Theo TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình và Cột sống, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn, những công việc ngồi hàng giờ để lau dọn đồ đạc, gói bánh, khom lưng để khiêng chậu cảnh, vươn tay để lau chùi đồ vật đều có thể gây áp lực và căng thẳng quá mức lên các khớp, kích thích cơn đau khớp bùng phát hoặc tăng nặng cơn đau ở những người có bệnh nền thoái hóa, viêm khớp.
Công việc nhà tưởng đơn giản nhưng nếu thực hiện dồn dập trong thời gian ngắn và sai cách có thể làm tổn thương xương khớp.
Để công việc dọn nhà cửa cuối năm diễn ra suôn sẻ, không ảnh hưởng đến khớp, mọi người cần lưu ý những cách dưới đây.
Hạn chế tư thế gây khó chịu cho khớp
Tư thế làm việc đúng cách giúp giảm lực tải lên các khớp, nhất là cột sống, đầu gối, khớp vai. Do đó, mọi người lưu ý khi dọn dẹp nhà cửa đón Tết, nên hạn chế các tư thế gây khó chịu cho khớp như cúi khom lưng, quỳ gối, vươn người lên cao, ngồi xổm hoặc ngồi khoanh chân, đứng một chỗ quá lâu, lên/xuống cầu thang nhiều lần.
Khi nâng vật nặng, nên giữ thẳng lưng, chùng gối xuống để phân phối sức nặng lên hai đùi, đồng thời đưa đồ vật lại càng gần cơ thể càng tốt, sau đó từ từ nâng lên cao.
Trong khi di chuyển đồ đạc, nên thay đổi hướng di chuyển bằng bàn chân và mắt nhìn về phía trước, không nên xoay người gấp hoặc đi lùi.
Việc nhà tưởng đơn giản nhưng nếu thực hiện sai cách có thể làm tổn thương xương khớp. (Ảnh minh họa)
Chuẩn bị dụng cụ hỗ trợ phù hợp
Chuẩn bị những dụng cụ hỗ trợ phù hợp sẽ giúp quá trình dọn dẹp nhà cửa, sân vườn nhẹ nhàng hơn nhiều. Đối với công việc quét hoặc lau nhà, nên lựa chọn chổi hoặc cây lau sàn có tay cầm dài để không phải vươn tay hoặc cúi người quá thấp. Đối với việc rửa chén bát, xoong nồi, ấm chén có thể phải đứng ở một tư thế trong thời gian dài, bạn có thể sử dụng một chiếc ghế đẩu thấp, đặt một chân lên để giữ tư thế trung lập.
Khi dọn vườn tược, nên cân nhắc dùng một chiếc ghế dài hoặc ghế đẩu di động để có thể ngồi nghỉ giải lao, giúp lưng, hông hoặc đầu gối được thư giãn.
Trong quá trình thực hiện công việc cần quỳ gối, như cọ rửa bồn tắm, sàn nhà... có thể sử dụng miếng đệm đầu gối để bảo vệ. Riêng vị trí ở trên cao, khó với tới, nên dùng khăn lau bụi có tay cầm dài để không phải rướn người, gây căng thẳng cho khớp vai và khuỷu tay.
Những người sống trong nhà nhiều tầng, nên đặt sẵn dụng cụ vệ sinh, dọn dẹp ở mỗi tầng để giảm số lần phải lên xuống cầu thang. Điều này vừa giúp tiết kiệm thời gian, vừa giảm áp lực cho khớp, nhất là khớp gối.
Chia nhỏ đầu việc
Làm dồn nhiều việc cùng lúc sẽ gây quá tải lên các khớp, từ đó gia tăng mức độ đau, sưng và cứng khớp, đặc biệt có thể khiến các triệu chứng của bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp trầm trọng hơn. Vì vậy, mọi người nên lên kế hoạch và chia nhỏ các hạng mục dọn dẹp từ trước, rồi mới bắt tay vào thực hiện.
Thay vì đặt mục tiêu phải dọn hết phòng ngủ, phòng khách, phòng bếp trong một hoặc hai ngày, mọi người nên rải đều công việc trong khoảng một hoặc hai tuần trước Tết.
Song song với việc dọn dẹp nhà cửa một cách khoa học và có kế hoạch, mọi người cũng cần ăn uống, nghỉ ngơi và tập luyện hợp lý. Với thời tiết lạnh dịp cuối năm, nên tăng cường đồ ăn nóng, chế biến từ nhóm thực phẩm tốt cho khớp như cá ngừ, cá hồi, tôm, thịt bò, rau cải xanh, súp lơ. Bên cạnh đó, dù công việc chồng chất vẫn nên dành thời gian cho việc tập luyện thể dục, thể thao để duy trì tính linh hoạt và thúc đẩy sự ổn định của khớp.
Như Loan