tỉ HKD (15,6 tỉ USD), hôm 2.6 sau khi giảm từ mức cao nhất lịch sử 477,80 HKD ngày 23.5 xuống còn 378,20 HKD. Hôm 3.6, cổ phiếu của BYD tăng 4%.

Các nhà phân tích cho rằng một phần nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm này đến từ báo cáo lợi nhuận không tốt của BYD trong quý 1/2025. Trong quý này, BYD đã ghi nhận lợi nhuận ròng là 9,15 tỉ nhân dân tệ (khoảng 1,26 tỉ USD) và doanh thu 170,36 tỉ nhân dân tệ. So với quý 4/2024, lợi nhuận và doanh thu của BYD lần lượt giảm 39% và 38%, phản ánh sự suy giảm theo mùa và áp lực cạnh tranh trong thị trường ô tô điện Trung Quốc

BYD, có trụ sở tại Thâm Quyến và là nhà sản xuất xe năng lượng mới (NEV) lớn nhất thế giới, đã giao 382.476 xe trong tháng 5, tăng 0,6% so với tháng 4. Tại thị trường Trung Quốc đại lục, vốn đang chịu ảnh hưởng bởi các chương trình giảm giá liên tục, doanh số tháng 5 của BYD không đổi so với cùng kỳ năm trước và giảm 2,5% so với tháng 4, theo một báo cáo công bố hôm 1.6.

Cuộc chiến về giá do BYD châm ngòi khiến Chủ tịch Great Wall Motor lo rằng ngành công nghiệp ô tô điện Trung Quốc có thể rơi vào tình trạng khủng hoảng thanh khoản như Evergrande - Ảnh: SCMP

Cách đây hơn 1 tuần, BYD cho biết sẽ áp dụng mức giảm giá từ 10% đến hơn 30% cho 22 mẫu ô tô thuần điện và xe lai sạc điện từ nay đến cuối tháng 6. Điều này khiến triển vọng lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, gồm cả BYD, bị nghi ngờ.

Các xe được giảm giá chủ yếu là những mẫu có giá dưới 150.000 nhân dân tệ (khoảng 20.820 USD). Mẫu xe có giá cao nhất trong chương trình khuyến mại của BYD là MPV Xia, vẫn có giá trên 200.000 nhân dân tệ sau khi được giảm khoảng 13%.

Mẫu xe rẻ nhất của BYD, chiếc hatchback Seagull chạy hoàn toàn bằng điện, được giảm 20%, từ 69.800 nhân dân tệ xuống còn 55.800 nhân dân tệ. Mức giảm lớn nhất thuộc về mẫu Qin Plus DM-i thuộc dòng Dynasty, với giá niêm yết giảm 34%, từ 79.800 nhân dân tệ xuống còn 63.800 nhân dân tệ.

Hatchback là một loại kiểu dáng ô tô có đặc điểm dễ nhận biết nhất như sau:

- Có cửa sau mở lên trên, gọi là cửa hậu (hatch), thay vì có cốp riêng như sedan.

- Khoang hành lý và khoang hành khách thông nhau, không có vách ngăn cứng giữa ghế sau và cốp xe.

- Thường có 2 hoặc 4 cửa dành cho hành khách, cộng thêm 1 cửa hậu.

- Kích thước thường nhỏ gọn, phù hợp với đô thị và tiết kiệm nhiên liệu.

Các nhà phân tích của tập đoàn tài chính Morgan Stanley (Mỹ) cho biết: “Dù một số chương trình giảm giá này đã có từ tháng 4, nhưng thông báo chính thức lần này từ BYD gửi đi một tín hiệu rõ ràng về mức độ khắc nghiệt của thị trường ô tô điện”.

“Động thái giảm giá củng cố chiến lược của BYD trong việc ưu tiên quy mô thay vì lợi nhuận tạm thời trên mỗi xe tại thị trường nội địa. Đợt khuyến mãi theo mùa này diễn ra trong bối cảnh nhu cầu trong nước suy yếu, tâm lý tiêu dùng thấp và cạnh tranh gay gắt”, các nhà phân tích của tập đoàn tài chính HSBC (Anh) cho biết trong một báo cáo.

Mối lo khủng hoảng thanh khoản như China Evergrande Group

Nếu không được kiểm soát, cuộc chiến giá và vấn đề lợi nhuận có thể đẩy trong ngành ô tô điện Trung Quốc vào một cuộc khủng hoảng thanh khoản giống như China Evergrande Group, ông Wei Jianjun (Chủ tịch Great Wall Motor) cảnh báo.

