Hôm nay, Sở GD&ĐT TP.HCM sẽ tổ chức hội thảo “Tăng cường xây dựng môi trường học đường lành mạnh, không sử dụng điện thoại di động trong giờ ra chơi”.
Nhiều học sinh nghiện điện thoại
Năm học 2025-2026, thầy Phạm Thư Tùng, giáo viên (GV) Trường THPT Ten Lơ Man, phường Bến Thành, được phân công chủ nhiệm lớp 12.
“Lớp tôi là lớp "ghép" học sinh (HS) từ nhiều lớp nên các em chưa có sự gắn kết, nhiều em quá phụ thuộc vào điện thoại. Có những em vào lớp không được dùng điện thoại là tay chân bứt rứt không yên” - thầy Tùng nói.
Mô hình kho điện thoại của thầy Phạm Thư Tùng. Ảnh: NVCC
Thầy Tùng cho biết từng có phụ huynh gọi điện nhờ hỗ trợ vì con “nghiện điện thoại nặng”, vào lớp chỉ tập trung được vài phút là mất chú ý.
“Trong khi lớp 10-12 là độ tuổi các em cần phải học nghiêm túc, tập trung ít nhất 30 phút mỗi tiết. Cứ vài phút lại ngó điện thoại, xem thông báo thì chất lượng học tập sẽ tụt dốc nhanh chóng” - thầy Tùng nói.
Trước thực tế trên, ngay đầu năm học này, thầy Tùng đã triển khai mô hình kho điện thoại trong lớp. Theo đó, mỗi em sẽ có một khung đựng điện thoại riêng, dán tên rõ ràng. Trước giờ học 5 phút, tất cả điện thoại phải được cất đúng vị trí, các em chỉ được lấy ra trong giờ ra chơi hoặc tan học.
“Trong giờ học, HS tuyệt đối không sử dụng điện thoại. Chỉ khi nào giáo viên báo trước cần dùng điện thoại cho bài kiểm tra hay hoạt động online các em mới được dùng” - thầy Tùng nói.
Ban đầu, thầy Tùng để khung điện thoại ở cuối lớp, nhưng sau đó phải chuyển lên gần bàn giáo viên vì lo ngại mất mát. Ngoài ra, thầy còn đề nghị ban cán sự lớp hỗ trợ theo dõi và nhắc nhở các bạn thực hiện nội quy.
Lãnh đạo Trường THCS Nguyễn Thái Bình, phường Bình Phú, nhìn nhận rất nhiều HS đang bị phụ thuộc vào điện thoại.
Trong trường học, thay vì vận động, giao lưu với bạn bè trong giờ ra chơi, không ít em ngồi một góc chơi game, lướt mạng xã hội hoặc xem video trên điện thoại. Điều này dẫn đến giảm giao tiếp trực tiếp, hạn chế vận động thể chất, ảnh hưởng không tốt đến thị lực, tâm lý, đặc biệt dễ hình thành thói quen lệ thuộc vào công nghệ, kéo rộng khoảng cách giữa HS với bạn bè, thầy cô và gia đình.
Trường tìm đủ cách "kéo" HS rời xa điện thoại
Trước tình trạng trên, từ năm học 2024-2025, Trường THCS Nguyễn Thái Bình đã ra quy định cấm HS sử dụng điện thoại trong trường học và nhận được sự ủng hộ từ phía phụ huynh.
Không còn điện thoại, học sinh Trường THCS Nguyễn Thái Bình chơi cờ tướng, xem phim trong giờ chơi. Ảnh: DI LINH
Để hỗ trợ HS trong kết nối với gia đình khi có việc cần, trường bố trí 5 điện thoại bàn và cung cấp các số điện thoại để phụ huynh nắm. Đối với hoạt động giảng dạy, những tiết học cần tra cứu kết nối mạng, trường có 2 phòng máy có thể tổ chức giảng dạy.
Khi không còn điện thoại, trường đã tổ chức “Giờ ra chơi lành mạnh – khuyến khích vận động và vui chơi tập thể”.
Các em HS Trường THCS Nguyễn Thái Bình chơi xếp hoa, đá bóng vào giờ chơi. Ảnh: DI LINH
Ghé trường vào giờ chơi chiều 16-9, không còn cảnh HS tụm lại xem điện thoại. Trường có khuôn viên rộng nên có nhóm chơi bóng đá, nhóm chơi bóng rổ, có tốp chơi đá cầu, góc chơi cờ tướng, một số em chọn xếp hoa nghệ thuật hoặc tham gia câu lạc bộ mỹ thuật. Đặc biệt, khu vực sảnh chiếu phim thu hút khá đông HS đến xem.
Xuân An chơi bóng rổ cùng bạn vào giờ chơi. Ảnh: DI LINH
Trịnh Hoa Xuân An, HS lớp 7, chia sẻ: “Việc không cho sử dụng điện thoại trong trường giúp em phát hiện ra mình có năng khiếu thể thao, em cũng nâng cao sự tập trung và cải thiện kết quả học tập. Giờ ra chơi thay vì chơi điện thoại em chơi bóng rổ để rèn luyện sức khỏe”.
