Cà Mau: Trăn trở của 'Tiến sĩ nông dân' về nghề nuôi cua

2 giờ trướcBài gốc

Sau nhiều nhiều năm đúc kết thực tiễn và nghiên cứu, ông đã thực hiện rất thành công mô hình vỗ béo cua ở địa phương và được đặt biệt danh "Tiến sĩ nông dân nuôi cua". Ông đang có nhiều trăn trở với sự phát triển nghề nuôi cua ở địa phương.

Nghề nuôi cua gắn liền với đời sống hàng chục ngàn hộ dân ở Cà Mau

Quy chuẩn nuôi của “Tiến sĩ Cua”

Theo Tiến sĩ Bắc, để nuôi cua thành công khâu chuẩn bị ao nuôi là yếu tố tiên quyết quyết định tỷ lệ sống cua giống. Đối với phương pháp thả trực tiếp cua giống nhỏ (cua tiêu), việc đầu tiên là phải vệ sinh ao thật sạch. Sau khi tát cạn và vét bùn, người nuôi cần rải vôi để ổn định độ kiềm và pH, sau đó bổ sung men vi sinh để gây dựng lại hệ sinh thái có lợi trong ao.

Cua tiêu yêu cầu nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào để phát triển ban đầu. Người nuôi cần phải gây hoặc cung cấp các loại thức ăn như trùn chỉ, ốc gạo hoặc ốc đinh mềm trước khi thả giống, đảm bảo nguồn dinh dưỡng liên tục, giúp tỷ lệ sống đạt mức cao nhất.

Trong quá trình nuôi, việc quản lý thức ăn và kiểm soát môi trường là rất quan trọng. Cua là loài ăn tạp và sẽ bò lên mé bờ khi vuông nuôi bị thiếu thức ăn hoặc môi trường nước ao trở nên xấu. Khi gặp trường như vậy người nuôi nên bổ sung thức ăn vào vuông nuôi hoặc san thưa hoặc thu tỉa, nhằm giảm mật độ cua nuôi. Bên cạnh đó, cần kiểm tra các yếu tố môi trường và có phương pháp xử lý kịp thời khi môi trường nước trở nên xấu, đặc biệt là những thời điểm giao mùa.

Tiến sĩ Nguyễn Việt Bắc có nhiều năm gắn bó với nghề nuôi cua và cũng phát triển nhiều sản phẩm từ cua

Tiến sĩ Bắc gợi ý, phương pháp tiết kiệm chi phí là thả ốc đinh mềm khoảng từ 2-3 tấn/ha từ trước để chúng sinh sản tự nhiên, tạo nguồn thức ăn bền vững.

Việc rào bao quanh vuông nuôi bằng lưới hoặc tole xi măng là bắt buộc, giúp ngăn chặn cua bỏ đi khi thiếu nguồn thức ăn, hoặc do tập tính di cư của con cua cái khi tới độ tuổi sinh sản.

Để tăng kích cỡ cua gạch khi thu hoạch, ông Bắc khuyên nên bắt bớt con đực trong giai đoạn con cái trưởng thành (cua yếm vuông), nhằm hạn chế chúng bắt cặp sớm. Tỷ lệ lý tưởng là 1 đực 5 con cái, sẽ tránh việc cua cái chậm lớn do cua đực ôm.

Vỗ béo cua - chủ động nâng chất lượng

Tiến sĩ Bắc cũng đưa ra giải pháp nâng cao giá trị sản phẩm cua bằng cách nuôi vỗ trong bể. Ưu điểm của nuôi vỗ béo trong bể là chủ động nâng cao chất lượng cua thiếu thịt/gạch thành đủ chất lượng và chủ động được thời điểm thu hoạch. Điều này cũng giúp giảm mật độ trong vuông, hạn chế tình trạng cua cắn nhau vì tranh giành thức ăn hoặc bắt cặp.

Mô hình vỗ béo cua trong bể cần có cát để cua vùi, cũng cần thường xuyên vệ sinh cát.

Hệ thống bể rất dễ đầu tư, tùy theo nhu cầu sử dụng để lựa chọn bể nhựa hoặc bê tông và diện tích bể. Điều kiện quan trọng là cần đầu tư hệ thống cung cấp nước bài bản: nước vào được lọc qua cát, sau đó qua hệ thống diệt khuẩn đèn UV trước khi vào bể.

Cần duy trì tối thiểu mực nước nuôi từ khoảng 20cm; đáy bể lót lớp cát dày khoảng 5cm, vừa đủ để cua vùi; kích thước cát không quá nhỏ (tuyệt đối không dùng cát xây dựng vì hạt mịn có thể gây tắc mang cua), khoảng 1mm là phù hợp; cần vệ sinh cát định kỳ mỗi ngày bằng cách xịt rửa, đảo lên.

Cần giải bài toán: dịch bệnh và giá

Theo Tiến sĩ Bắc, một trong những khó khăn cơ bản người nuôi cua đang phải đối mặt là dịch bệnh, tác nhân giáp xác chân tơ là mối đe dọa lớn đối với ngành cua, gây thiệt hại diện rộng và chưa có thuốc trị đặc hiệu.

Tuy nhiên, người dân có thể phòng ngừa bằng hình thức nuôi nước đứng; thả cua giống kích cỡ lớn để thu hoạch né thời điểm dịch bệnh, thường vào cuối mùa khô; Cũng có thể luân chuyển cua lên bể nuôi để kiểm soát tốt hơn.

Hai loại cua càng đỏ và cua càng sen được ghi nhận ít chịu ảnh hưởng bởi bệnh do giáp xác chân tơ gây ra hơn, người nuôi có thể cân nhắc chọn giống này để phòng ngừa rủi ro.

Người dân có thể chọn thả cua giống cỡ lớn để tránh thất thoát và kháng bệnh tốt hơn.

Tiến sĩ "nông dân" cũng bày tỏ to lắng về đầu ra và thị trường cua không ổn định.

Tiến sĩ Nguyễn Việt Bắc cũng bày tỏ lo ngại vì con cua Cà Mau phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc. Điều này làm đầu ra và giá cả không ổn định. Bên cạnh đó, người dân nuôi cua còn đang chịu thiệt bởi chính thương lái bản địa ép giá.

Để giải quyết vấn đề này, ông Bắc cho rằng, việc xây dựng một liên kết chuỗi giá trị bền vững và chặt chẽ rất cần thiết; cần có cơ chế về cung cấp, bao tiêu rõ ràng, công bằng nhằm ổn định đầu ra, giúp người nuôi an tâm sản xuất và thực sự vươn lên từ nghề nuôi cua.

Những chia sẻ của "Tiến sĩ nông dân" Nguyễn Việt Bắc là tâm huyết để phát triển ngành cua, để người nuôi cua Cà Mau làm giàu và an tâm gắn bó với con cua, đưa đặc sản cua Cà Mau vươn xa hơn. Trăn trở của Tiến sĩ Bắc về dịch bệnh, đầu ra thiếu ổn định và cần xây dựng chuỗi liên kết giá trị chặt chẽ và công bằng là rất thiết thực.

Trần Hiếu-VOV/ĐBSCL

Nguồn VOV : https://vov.vn/kinh-te/ca-mau-tran-tro-cua-tien-si-nong-dan-ve-nghe-nuoi-cua-post1246101.vov