Các hãng bảo hiểm Trung Quốc 'oằn mình' gánh lỗ vì xe điện

5 giờ trướcBài gốc

Thị trường bảo hiểm xe điện khổng lồ của Trung Quốc đang lao đao. Các khoản lỗ ngày càng chồng chất do các mô hình rủi ro của những công ty bảo hiểm đã không theo kịp những thay đổi về hiệu quả kinh tế của phương tiện và hành vi của người lái, theo Bloomberg.

Hiện nay, nước này có hàng chục triệu ô tô điện lưu thông trên đường và doanh số vẫn đang tăng với tốc độ chóng mặt. Các công ty bảo hiểm Trung Quốc phát hiện ra rằng chủ sở hữu xe năng lượng mới – thường có độ tuổi trung bình trẻ hơn – có khả năng yêu cầu bồi thường cao gần gấp đôi so với chủ xe chạy xăng. Chi phí sửa chữa cũng cao hơn đáng kể.

Tuy nhiên, dù tài xế xe điện phải trả phí bảo hiểm cao hơn từ 20% đến gấp đôi so với xe truyền thống, các hãng bảo hiểm ô tô của Trung Quốc vẫn phải gánh lỗ từ việc bảo hiểm cho xe năng lượng mới trong ít nhất ba năm.

Theo dữ liệu từ Hiệp hội Chuyên gia Định phí Bảo hiểm Trung Quốc, ngành này đã lỗ 5,7 tỷ nhân dân tệ (802 triệu USD) từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm cho xe NEV trong năm 2024 và dự kiến sẽ tiếp tục thua lỗ trong năm nay.

Kinh nghiệm của các công ty Trung Quốc phản ánh những gì mà các hãng bảo hiểm ở những nơi khác trên thế giới đang bắt đầu đối mặt. Khó khăn trong việc tạo ra lợi nhuận tại thị trường xe điện lớn nhất và phát triển nhất thế giới cho thấy sự phức tạp của việc định giá rủi ro một cách chính xác.

Tại Trung Quốc, một số công ty bảo hiểm đang cố gắng phân biệt những chủ xe nào đang dùng xe để chạy dịch vụ gọi xe vốn làm tăng khả năng xảy ra tai nạn và liệu một số mẫu xe có rủi ro cao hơn những mẫu khác hay không.

Xe điện tăng tốc nhanh hơn xe chạy xăng, và bộ pin thường được đặt dưới sàn xe có thể dễ dàng bị hỏng nếu người lái đi quá nhanh qua các gờ giảm tốc. Hệ thống pin phức tạp này cũng có thể chiếm tới một phần ba giá trị của chiếc xe và sử dụng những linh kiện đắt tiền hoặc đặc thù không có sẵn rộng rãi.

Một thách thức khác là một số tài xế dịch vụ gọi xe đã khai báo xe của mình là "xe gia đình" khi mua bảo hiểm để được hưởng mức phí thấp hơn. Dữ liệu lịch sử về các loại xe và thói quen lái xe cũng nhanh chóng trở nên lỗi thời khi các mẫu xe mới liên tục được ra mắt.

Hệ quả là, "các công ty bảo hiểm vẫn chưa thực sự phân biệt được sự khác nhau giữa các thương hiệu, các mẫu xe và các mô hình tổn thất khác nhau để tìm ra cách kiếm lời," ông Tần Lộ (Qin Lu), CEO khu vực Trung Quốc Đại lục của công ty môi giới bảo hiểm Aon Plc, cho biết.

Bảo hiểm xe điện tốn kém hơn. Nguồn: Aon.

"Đây là một lĩnh vực rất thách thức," ông Lộ nói thêm và dự đoán rằng nhiều công ty bảo hiểm sẽ chưa thể xoay chuyển tình thế trong ít nhất ba năm tới. Ông cho rằng, với việc doanh số xe điện hiện đã vượt qua xe chạy xăng, ngành bảo hiểm cần phải tìm ra một giải pháp. "Chúng ta đang ở giữa giai đoạn chuyển đổi. Toàn ngành đang cố gắng tìm ra một hướng đi hiệu quả."

Theo hiệp hội các chuyên gia định phí, các công ty bảo hiểm tại Trung Quốc đã thu về 141 tỷ nhân dân tệ phí bảo hiểm từ xe điện vào năm ngoái. Con số này được dự báo sẽ đạt 500 tỷ nhân dân tệ vào năm 2030 và chiếm hơn một phần ba thị trường bảo hiểm ô tô lúc bấy giờ, theo nghiên cứu của Bocom International Holdings Co.

"Việc định giá bảo hiểm xe điện vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và điều chỉnh," bà Văn Văn Thần (Wenwen Chen), một nhà phân tích tại S&P Global Ratings, nhận định, ngay cả khi mảng này được xem là "động lực tăng trưởng tương lai" cho các hãng bảo hiểm ô tô.

Phí bảo hiểm ngày càng cao

Chị Nicole Ngô (Nicole Wu), 38 tuổi, làm việc cho một công ty truyền thông ở Hàng Châu, cho biết chị đã mua một chiếc Tesla Model 3 nhập khẩu vào năm 2019 và gặp phải vài vụ tai nạn sau đó, đòi hỏi chi phí sửa chữa đáng kể. Trong một lần, công ty bảo hiểm của chị đã phải trả hơn 70.000 nhân dân tệ cho các thiệt hại, một phần vì chiếc xe chỉ có thể được sửa tại xưởng dịch vụ chính hãng của Tesla Inc.