Trong khi đó, Nguyễn Văn Chí Đoàn, HS lớp 6, sử dụng giờ chơi để hoàn thành bức vẽ cho môn mĩ thuật cùng các bạn. Dù trống đã vang lên nhưng Chí Đoàn và các bạn vẫn chăm chú vào nét vẽ, chưa có ý định rời khỏi phòng.
“Khi không có điện thoại, ngoài học vẽ em có thể tham gia các trò chơi vận động cùng các bạn để tạo nên sự gắn kết” - Đoàn nói thêm.
Thầy Lê Tất Thịnh, GV mỹ thuật, cho biết trong giờ ra chơi các em có thêm cơ hội trải nghiệm với môn mỹ thuật. Câu lạc bộ được tổ chức nhằm tạo điều kiện cho HS có đam mê mỹ thuật tham gia và phát triển năng khiếu.
Ông Trần Vân Hữu Quý, Phó hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ sau một năm triển khai, hiệu quả của việc cấm sử dụng điện thoại trong trường đã đạt được hiệu quả nhất định. Phụ huynh đồng thuận, chất lượng học tập của học sinh được nâng lên.
HS Trường THPT Bùi Thị Xuân, phường Bến Thành, xem phim vào giờ ra chơi. Ảnh: NTCC
Trường THCS Nguyễn Du, phường Sài Gòn, năm học này sẽ cấm HS sử dụng điện thoại trong giờ chơi, giờ học.
Theo đó, HS sẽ phải tắt máy và cất điện thoại vào tủ chuyên dụng ngay khi vào lớp. GV sẽ quản lý tủ và trả lại điện thoại cho các em khi tan học. Tuy nhiên, trong những tiết học có áp dụng công nghệ số, dưới sự hướng dẫn của GV, trường vẫn cho phép HS sử dụng điện thoại.
"Để kéo các em khỏi màn hình điện thoại, trường sẽ tổ chức nhiều hoạt động thú vị vào giờ chơi. Các tủ sách dùng chung được đặt ngay dưới sân trường, khuyến khích HS trao đổi sách với khẩu hiệu “Tặng một cuốn sách, nhận lại nhiều cuốn sách”. Ngoài ra, các góc chơi cờ tướng, cờ vua cũng được thiết lập nhằm phát triển tư duy và tạo sân chơi bổ ích cho học sinh" - Ông Cao Đức Khoa, Hiệu trưởng nhà trường thông tin.
Thay vì cấm hoàn toàn điện thoại trong giờ ra chơi, Trường THPT Bùi Thị Xuân, phường Bến Thành biến giờ chơi thành khoảng thời gian đặc biệt để các em bớt phụ thuộc vào điện thoại.
Năm học này, một khán phòng nhỏ được cải tạo ngay trong hội trường để chiếu phim vào các ngày thứ Hai, Tư và Sáu. Mỗi suất chiếu kéo dài khoảng 15–20 phút, diễn ra trong giờ ra chơi (30 phút). Nội dung phim xoay quanh các chủ đề nhân văn như tình cảm gia đình, lòng hiếu thảo, quê hương đất nước… HS được chủ động đề xuất phim yêu thích, sau đó Đoàn trường kiểm duyệt trước khi trình chiếu.
Bùi Gia Minh, HS lớp 12 bày tỏ : “Đây là một hình thức sinh hoạt mới mẻ, bổ ích, giúp chúng em có thêm lựa chọn trong giờ ra chơi – thay vì chỉ sử dụng điện thoại hay chơi các trò chơi truyền thống dưới sân trường. Đặc biệt, các bộ phim được thầy cô lựa chọn đều có tính giáo dục cao”.
"Trường chưa cấm các em sử dụng điện thoại trong giờ chơi. Tuy nhiên, để hạn chế việc các em quá phụ thuộc vào điện thoại, trường đã và đang tạo thêm nhiều sân chơi, hoạt động để thu hút học sinh tham gia" - ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng nói.
Trường học hạnh phúc không để HS ngồi ôm điện thoại
Một ngôi trường hạnh phúc không thể tồn tại nếu giờ ra chơi mỗi HS đứng mỗi góc với chiếc điện thoại. Khi đó, sự tương tác giữa học sinh với nhau, giữa học sinh và thầy cô sẽ bị đứt gãy.
Tôi mong muốn trong giờ ra chơi HS phải được vui chơi, thư giãn đúng nghĩa để giải tỏa áp lực, nạp năng lượng tích cực và sẵn sàng cho tiết học tiếp theo chứ không phải là mỗi em sống trong một “thế giới riêng”.
Ông NGUYỄN VĂN HIẾU, Giám đốc Sở GD&ĐT TP.HCM
NGUYỄN QUYÊN - DI LINH