Camera AI góp phần xây dựng thành phố thông minh
Trong bối cảnh quy mô đô thị mở rộng nhanh, mật độ dân cư và phương tiện ngày càng gia tăng, yêu cầu đặt ra đối với công tác an ninh trật tự tại Hà Nội không còn dừng ở xử lý các vi phạm phát sinh, mà chuyển sang quản trị rủi ro một cách có hệ thống.
Trên cơ sở đó, chuyển đổi số với trọng tâm là hệ thống camera AI và trung tâm điều hành thông minh được xác định là giải pháp then chốt nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, tăng tính minh bạch và tối ưu hóa nguồn lực thực thi.
Việc Hà Nội vận hành Trung tâm điều khiển giao thông thông minh, kết nối mạng lưới camera AI tại các tuyến đường và nút giao thông trọng điểm từ ngày 13/12 là một trong những bước đi tiên phong của Công an Thành phố Hà Nội để góp phần xây dựng thành phố thông minh trong thời gian tới. Khác với mô hình giám sát truyền thống vốn thiên về ghi nhận thụ động, hệ thống mới cho phép thu thập, phân tích và cảnh báo theo thời gian thực, hình thành chu trình quản lý khép kín dựa trên dữ liệu.
Trung tâm điều khiển giao thông Hà Nội là đầu não kiểm soát toàn bộ hệ thống camera AI. Ảnh: Cục CSGT.
Phát biểu tại tọa đàm “Ứng dụng chuyển đổi số trong công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông tại Thủ đô”, TS. Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia giao thông (nguyên Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Giao thông vận tải) cho biết: “Hệ thống camera AI lắp tương đối dày đặc ở những nơi hay xảy ra tai nạn, các điểm đen giao thông, các bến xe, bến tàu. Nó giống như "người lính canh gác", nhất là trong trường hợp các cơ quan chức năng không thể trực cả ngày.
Camera AI giám sát 24/24 tạo tâm lý răn đe. Bên cạnh đó, camera AI tạo ra hệ thống nối kết giữa người đi lại với cơ quan chức năng nên tạo ra hệ thống thông tin liên tục để cơ quan chức năng theo dõi tương đối chính xác các hành vi vi phạm giao thông và có thể xử lý chính xác hơn”.
Công nghệ là đòn bẩy, con người vẫn giữ vai trò quyết định
Làm rõ hơn việc áp dụng chuyển đổi số trong đảm bảo trật tự an toàn giao thông trên địa bàn thành phố sẽ tăng cường hiệu quả trong việc phát hiện, xử lý vi phạm, Trung tá Phạm Quang Minh, Phó Đội trưởng Đội Chỉ huy giao thông và Điều khiển đèn tín hiệu giao thông (Phòng Cảnh sát giao thông Hà Nội) cho biết, việc áp dụng AI sẽ đem lại rất nhiều lợi ích. Trong đó, sẽ nâng cao hiệu quả trong công tác điều hành, việc xử lý vi phạm sẽ trở nên khách quan, minh bạch và quan trọng nhất là tuyên truyền ý thức của người tham gia giao thông.
“Đối với công tác xử lý vi phạm, việc này sẽ tạo ra một môi trường rất khách quan và minh bạch đối với người dân, cách thức xử lý của lực lượng chức năng cũng sẽ hoàn toàn không còn sự tương tác trực tiếp với người vi phạm như trước đây", Trung tá Phạm Quang Minh nói.
Cùng với những lợi ích rõ rệt, các ý kiến tại tọa đàm cũng thống nhất rằng, chuyển đổi số trong lĩnh vực an ninh trật tự không thể tách rời vai trò của con người. Camera AI có thể nhận diện hành vi và các mẫu hình vi phạm, nhưng không thể đánh giá đầy đủ bối cảnh xã hội, trạng thái tâm lý hay những tình huống bất thường phát sinh trong đời sống đô thị.
Về nội dung này, Trung tá Phạm Quang Minh nhấn mạnh, hệ thống camera AI không vận hành theo cơ chế xử phạt tự động tuyệt đối. Mọi trường hợp vi phạm được ghi nhận đều phải trải qua bước kiểm duyệt của con người nhằm xác định tính khách quan và loại trừ các yếu tố bất khả kháng.
Theo đó, trong các tình huống như đèn tín hiệu giao thông gặp sự cố, người tham gia giao thông buộc phải vượt đèn đỏ, hoặc các trường hợp nhường đường cho xe ưu tiên như xe cứu thương, người dân sẽ không bị xử phạt. Cách thức vận hành này cho thấy yếu tố con người vẫn giữ vai trò trung tâm, bảo đảm tính nhân văn và đúng pháp luật trong quá trình ứng dụng công nghệ...
Được biết, tại Hà Nội đã lắp đặt hệ thống camera AI trên 25 tuyến trọng điểm của địa bàn với 1.837 camera AI. Trong năm 2026, dự kiến lắp đặt thêm 2.460 camera AI nữa tại các nút giao thông và các tuyến giao thông trọng điểm trên địa bàn thành phố, các cầu vượt sông, trước cửa các bệnh viện, bến xe… để đảm bảo việc thu thập dữ liệu về giao thông được đầy đủ hơn và phục vụ công tác chỉ huy, điều hành giao thông của lực lượng cảnh sát giao thông.
Có thể thấy, việc ứng dụng chuyển đổi số trong bảo đảm an ninh trật tự đô thị đang giúp Hà Nội từng bước chuyển từ giám sát thủ công sang điều hành dựa trên dữ liệu. Trong quá trình đó, công nghệ là công cụ hỗ trợ quan trọng, nhưng hiệu quả cuối cùng vẫn phụ thuộc vào con người, tổ chức thực hiện và cách thức vận hành hệ thống trong thực tiễn.
Hoàng Thanh