Trong những năm sau đó, phí bảo hiểm của chị đã tăng gấp bốn lần, lên gần 30.000 nhân dân tệ mỗi năm. "Thật kinh khủng!" chị nói. Chị Ngô đã quyết định chuyển sang một gói bảo hiểm chỉ bằng một phần năm chi phí đó, chỉ bao gồm bảo hiểm trách nhiệm dân sự bắt buộc với mức bồi thường cho bên thứ ba rất thấp. "Nhưng điều đó thực sự khiến tôi luôn cảm thấy lo lắng mỗi khi lái xe," chị kể lại.

Chị Ngô cho biết cuối cùng chị đã bán chiếc Tesla vào năm ngoái và mua một chiếc xe điện rẻ hơn của Nio Inc. Bây giờ, chị trả khoảng 7.000 nhân dân tệ cho gói bảo hiểm từ một công ty do Nio giới thiệu, nơi có dịch vụ hậu mãi có thể đảm nhận việc sửa chữa.

Theo dữ liệu của Aon, phí bảo hiểm xe điện trung bình ở Trung Quốc là khoảng 4.487 nhân dân tệ một năm, chỉ bằng khoảng một phần tư so với mức mà chủ xe điện ở Mỹ phải trả.

Xe năng lượng mới ở Trung Quốc cũng rẻ hơn đáng kể so với ở Mỹ. Theo Viện Nghiên cứu Autohome, giá trung bình của chúng vào tháng 8 là 158.900 nhân dân tệ, thấp hơn khoảng 80% so với xe hybrid và 90% so với xe chạy xăng.

Thị trường bảo hiểm xe điện Trung Quốc ngày càng lớn mạnh. Nguồn: Cục Quản lý Tài chính Quốc gia; AM Best

Trong năm qua, một số công ty bảo hiểm Trung Quốc đã tăng phí hoặc hạn chế bán bảo hiểm cho xe điện, khiến các chủ xe gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các gói bảo hiểm hợp túi tiền. Tuy nhiên, cho đến nay, việc tăng phí bảo hiểm vẫn chưa có tác động rõ rệt đến doanh số chung của xe điện.

Để giải quyết vấn đề này, vào tháng 1, chính quyền Trung Quốc đã ra mắt một nền tảng có tên "Dễ dàng Mua bảo hiểm" (Easy to Insure) để kết nối chủ xe điện với các công ty bảo hiểm. Nền tảng này đã giúp bảo hiểm cho hơn 500.000 xe, với tổng giá trị được bảo hiểm khoảng 494,8 tỷ nhân dân tệ.

Nền tảng này không đảm bảo người dùng sẽ có được mức phí thấp nhất, nhưng đảm bảo rằng đơn đăng ký của họ sẽ không bị từ chối, theo ông Trương Lỗi (Zhang Lei), CEO của Cheche Group Inc., công ty công nghệ bảo hiểm (insurtech) đã phát triển nền tảng này.

Tại Trung Quốc, các công ty bảo hiểm ô tô không được tự do định giá. Các cơ quan quản lý sẽ đặt ra mức phí cơ bản dựa trên các yếu tố như loại xe và mục đích sử dụng. Các công ty chỉ có thể điều chỉnh tăng hoặc giảm mức phí đó trong một biên độ nhất định, dựa trên hồ sơ rủi ro của người lái.

Phí bảo hiểm xe điện ngày càng chiếm tỷ trọng lớn. Nguồn: Cục Quản lý Tài chính Quốc gia; AM Best

Theo số liệu chính thức, ngành bảo hiểm xe năng lượng mới có tỷ lệ kết hợp trung bình là 107% trong năm 2024, so với 109% vào năm 2023. Tỷ lệ kết hợp trên 100% phản ánh khoản lỗ từ hoạt động kinh doanh, nghĩa là các công ty đang chi trả cho bồi thường và chi phí nhiều hơn số tiền thu về từ phí bảo hiểm.

Nhiều công ty bảo hiểm nhỏ hơn ở Trung Quốc thậm chí còn gặp khó khăn trong việc kiếm lợi nhuận từ mảng bảo hiểm ô tô truyền thống do thiếu quy mô và sức mạnh định giá.

Ping An Property & Casualty, một công ty con của Ping An Insurance Group Co. và là một trong những hãng bảo hiểm lớn nhất nước, cho biết mảng kinh doanh xe điện của họ đã có lãi trong năm 2024 và nửa đầu năm nay.

Nguồn: AM Best

Công ty cho biết họ đã phát triển công nghệ giúp phân biệt tài xế chạy dịch vụ gọi xe với các chủ xe khác, đồng thời nghiên cứu "tính kinh tế của việc sửa chữa" và hợp tác với các nhà sản xuất ô tô để "xác định các kịch bản tai nạn nhằm cải thiện thiết kế xe."

Các đối thủ lớn nhất của Ping An là PICC Property & Casualty Co. và China Pacific Insurance Group Co. gần đây cũng báo cáo rằng tỷ lệ kết hợp từ việc bảo hiểm xe điện thương mại của họ đã vượt 100%, trong khi hoạt động bảo hiểm xe điện cho mục đích cá nhân và hộ gia đình vẫn có lãi.

"Lợi nhuận rất quan trọng, nhưng các công ty bảo hiểm cũng có trách nhiệm xã hội cần phải thực hiện," ông Paul Low, CEO tại Viện Bảo hiểm Châu Á, cho biết. "Chương trình nghị sự quốc gia của Trung Quốc là thúc đẩy xe điện và đảm bảo khả năng chi trả là một yếu tố quan trọng."

Đức Huy

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/cac-hang-bao-hiem-trung-quoc-oan-minh-ganh-lo-vi-xe-dien.html