Cấm học sinh sử dụng điện thoại trong trường học, nên hay không?

40 phút trướcBài gốc

Trên thực tế, việc này đã được nhiều trường triển khai trong thời gian qua như THPT Trường Chinh, THPT Thạnh Lộc, Trường Phổ thông Năng khiếu, THCS Lê Văn Tám và nhận được sự đồng tình từ nhiều phụ huynh học sinh.

Liên quan đến vấn đề này, phóng viên VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với TS. Đoàn Văn Báu – chuyên gia tâm lý tội phạm.

PV: Xin chào TS. Đoàn Văn Báu. TP.HCM dự kiến sẽ cấm học sinh sử dụng điện thoại di động kể từ năm học 2025–2026. Ông đánh giá như thế nào về chủ trương này?

TS. Đoàn Văn Báu: Xét trên khía cạnh tâm lý lứa tuổi học sinh, tôi cho rằng việc cấm hoàn toàn điện thoại không thực sự khả thi. Hiện nay, nhiều môn học ứng dụng công nghệ thông tin, học sinh cần sử dụng điện thoại thông minh để cập nhật dữ liệu, lịch trình học tập.

Ảnh minh họa: Google Studio

Ngoài ra, nhu cầu giao tiếp của học sinh rất lớn. Khi bị cấm, các em dễ nảy sinh tâm lý tò mò, tìm cách sử dụng lén lút, dẫn đến nhiều hệ lụy phức tạp. Việc cấm hoàn toàn không chỉ gây bất tiện cho học sinh mà còn ảnh hưởng đến phụ huynh, tạo ra cảm giác bị áp chế.

Điều quan trọng là hướng dẫn học sinh sử dụng điện thoại đúng cách, thay vì cấm đoán tuyệt đối. Ví dụ, nếu học sinh dùng điện thoại để chơi game trong lớp thì giáo viên cần phát hiện, can thiệp và định hướng các em vào hoạt động tích cực. Ngược lại, nếu các em dùng thiết bị để phục vụ học tập thì nên được khuyến khích. Thậm chí, có thể khuyến khích học sinh sử dụng điện thoại để tạo ra những giá trị tích cực cho xã hội.

Quan trọng nhất là định hướng cách sử dụng, không phải là cấm tuyệt đối. Nếu cấm thì học sinh và gia đình buộc phải thực hiện, nhưng điều đó không đồng nghĩa với một giải pháp tốt.

Ảnh minh họa: Google Studio

PV: Theo ông, việc "hành chính hóa" một quy định như vậy trong nhà trường liệu có gây xung đột giữa nhu cầu và quyền lợi của học sinh, làm sai lệch bản chất định hướng giáo dục?

TS. Đoàn Văn Báu: Thế hệ trước kia không có điện thoại vẫn học tốt, nên nói việc cấm điện thoại ảnh hưởng nghiêm trọng đến học tập thì cũng chưa hẳn đúng. Tuy nhiên, trong thời đại hiện nay, khi điện thoại trở thành nhu cầu giao tiếp thiết yếu, thì một lệnh cấm cứng nhắc sẽ để lại hệ lụy.

Tất nhiên, khi đã cấm, học sinh buộc phải thích nghi. Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc đây là giải pháp tối ưu. Nếu chỉ vì một số học sinh dùng điện thoại cho mục đích cá nhân mà cấm tất cả, thì đó là điều vô lý.

Một quyết định hành chính sẽ được thực thi nghiêm túc, nhưng vấn đề là hệ quả sau đó ra sao, có thực sự hiệu quả hay không. Nhà quản lý cần đánh giá kỹ lưỡng, khảo sát cả học sinh và giáo viên, chứ không chỉ tham khảo ý kiến hiệu trưởng. Hiệu trưởng hoặc giáo viên có thể dễ đồng tình với lệnh cấm, nhưng học sinh thì khác.

Hãy thử tưởng tượng – ngay cả người lớn như chúng ta, trong các cuộc họp không được sử dụng điện thoại, nhiều người vẫn mang theo. Nếu phải cất điện thoại cả ngày, không dễ chịu chút nào.

Do đó, cần đặt mình vào vị trí học sinh – ở lứa tuổi rất cần giao tiếp. Nếu cấm không cho mang điện thoại vào trường thì sẽ tạo ra áp lực và phản ứng tiêu cực. Nếu vẫn cho mang theo nhưng yêu cầu để ở vị trí cố định trong lớp, chỉ sử dụng khi kết thúc giờ học hoặc giờ ra chơi thì sẽ hợp lý hơn.

PV: Với tư cách là một chuyên gia tâm lý, đồng thời là phụ huynh, theo ông đâu là cách làm dung hòa giữa đặc điểm tâm lý của học sinh và nhu cầu thực tế sử dụng điện thoại trong thời điểm hiện nay?

TS. Đoàn Văn Báu: Theo tôi, nên giao quyền linh hoạt cho giáo viên. Tùy vào nội dung bài giảng hoặc hoạt động, giáo viên có thể cho phép hoặc cấm học sinh sử dụng điện thoại. Ví dụ, trong giờ học cần tra cứu, học sinh có thể dùng điện thoại để tìm dữ liệu. Trong giờ ngoại khóa hoặc trao đổi nhóm cũng vậy.

Nhiều người lo ngại học sinh lợi dụng để tra lời bằng ChatGPT. Nhưng thay vì cấm tuyệt đối, tốt hơn là để giáo viên quản lý: ví dụ tuyên bố rõ “giờ học này không dùng điện thoại, ai vi phạm sẽ bị xử lý”. Nhẹ nhàng hơn có thể yêu cầu học sinh đặt điện thoại lên bàn trong giờ học, hoặc chỉ được sử dụng khi có chỉ định cụ thể từ giáo viên.

Một quy định hành chính như vậy không phải hoàn toàn sai, nhưng cũng không phải giải pháp tốt nhất. Cần linh hoạt và dung hòa giữa việc kiểm soát và tạo điều kiện sử dụng hợp lý.

PV: Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!

Huy Hoàng/VOV Giao thông

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/cam-hoc-sinh-su-dung-dien-thoai-trong-truong-hoc-nen-hay-khong-post1220754.vov