Quang cảnh diễn đàn “Thị trường tài sản số: Từ xu hướng tới bứt phá”.
Phát biểu tại sự kiện, ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia, cho biết, kinh tế số toàn cầu đang chứng kiến sự dịch chuyển mạnh mẽ, trong đó tài sản mã hóa nổi lên với tốc độ tăng trưởng nhanh chưa từng có.
Số liệu từ Chainalysis cho thấy, giá trị giao dịch trên chuỗi tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã tăng từ 81 tỷ USD hàng tháng vào tháng 7-2022, lên 244 tỷ USD vào cuối năm 2024, gấp ba lần chỉ trong 30 tháng, đưa khu vực trở thành thị trường phát triển tài sản mã hóa nhanh nhất thế giới.
Trong đó, Việt Nam hiện đứng thứ ba trong khu vực với dòng vốn tài sản mã hóa vào thị trường vượt 220 tỷ USD, tăng 55% so với năm trước đó, phản ánh rõ nhu cầu lớn trong chuyển tiền, tiết kiệm và ứng dụng trong các dịch vụ số.
Tuy nhiên, phần lớn hoạt động vẫn diễn ra trên các sàn quốc tế, gây tổn hại về thuế và ảnh hưởng đến công tác phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố, phòng chống tội phạm công nghệ cao, đặt ra yêu cầu xây dựng thị trường trong nước minh bạch, có kiểm soát và bảo vệ quyền lợi các bên liên quan.
Chia sẻ về bức tranh tài sản mã hóa toàn cầu, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA, Chủ tịch Công ty 1Matrix cho biết, chúng ta đang ở kỷ nguyên token hóa (tài sản kỹ thuật số hoạt động trên nền tảng blockchain). Đây là một bước đột phá trong đổi mới tài chính, có thể so sánh với sự ra đời của quỹ tương hỗ vào thập niên 1970, và quỹ hoán đổi danh mục vào thập niên 1990.
Tuy nhiên, với các khuôn khổ pháp lý phù hợp, tác động của xu hướng này sẽ trở nên phổ biến hơn nhiều, vì cho phép bất kỳ loại tài sản nào cũng có thể được số hóa và giao dịch trên blockchain.
Đáng chú ý, Thượng tá Nguyễn Thành Chung, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an, thông tin tại diễn đàn, tính từ tháng 12-2019 đến tháng 5-2024, cơ quan công an đã phát hiện gần 20.000 vụ và hơn 17.000 đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, thiệt hại số tiền hơn 12.000 tỷ đồng. Riêng năm 2024, số tiền thiệt hại do hoạt động lừa đảo là trên 4.200 tỷ đồng.
Trong đó, hoạt động trao đổi, mua bán tài sản mã hóa giữa cá nhân với cá nhân trên không gian mạng còn được tổ chức theo dạng “chợ đen” với quy mô từ vài nghìn đến vài trăm nghìn USDT (tiền điện tử có giá trị được đảm bảo bằng USD theo tỷ lệ 1:1), thậm chí có trường hợp giao dịch lên đến cả triệu USDT mỗi ngày.
Các giao dịch này không qua kiểm soát của cơ quan quản lý Nhà nước, tác động xấu đến an ninh tiền tệ; dòng tiền lớn chảy ra nước ngoài mà không được giám sát; nhiều cá nhân, tổ chức thu lợi nhuận cao nhưng không khai báo và đóng thuế, gây thất thu cho ngân sách nhà nước.
Từ những vấn đề này, Thượng tá Nguyễn Thành Chung đưa ra các nội dung cần lưu ý khi thí điểm thị trường tài sản mã hóa theo Nghị quyết 05/2025/NQ-CP của Chính phủ. Đồng thời, cần nhanh chóng hoàn thiện hành lang pháp lý để xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực tài sản mã hóa; tăng cường phối hợp giữa các đơn vị quản lý nhà nước từ khi cấp phép cho đến khi kết thúc thí điểm.
Trong khi đó, ông Tô Trần Hòa, Phó Trưởng ban Phát triển thị trường Chứng khoán, UBCKNN, nhấn mạnh Nghị quyết 05 về thí điểm thị trường tài sản mã hóa được Chính phủ ban hành ngày 9-9-2025 là nền tảng quan trọng cho việc hình thành thị trường tài sản mã hóa trong nước.
Đại diện UBCKNN cho rằng cơ chế thí điểm này không chỉ mở đường cho đổi mới sáng tạo, mà còn đóng vai trò “bộ lọc” loại bỏ những mô hình tiềm ẩn rủi ro. Nhờ đó, thị trường có thể vận hành minh bạch, tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước, đồng thời giúp Việt Nam hội nhập với tiêu chuẩn quốc tế trong quản lý tài sản mã hóa.
Lưu Thủy