China Evergrande Group từng là một trong những tập đoàn bất động sản lớn nhất Trung Quốc. Tuy nhiên trong những năm gần đây, China Evergrande Group trở thành biểu tượng của cuộc khủng hoảng nợ và thiếu thanh khoản nghiêm trọng trong ngành bất động sản nước này.

Li Yunfei, người phụ trách thương hiệu và quan hệ công chúng của BYD, đã bác bỏ so sánh trên.

“Không có Evergrande nào ở ngành ô tô trong số các nhà sản xuất chính thống của Trung Quốc. Bất kỳ phát ngôn nào hạ thấp xe năng lượng mới của Trung Quốc đều không thể chấp nhận được”, Li Yunfei viết trên nền tảng mạng xã hội Weibo.

Theo JPMorgan Chase, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã giảm giá trung bình 16,8% trong tháng 4, cao gấp đôi mức giảm trung bình trên toàn thị trường trong năm 2024. Ngân hàng đầu tư Mỹ này cho biết cuộc chiến giá có thể đã làm biên lợi nhuận của ngành càng bị siết chặt hơn, sau khi giảm từ 4,3% trong năm 2024 xuống còn 3,9% trong quý 1/2025.

Dù một số hãng ô tô điện báo cáo doanh số tăng mạnh trong tháng 5, dẫn đầu là Leapmotor và Geely, các công ty khác lại gặp khó khăn. Doanh số của Nio giảm 2,8% trong tháng 5 so với tháng 4, trong khi Xpeng giảm 4,3%, theo các báo cáo gần đây.

“Cuộc chiến giá có thể đã đi quá xa”

Việc BYD giảm giá 22 mẫu xe đã thúc đẩy các đối thủ như Leapmotor, IM Motors và Geely làm theo. Cuộc chiến giá có thể đã đi quá xa, theo nhận định trên Nhân dân Nhật báo gần đây.

Hôm 25.5, Leapmotor (được Stellantis hậu thuẫn) cho biết sẽ giảm giá đến 30% cho hai mẫu SUV có tầm hoạt động mở rộng cho đến ngày 8.6. Hai mẫu SUV này của Leapmotor có thể đi được quãng đường dài hơn nhờ việc sử dụng kết hợp giữa động cơ điện và động cơ xăng nhỏ để sạc cho pin.

Stellantis là tập đoàn sản xuất ô tô đa quốc gia có trụ sở chính tại Amsterdam (thủ đô Hà Lan). Đây là một trong những tập đoàn ô tô lớn nhất thế giới, được hình thành từ sự sáp nhập giữa Fiat Chrysler Automobiles (Ý - Mỹ) và Groupe PSA (Pháp) vào tháng 1.2021.

Ngày 26.5, IM Motors (công ty con của SAIC Motor được nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn) thông báo sẽ giảm giá gần 20% cho một mẫu SUV.

Trong số khoảng 50 công ty ô tô điện Trung Quốc, chỉ có ba hãng được biết đến là có lãi, gồm BYD, Li Auto (chuyên sản xuất ô tô điện thông minh cho nhóm khách hàng thu nhập trung bình), Seres (sản xuất dòng xe thông minh mang thương hiệu Aito).

Bài viết trên Nhân dân Nhật báo cho rằng cuộc chiến giá “đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái ngành và trật tự thị trường, đồng thời tác động đến an toàn chuỗi cung ứng”. Không nêu đích danh bất kỳ nhà sản xuất ô tô điện nào, Nhân dân Nhật báo kêu gọi các hãng xe có tư duy phát triển dài hạn và tránh tham gia vào cuộc chiến giá vì lợi ích ngắn hạn.

Tờ báo cũng cho biết Trung Quốc sẽ giám sát chặt chẽ cạnh tranh và siết quy định, trích lời Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin. Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, đại diện cho các hãng xe lớn nhất nước, đã kêu gọi các thành viên đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, ngăn chặn độc quyền và tránh bán phá giá.

“Cuộc cạnh tranh giá xe mới nhất cho thấy mất cân bằng cung – cầu vẫn đang thúc đẩy giảm phát”, Robin Xing, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc của Morgan Stanley, viết trong một báo cáo.

“Dù ngày càng có nhiều lời kêu gọi về việc chuyển dịch nền kinh tế Trung Quốc sang mô hình dựa vào tiêu dùng nhiều hơn, nhưng thực tế cho thấy quy mô sản xuất quá lớn và áp lực cung vượt cầu vẫn tồn tại”, ông nói thêm.

Giảm phát là hiện tượng mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế giảm xuống liên tục theo thời gian.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/byd-cham-ngoi-cuoc-chien-gia-gay-moi-lo-nganh-o-to-dien-khung-hoang-thanh-khoan-nhu-evergrande-233321.html