Thu hút FDI sau sáp nhập
Ngày 28/11, Trung tâm Xúc tiến, thông tin và hỗ trợ đầu tư phía Nam, Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Tài chính) tổ chức tọa đàm “Kết nối đầu tư phía Nam 2025”.
Sự kiện thu hút sự tham gia của nhiều tỉnh, thành khu vực phía Nam trong bối cảnh các địa phương đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ về mô hình tăng trưởng và chiến lược thu hút FDI.
Cục Đầu tư nước ngoài và lãnh đạo Sở các địa phương chia sẻ tại tọa đàm “Kết nối đầu tư phía Nam 2025".
Theo Cục Đầu tư nước ngoài, đến nay Việt Nam đã thu hút hơn 44.000 dự án FDI, tổng vốn đăng ký trên 525 tỷ USD từ 153 quốc gia và vùng lãnh thổ. Theo đó, Hàn Quốc tiếp tục dẫn đầu, theo sau là Singapore, Nhật Bản và Đài Loan.
Riêng 10 tháng đầu năm 2025, dòng vốn FDI đăng ký mới, điều chỉnh, góp vốn và mua cổ phần đạt 31,52 tỷ USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ; vốn giải ngân đạt 21,3 tỷ USD, tăng 8,8%. Cùng với đó, thương mại dự kiến cán mốc 850 tỷ USD, đưa Việt Nam vào nhóm 20 nền kinh tế thương mại lớn nhất thế giới.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài nhận định: “Việt Nam đang hiện đại hóa mạnh mẽ và hội nhập sâu rộng. FDI góp phần quan trọng vào tăng trưởng, nhưng yêu cầu trọng tâm thời gian tới là nâng chất lượng dự án, tăng tính liên kết vùng và tạo môi trường đầu tư minh bạch, hiệu quả”.
Từ góc độ địa phương, ông Lai Xuân Đạt, Phó giám đốc Sở Tài chính TP.HCM cho rằng, yêu cầu nâng chất lượng dòng vốn FDI càng trở nên cấp bách trong bối cảnh TP.HCM mới được hình thành trên cơ sở sáp nhập TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu. Sự hợp nhất này tạo nên một không gian phát triển quy mô lớn nhưng cũng đòi hỏi mô hình quản trị và định hướng phát triển hoàn toàn mới.
Theo ông Đạt, TP.HCM mới đang được định hướng vận hành theo mô hình “một không gian - ba khu vực”, kế thừa thế mạnh của ba địa phương trước đây nhưng phát triển theo cấu trúc đặc thù. Từ đó, thành phố xác định năm nhóm đột phá trọng tâm nhằm định hình tầm vóc một trung tâm kinh tế - tài chính hàng đầu khu vực.
Thứ nhất, phát triển Trung tâm Tài chính TP.HCM, một trong những cấu phần chiến lược đã được Chính phủ thống nhất chủ trương. Thứ hai, hình thành chuỗi đô thị thông minh, kết nối liên hoàn từ khu vực phía Đông xuống trung tâm thành phố.
Thứ ba, xây dựng hành lang đổi mới sáng tạo dựa trên trục Đại học Quốc gia và các khu công nghệ cao, tạo lõi phát triển khoa học - công nghệ của toàn vùng. Thứ tư, phát triển cụm cảng và logistics, với trọng điểm là cụm Cái Mép - Thị Vải, vốn đang giữ vai trò cửa ngõ xuất nhập khẩu chiến lược của miền Nam.
Thứ năm, đẩy mạnh du lịch sinh thái tại Cần Giờ gắn kết với Vũng Tàu, hình thành hệ sinh thái nghỉ dưỡng ven biển quy mô lớn.
Sự chuyển động của TP.HCM đặt trong bối cảnh liên kết vùng càng trở nên quan trọng. Tây Ninh, một địa phương giáp ranh cũng đang nắm bắt cơ hội mới sau sáp nhập. Theo ông Trần Văn Tươi, Phó giám đốc Sở Tài chính tỉnh, không gian phát triển rộng mở đã giúp Tây Ninh có thêm dư địa để thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao.
