Cà phê không đơn thuần là thức uống

4 giờ trướcBài gốc

Du khách trẻ tìm hiểu công nghệ rang xay cà phê hiện đại trong không gian lễ hội

150 năm cà phê bám rễ vào mạch đất bazan

Cuối thế kỷ XIX, cây cà phê theo chân người Pháp vào Việt Nam và sớm bén rễ trên vùng đất bazan màu mỡ của Lâm Đồng, khởi đầu từ cao nguyên Di Linh, rồi lan tỏa khắp nơi.

Suốt hơn 150 năm, cây cà phê không chỉ làm thay đổi cảnh quan tự nhiên mà còn làm chuyển đổi hình thái kinh tế, phương thức sản xuất và đời sống của các cộng đồng cư dân từ ngàn đời sinh sống giữa đại ngàn.

Cùng với trà - thức uống đã trở thành một “đạo” trong đời sống tinh thần người Việt - cà phê cũng nhanh chóng tìm được chỗ đứng riêng. Nếu uống trà để “tĩnh”, thì uống cà phê để “tỉnh”. Tĩnh để tâm an, để chiêm nghiệm; còn tỉnh là để khơi nguồn cảm hứng sáng tạo, mở đầu cho những ý tưởng mới.

Người Việt không uống cà phê theo kiểu pha loãng như người Mỹ, mà tạo nên một phong cách rất riêng: cà phê đậm đặc, hòa cùng sữa. Cà phê được nhấp từng ngụm nhỏ, để cả hàm răng cũng nhuốm màu nâu, khi chép miệng, dư vị vẫn còn đọng lại. Chính cách thưởng thức chậm rãi ấy đã biến cà phê thành nơi những cuộc gặp gỡ có thể kéo dài bên ly cà phê quen.

Trong xu thế hội nhập toàn cầu, cà phê không trở thành “đạo” như trà nhưng lại là thức uống được ưa chuộng nhất hành tinh. Với những “tín đồ” cà phê, hương vị của nó chỉ có thể gọi tên bằng những cảm xúc: nồng nàn, ngây ngất, đắm say - rất riêng, rất khó diễn tả. Từ chiều sâu ấy, cà phê đã vượt ra khỏi khuôn khổ một sản phẩm nông nghiệp, để trở thành một dạng di sản sống, mang giá trị văn hóa đặc biệt.

Màu xanh cà phê phủ khắp cao nguyên

Lâm Đồng cũng là cái nôi của cà phê arabica Việt Nam với lịch sử hơn 100 năm nổi bật là vùng Cầu Đất ở độ cao 1.500 m - nơi được các tập đoàn cà phê lớn trên thế giới đánh giá cao về tiềm năng cà phê đặc sản. Song song đó, dòng cà phê robusta tiếp tục góp phần giúp Việt Nam giữ vị trí dẫn đầu thế giới về sản lượng và chất lượng. Việc cà phê arabica và robusta Lâm Đồng được cấp chỉ dẫn địa lý, cùng 21 nhãn hiệu được bảo hộ, đã tạo nền tảng quan trọng cho xây dựng thương hiệu. Cùng với việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế, cà phê Lâm Đồng ngày càng vươn ra nhiều thị trường khó tính.

Màu xanh cà phê phủ khắp cao nguyên, gắn với sinh kế của hàng trăm ngàn hộ nông dân và giữ vai trò trụ cột trong nền nông nghiệp của tỉnh. Đà Lạt, cùng với rừng thông, hoa và sương, từ lâu đã trở thành điểm đến của du lịch cà phê. Những quán cà phê được sắp đặt sáng tạo, sở hữu “view triệu đô”, không chỉ để uống mà để ngắm và trải nghiệm. Có du khách đến Đà Lạt chỉ để nhâm nhi một ly cà phê, chụp vài bức ảnh, rồi rời đi với mong muốn một ngày trở lại, tiếp tục thưởng thức hương vị cà phê trong khung cảnh thơ mộng ấy.

Lễ hội Di sản Cà phê toàn cầu 2025, lần đầu tổ chức tại Lâm Đồng từ ngày 18/12 đến hết năm 2025, do UBND tỉnh phối hợp với Tập đoàn TNI King Coffee thực hiện, được xem là bước đi chiến lược nhằm nâng tầm giá trị hạt cà phê Việt Nam. Lễ hội hướng tới mục tiêu đưa Lâm Đồng trở thành “thủ phủ” cà phê Việt Nam và Đà Lạt là điểm thưởng lãm, trải nghiệm cà phê hàng đầu thế giới, qua đó khẳng định cà phê Việt không chỉ là nông sản xuất khẩu mà còn là di sản văn hóa mang giá trị sáng tạo và bản sắc riêng.

Đưa di sản cà phê vươn tầm thế giới

Với chủ đề “Tôn vinh di sản - Kiến tạo tương lai”, không gian lễ hội tại Quảng trường Lâm Viên những ngày qua trở nên sống động, hương cà phê lan tỏa quyến rũ. Du khách được thưởng lãm, dùng thử và mua sắm đa dạng sản phẩm cà phê.

Không gian văn hóa cà phê còn được mở rộng qua các ki ốt ven hồ Xuân Hương, dẫn lối du khách đến “Hành trình Cà phê toàn cầu” trên toa tàu cổ từ năm 1932 tại Ga Đà Lạt với “Đà Lạt coffee tour”. Sự kết nối hài hòa giữa kiến trúc, lịch sử và văn hóa thưởng thức cà phê đưa đến cảm giác tinh tế, đậm chất mộ điệu.

Anh Thomas Müller (du khách đến từ Đức) thích thú khi trải nghiệm văn hóa cà phê Việt: “Ở châu Âu, chúng tôi uống cà phê khá nhanh. Nhưng tại đây, cà phê được thưởng thức rất chậm. Tôi thích cách người Việt ngồi hàng giờ bên ly cà phê, trò chuyện, ngắm cảnh, nhâm nhi từng chút một. Với tôi, đây là một trải nghiệm văn hóa thực sự, không chỉ là du lịch”.

Ông Đinh Văn Tuấn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, lễ hội là dịp quảng bá hình ảnh địa phương, thu hút du lịch và kêu gọi đầu tư. Đồng thời tạo động lực tái cấu trúc ngành cà phê theo hướng chuyển từ xuất khẩu thô sang chế biến sâu, xây dựng thương hiệu mạnh và chuỗi liên kết bền vững. Từ Lễ hội Di sản Cà phê toàn cầu, Lâm Đồng tiếp cận cà phê như một di sản và một trải nghiệm văn hóa.

Quỳnh Uyển .

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/ca-phe-khong-don-thuan-la-thuc-uong-412964.html