Cà Mau: Không được hưởng suất tái định cư vì... đi 'ngủ ké' nhà con trai

6 giờ trướcBài gốc

Gởi đơn đến báo Pháp Luật TP.HCM, bà Phạm Thị Dung (đường Hải Thượng Lãn Ông, phường 6, TP Cà Mau, tỉnh Cà Mau) trình bày về việc gia đình bà bị giải tỏa trắng căn nhà, không còn nơi ở nào khác nhưng lại không được nhận suất tái định cư.

Theo đó, dự án "hạ tầng chung các công trình thuộc lĩnh vực y tế trên địa bàn TP Cà Mau" hiện chỉ còn vài hộ dân chưa chịu bàn giao mặt bằng, trong đó có gia đình bà Dung. Bà Dung cho biết sở dĩ bà không bàn giao mặt bằng vì tiệm tạm hóa của bà bị giải tỏa trắng, mất nhà ở, mất nơi mua bán kinh doanh mà không được tái định cư, không được hỗ trợ ổn định đời sống, không được hỗ trợ đào tạo nghề... theo quy định.

Bà Dung không còn nhà ở nào khác tại địa bàn phường 6, nhưng vì bà không ngủ tại đây nên không được xét tái định cư. Ảnh: TRẦN VŨ

Bị giải tỏa trắng chỉ được hỗ trợ di chuyển

Theo hồ sơ, gia đình bà Dung có 53 m2 đất ở đô thị, mặt tiền đường Hải Thượng Lãn Ông, thuộc TP Cà Mau, gần Bệnh viện đa khoa tỉnh Cà Mau. Bà cất nhà mua bán tạp hóa, sống ổn định tại đây từ năm 1998.

Ngày 23-1-2025, Chủ tịch UBND TP Cà Mau triển khai Quyết định số 918/QĐ-UBND, phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư dự án "hạ tầng chung các công trình thuộc lĩnh vực y tế trên địa bàn TP Cà Mau", trong đó có hộ bà Dung.

Theo phương án này, hộ bà Dung được bồi thường về đất (53 m2 đất ở đô thị) được 774 triệu đồng, tiền căn nhà và tài sản khác trên đất được 89 triệu đồng và một khoản hỗ trợ duy nhất là tiền "di chuyển" 12 triệu đồng. Bà Dung không đồng tình với phương án này nên gửi đơn yêu cầu, khiếu nại nhiều nơi nhưng vẫn không được chấp nhận.

Ngày 30-5-2025, bà được mời đến phường để nhận Quyết định cưỡng chế thu hồi đất do Chủ tịch UBND TP Cà Mau ký ngày 28-5-2025. Thời gian cưỡng chế được ghi trong quyết định này là sau khi tuyên truyền vận động không thành.

"Căn nhà của tôi cũng là tiệm tạp hóa nhỏ xíu, hàng hóa chất đầy hết, không còn chỗ để ngủ. Vì vậy, buổi tối tôi đi qua nhà đứa con trai ruột ngủ ké. Chẳng lẽ vì tôi không ngủ tại nhà tôi mà khi giải tỏa trắng, tôi lại mất quyền nhận được suất tái định cư" - bà Dung nói với phóng viên.

Lý do không được tái định cư

Phóng viên báo Pháp Luật TP.HCM đã liên hệ UBND TP Cà Mau để ghi nhận ý kiến của cơ quan này về phản ánh của bà Dung.

UBND TP Cà Mau đã có công văn phản hồi gửi đến báo về lý do bà Dung không được tái định cư, hỗ trợ ổn định cuộc sống, hỗ trợ đào tạo chuyển đổi nghề.

Văn bản của Chủ tịch UBND TP Cà Mau trả lời cho phóng viên PLO về việc bà Dung chỉ ở ban ngày, đêm không ngủ ở đây nên không xét tái định cư được. Ảnh: TRẦN VŨ

Theo công văn, nguồn gốc nhà đất của bà Dung đúng như trình bày của bà Dung kể trên. Về lý do không xét tái định cư cho bà Dung, UBND TP Cà Mau nêu rằng kết quả xác minh cho thấy căn nhà của vợ chồng bà Dung phục vụ buôn bán kết hợp sinh hoạt, nghỉ ngơi trong thời gian buôn bán; sau khi hết thời gian buôn bán thì bà Dung cùng 2 người con về nhà con trai để ở và sinh hoạt. Như vậy, nhà của vợ chồng bà Dung không phục vụ để ở.

Công văn dẫn ra Điều 83 Luật Đất đai 2013 và Điều 6 Nghị định 47/2014/NĐ-CP để lý giải việc Nhà nước không cho gia đình bà Dung hưởng chính sách tái định cư. Tuy nhiên, nội dung hai điều luật này lại nói về việc hộ dân khi bị thu hồi hết đất ở hoặc phần còn lại không đủ điều kiện để ở và không còn đất ở, nhà ở nào khác trên địa bàn phường xã đó thì được tái định cư...

Việc về nhà con ngủ không đồng nghĩa với việc từ bỏ chỗ ở chính

Trong trường hợp của bà Dung, việc xác định “không còn chỗ ở nào khác” là yếu tố then chốt để xét xem bà có được bố trí tái định cư hay không. Theo Điều 79 Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn, nếu hộ gia đình còn đất ở hoặc nhà ở khác trong cùng địa bàn cấp xã, thì chỉ được bồi thường bằng tiền, không phải bố trí tái định cư.

Khái niệm “Không còn đất ở, nhà ở nào khác trong địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất thu hồi” nên hiểu là bà Dung “không còn quyền sử dụng đất ở, quyền sở hữu nhà ở khác”, chứ không chỉ căn cứ vào hành vi “đi ở nhờ con” - hành vi ở thực tế.

Luật không đặt điều kiện về tần suất cư trú hoặc số giờ/ngày sử dụng đất ở, mà chỉ cần đang sử dụng đất ở và phải di chuyển chỗ ở do thu hồi mà “không còn đất ở, nhà ở nào khác” là được bố trí tái định cư. Do đó, nếu bà Dung không có Giấy chứng nhận hoặc không đứng tên đồng sở hữu nhà con trai, thì chưa đủ cơ sở kết luận “bà còn đất ở, nhà ở khác”.

Xét thực tế cư trú và sinh sống, bà Dung sinh sống, kinh doanh ổn định từ năm 1998 trên mảnh đất bị thu hồi, có nhà trên đất nên đây là nơi cư trú thực tế và duy nhất trong thời gian dài. Việc thỉnh thoảng về nhà con trai ngủ, hoặc sang ở khi về già, không đồng nghĩa với việc từ bỏ chỗ ở chính. Đây là nội dung cần chứng minh bằng sổ hộ khẩu, đăng ký thường trú, thực tế sinh hoạt,… và nếu chưa rõ ràng, bà Dung có thể yêu cầu xem xét lại.

ThS NGÔ GIA HOÀNG, Trường ĐH Luật TP.HCM

TRẦN VŨ

Nguồn PLO : https://plo.vn/ca-mau-khong-duoc-huong-suat-tai-dinh-cu-vi-di-ngu-ke-nha-con-trai-post854174.html