Quan điểm của tỉnh là không chạy theo số lượng, mà thu hút có chọn lọc, ưu tiên công nghệ cao, tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường. Đồng thời, Tây Ninh thay đổi phương pháp xúc tiến, chuyển từ các hoạt động dàn trải sang xúc tiến theo ngành, lĩnh vực, dự án cụ thể, hướng đúng trọng tâm nhà đầu tư cần tìm.
Song song đó, tỉnh triển khai mô hình “3 trong 1”, kết hợp giữa xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại, xúc tiến du lịch nhằm tối ưu nguồn lực và gia tăng hiệu quả quảng bá hình ảnh địa phương trong bối cảnh cạnh tranh FDI ngày càng lớn.
Các địa phương khu vực phía Nam đang đẩy mạnh nhiều hoạt động thu hút FDI trong giai đoạn tới.
Triển khai các hoạt động cụ thể
Tây Ninh cho biết trong năm nay, tỉnh đã tổ chức 6 đoàn công tác xúc tiến đầu tư nước ngoài, đồng thời đón tiếp nhiều doanh nghiệp đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Úc… Tỉnh cũng chủ động biên soạn bộ tài liệu xúc tiến đầu tư, mở rộng tiếp cận thị trường châu Âu, Mỹ, Úc để đón đầu xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.
Để tiếp tục thu hút FDI chất lượng cao, Tây Ninh xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm gồm, thống nhất nhận thức về vai trò then chốt của FDI trong tăng trưởng bền vững; phát triển hạ tầng đồng bộ, kết nối mạnh mẽ với TP.HCM qua các dự án trọng điểm như Vành đai 3, Vành đai 4; kiên định thu hút có chọn lọc, ưu tiên công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ, kinh tế số - xanh, loại bỏ dự án chậm triển khai hoặc tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm.
Tiếp theo là đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo môi trường đầu tư minh bạch; nâng chất lượng quy hoạch, phát triển quỹ đất sạch và đẩy nhanh giải phóng mặt bằng cho các dự án chiến lược; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo theo nhu cầu nhà đầu tư.
Không chỉ Tây Ninh, các tỉnh phía Nam khác đang cùng chuyển động để tạo sức hút mới. Tại Đồng Nai, bà Phan Thị Kim Oanh, Phó giám đốc Sở Tài chính tỉnh Đồng Nai cho biết, tỉnh đang xây dựng Đề án Khu thương mại tự do (FTZ) sau khi được Thủ tướng chấp thuận chủ trương.
Theo bà Oanh, FTZ sẽ trở thành hạt nhân thu hút dòng vốn chiến lược thông qua bốn định hướng chính. Đầu tiên là mời gọi nhà đầu tư chiến lược, đặc biệt trong các ngành ưu tiên của khu FTZ, nhằm tạo lực đẩy ban đầu.
Song song đó là đề nghị Trung ương hỗ trợ vốn đầu tư hạ tầng kết nối, đảm bảo FTZ liên thông với Cảng hàng không quốc tế Long Thành, cảng biển, đường bộ và đường sắt. Đồng thời rút gọn thủ tục đầu tư, áp dụng mô hình một cửa - hậu kiểm, giảm tối đa thời gian xử lý hồ sơ liên quan đến hải quan, xuất nhập khẩu, cấp phép xây dựng; đa dạng hóa hoạt động xúc tiến, mở rộng đối thoại doanh nghiệp và đẩy mạnh truyền thông quốc tế để tăng nhận diện FTZ.
Theo bà Oanh, nếu được vận hành với cơ chế ưu đãi đủ mạnh, hạ tầng đồng bộ và thủ tục thông thoáng, FTZ Đồng Nai sẽ trở thành điểm đến chiến lược của dòng vốn toàn cầu. Bà kỳ vọng sự đồng hành của các cơ quan trung ương, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp sẽ giúp khu vực này lan tỏa cơ hội đầu tư rộng hơn trong giai đoạn mới.
Hoài Sương