Cải cách triệt để công tác quản lý thuế

5 giờ trướcBài gốc

Thời gian qua, với sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới nhưng chúng ta vẫn thiếu công cụ pháp lý phù hợp để quản lý doanh thu và thu thuế từ các nền tảng số, sàn giao dịch trực tuyến, các doanh nghiệp công nghệ nước ngoài không hiện diện thương mại tại Việt Nam song vẫn thu được lợi nhuận đáng kể từ thị trường nội địa. Bên cạnh đó, chúng ta cũng chưa tạo hành lang đầy đủ cho việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến như dữ liệu lớn (big data) và trí tuệ nhân tạo (AI) trong phân tích, đánh giá và quản lý rủi ro thuế. Khung pháp lý cho quản lý thuế điện tử tiến tới quản lý thuế số còn thiếu và chưa đồng bộ. Cùng với đó, tình trạng gian lận và trốn thuế đang diễn biến ngày càng tinh vi và phức tạp.

Theo nhận định của Bộ Tài chính, các hành vi vi phạm về thuế không chỉ dừng lại ở việc kê khai sai lệch, giấu doanh thu hay lập hóa đơn khống đơn thuần, mà đã phát triển thành các thủ đoạn có tổ chức với quy mô lớn, liên quan đến nhiều chủ thể và địa bàn khác nhau. Đặc biệt nghiêm trọng là tình trạng gian lận thương mại trong các giao dịch xuyên biên giới, nơi kẽ hở về cơ chế giám sát và sự khác biệt giữa các hệ thống thuế quốc gia tạo điều kiện cho hành vi trốn thuế. Các doanh nghiệp đa quốc gia thường lợi dụng việc chuyển giá, phân bổ lợi nhuận và các giao dịch phức tạp giữa các công ty liên kết để tối thiểu hóa nghĩa vụ thuế. Trong khi đó, công cụ và năng lực giám sát của cơ quan thuế còn hạn chế, thiếu cơ chế trao đổi thông tin tự động với các nước, cũng như thiếu các giải pháp công nghệ hiện đại để phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi gian lận thương mại. Thực trạng này đòi hỏi cần có sự đổi mới toàn diện trong cả khung pháp lý và công cụ quản lý để tăng cường hiệu quả kiểm soát gian lận thuế.

Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế, dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đã dành riêng 1 điều quy định về phân nhóm NNT trong quản lý thuế. Theo đó, cơ quan thuế thực hiện phân nhóm NNT cho các mục đích: đánh giá mức độ rủi ro về thuế, mức độ tuân thủ pháp luật về thuế của NNT và lịch sử tuân thủ pháp luật của NNT; áp dụng biện pháp quản lý, giám sát thực hiện nghĩa vụ thuế phù hợp với từng phân nhóm NNT...

Thực tế cho thấy, NNT rất đa dạng về quy mô, lĩnh vực, hành vi tuân thủ. Do đó, cần có cơ chế quản lý phân loại thay vì áp dụng quản lý mang tính “đồng phục”. Do đó, việc dự thảo Luật quy định phân nhóm NNT trong quản lý thuế là điều rất cần thiết, đáp ứng sự thay đổi của bối cảnh hiện đại hóa và chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế, nhằm chuyển phương thức quản lý thủ công sang quản lý rủi ro và mức độ tuân thủ.

Đáng chú ý, dự thảo Luật đã bổ sung quy định chương riêng về quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ. Theo đó, dựa trên phân tích dữ liệu khách quan, toàn diện, áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp với đặc thù, mức độ tuân thủ và mức độ rủi ro của từng nhóm, từng đối tượng NNT. Việc phân nhóm cho phép cơ quan thuế tập trung nguồn lực vào các đối tượng có rủi ro cao, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ đối tượng tuân thủ tốt, góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý và khuyến khích tuân thủ tự nguyện. Việc tập trung vào áp dụng các biện pháp quản lý phù hợp với mức độ tuân thủ và mức độ rủi ro sẽ giúp giảm bớt các hoạt động thanh tra, kiểm tra không cần thiết, chấm dứt tình trạng chồng chéo, trùng lặp, kéo dài - đây là vấn đề mà không ít doanh nghiệp phản ánh thời gian qua.

Ngoài ra, dự thảo Luật bổ sung quy định một chương mới về chuyển đổi số trong quản lý thuế. Theo đó, cơ quan quản lý thuế thực hiện chuyển đổi số, tự động hóa quản lý thuế dựa trên công nghệ; giao dịch thuế chủ yếu thực hiện điện tử qua hệ thống quản lý thuế; cơ quan, tổ chức chỉ sử dụng chứng từ điện tử, không yêu cầu bản giấy nếu dữ liệu đã có trong cơ sở dữ liệu nhà nước...

Với nhiều sửa đổi, bổ sung của dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) là bước tiến mới trong quản lý thuế, không chỉ nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế mà còn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NNT. Đó cũng là giải pháp chuyển từ tư duy quản lý sang phục vụ, loại bỏ tư duy “không biết vẫn quản, không quản được thì cấm”.

Song Hà

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/cai-cach-triet-de-cong-tac-quan-ly-thue-10386400.html