Cách Mỹ thu hồi 15 tỷ USD Bitcoin của Trần Chí

7 giờ trướcBài gốc

Chen Zhi. Ảnh: Prince Holding Group.

Cộng đồng tiền mã hóa nhận tin chấn động khi Bộ Tư pháp Mỹ truy tố Trần Chí (Chen Zhi), Chủ tịch Tập đoàn Prince Holding Group (trụ sở tại Campuchia) với cáo buộc điều hành đường dây lừa đảo qua mạng toàn cầu, rửa tiền và sử dụng lao động cưỡng bức.

Chi tiết đáng chú ý trong vụ án đến từ số tiền mã hóa bị tịch thu gồm 127.271 BTC, hiện trị giá khoảng 15 tỷ USD. Đây là số Bitcoin lớn nhất từng bị các công tố viên thu giữ.

“Đây là đợt tịch thu tài sản ảo lớn nhất lịch sử”, Bộ Tư pháp Mỹ nhấn mạnh trong tuyên bố chính thức. Số tiền này bị cho đến từ các hoạt động lừa đảo như “mổ lợn”, sau đó rửa qua mạng lưới phức tạp gồm loạt doanh nghiệp hợp pháp, công ty vỏ bọc và hoạt động khai thác Bitcoin quy mô lớn.

Dấu hiệu đáng ngờ

Theo hồ sơ của Bộ Tư pháp Mỹ, Chen có nhiều quốc tịch như Trung Quốc, Campuchia, Síp, Vanuatu... và giữ chức Chủ tịch Prince Group. Bề ngoài, đây là tập đoàn bất động sản, dịch vụ tài chính và tiêu dùng. Tuy nhiên, hoạt động sinh lời nhất đến từ các khu phức hợp lừa đảo, sử dụng lao động bị cưỡng bức tại Campuchia.

Phần lớn vụ lừa đảo đến từ hình thức “mổ lợn” (pig butchering). Trong đó, kẻ lừa đảo xây dựng mối quan hệ giả trên Internet, tạo lòng tin rồi dụ nạn nhân đầu tư vào các sàn giao dịch, nền tảng ví giả mạo.

Tài liệu cáo buộc Chen trực tiếp quản lý các cơ sở lừa đảo, nắm giữ hồ sơ đề cập rõ ràng đến hình thức “mổ lợn”. Người này thậm chí giữ cuốn sổ ghi chép kịch bản lừa đảo, nhắm vào nạn nhân tại nhiều quốc gia như Việt Nam, Nga, Trung Quốc, châu Âu...

Năm 2018, các hoạt động lừa đảo “mổ lợn” và bất hợp pháp mang về khoảng 30 triệu USD/ngày cho Prince Group. Số tiền được rửa thông qua mạng lưới phức tạp nhằm che giấu nguồn gốc.

Các công tố viên cho biết Chen Zhi giữ ảnh minh họa các "phương pháp bạo lực" của Prince Group để đào tạo nhân viên lừa đảo (ảnh trên). Ảnh: Hồ sơ Tòa án Văn phòng Luật sư Mỹ.

Theo hồ sơ, lợi nhuận phi pháp được sử dụng để tài trợ hoạt động khai thác tiền mã hóa quy mô lớn, liên quan một số công ty như Warp Data Technology (trụ sở tại Lào) và Lubian (trụ sở tại Trung Quốc).

“Trong một thời gian, Lubian có hoạt động khai thác Bitcoin lớn thứ 6 trên thế giới. Chen từng nói rằng lợi nhuận thu về rất lớn do không tốn nhiều chi phí, nghĩa là vốn hoạt động của các doanh nghiệp này đến từ tiền lừa đảo nạn nhân của Prince Group”, tài liệu nêu rõ.

Từ tháng 11/2022-3/2023, Warp Data nhận hơn 60 triệu USD từ Hing Seng, công ty vỏ bọc dùng để thực hiện các khoản thanh toán, bao gồm vợ chồng giám đốc Awesome Global và mua các mặt hàng xa xỉ, giá hàng triệu USD như đồng hồ Rolex và tranh Picasso.

Chen và đồng phạm còn kết hợp khoản thu lợi bất chính với số Bitcoin mới khai thác để che giấu nguồn gốc. Ví dụ, các địa chỉ của Lubian nhận khoản tiền lớn từ những nguồn không liên quan hoạt động khai thác, tỷ lệ Bitcoin mới trong các ví của Lubian chỉ khoảng 30%.

Hành động tinh vi

Phần lớn Bitcoin mới khai thác được chuyển sang một ví không lưu ký (do Chen nắm giữ). Đây cũng là nơi nhận các khoản tiền không liên quan hoạt động khai thác, nguồn gốc từ nền tảng trao đổi tiền mã hóa Exchange-2.

Trong vụ án, Exchange-2 là sàn giao dịch tập trung, được Chen và đồng phạm dùng để chuyển tiền mã hóa. Các hoạt động rửa tiền liên quan đến chuyển tiền từ Exchange-2, chia nhỏ qua nhiều ví, sau đó dồn lại và trộn với số Bitcoin khai thác mới.

Sơ đồ cho thấy tiền từ nhóm khai thác bitcoin chia vào 22 địa chỉ ví, dồn lại vào địa chỉ khác rồi chuyển đến các ví cá nhân của Chen. Ảnh: Bộ Tư pháp Mỹ.

Chen và đồng bọn sử dụng nhiều lớp kỹ thuật rửa tiền để che đậy nguồn gốc. Các công ty vỏ bọc được thành lập như FTI, Amber Hill Ventures, LBG, mở tài khoản ngân hàng tại Mỹ bằng cách lừa dối hoạt động kinh doanh và nguồn thu nhập.

Số tiền bất chính được chuyển qua các sàn giao dịch tập trung, chẳng hạn như Exchange-1 và Exchange-2. Trong đó, Exchange-1 có trụ sở tại Trung Quốc, được mô tả là “được tội phạm nước ngoài ưa chuộng” do không hợp tác với chính phủ Mỹ, che giấu giao dịch.

Dựa trên hồ sơ, lượng tiền mã hóa được chia nhỏ, phân tán qua hàng chục, thậm chí hàng trăm ví. Chúng sau đó được gộp vào một số ví không lưu ký (unhosted wallet) do Chen nắm giữ.

Tiền từ sàn Exchange-2 cũng chia cho 27 địa chỉ ví, gộp vào ví khác rồi chuyển đến các ví cá nhân của Chen. Ảnh: Bộ Tư pháp Mỹ.

Sơ đồ của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cho thấy tiền từ một nhóm khai thác Bitcoin được chia vào 22 địa chỉ ví khác nhau, sau đó dồn lại vào một địa chỉ rồi chuyển đến ví của Chen.

Tương tự, tiền từ Exchange-2 được chia thành 27 địa chỉ rồi gộp vào địa chỉ khác, tạo thành mô hình giao dịch phức tạp.

Đáng chú ý khi các giao dịch được gửi với số lượng và thời gian gần giống nhau. Sự tương đồng cho thấy Bitcoin từ Exchange-2 (tiền lừa đảo) được chuyển có chủ đích để bắt chước giao dịch từ quỹ khai thác Bitcoin, tạo vỏ bọc rằng toàn bộ số tiền trong ví có nguồn gốc từ hoạt động khai thác thông thường, che giấu nguồn tiền phi pháp còn lại.

Cách FBI tịch thu Bitcoin

Các quan chức FBI nhấn mạnh khoản tiền bị tịch thu không nằm trên sàn giao dịch, mà lưu trữ trong ví của Chen.

Để truy vết khoản tiền, cơ quan này xác định các nguồn gửi tiền chính cho 25 ví cá nhân của Chen. Nguồn tiền chủ yếu đến từ 2 nơi: hoạt động khai thác Bitcoin (thông qua Lubian và Warp Data), cũng như chuyển gián tiếp từ các ví thuộc sàn giao dịch tập trung với ví do công ty vỏ bọc kiểm soát.

Chuyên viên FBI nhóm 25 địa chỉ thành 13 cụm (Cluster Index-1 đến Cluster Index-13), dựa trên thời gian và giá trị giao dịch tương tự nhau. Quá trình chia nhỏ và dồn tiền được FBI mô phỏng thành mạng lưới giữa các ví lưu ký và không lưu ký. Cơ quan xác nhận đây là “dấu hiệu rõ ràng của hoạt động rửa tiền”.

Thời gian và giá trị các giao dịch nhận tiền từ cơ sở khai thác bitcoin và sàn Exchange-2. Ảnh: Bộ Tư pháp Mỹ.

FBI chứng minh rằng một nửa số Bitcoin bị tịch thu (khoảng 61.230 BTC) được chuyển đến ví cá nhân của Chen qua 3 nhóm giao dịch chính, trong đó có các giao dịch từ kỹ thuật tách/dồn tiền và trộn tiền từ khai thác lẫn thu lợi bất chính.

Bằng chứng nội bộ cũng thể hiện hoạt động rửa tiền của Chen và đồng phạm, bao gồm các tài liệu nhắc rõ đến “BTC washing”.

Theo hồ sơ, lượng Bitcoin bị tịch thu không còn nằm trong 25 ví cá nhân của Chen, hiện được lưu trong các địa chỉ do chính phủ Mỹ kiểm soát. Về cách tịch thu số Bitcoin, tài liệu ghi rằng Chen đã “đích thân lưu giữ địa chỉ ví và các cụm từ hạt giống (seed phrases) liên kết khóa riêng tư của từng ví”.

Dù không nêu rõ cách thức, trong quá trình điều tra và khám xét, FBI có khả năng tịch thu vật lý các thiết bị lưu trữ như máy tính, ổ cứng... hoặc sổ sách của Chen liên quan khóa riêng tư và cụm từ hạt giống của Chen. Với những dữ liệu này, chính phủ Mỹ có thể chuyển giao tiền sang các địa chỉ an toàn.

Phúc Thịnh

Nguồn Znews : https://znews.vn/cach-my-thu-hoi-15-ty-usd-bitcoin-cua-tran-chi-post1594720.html