Cần 600-1.200 người vận hành một nhà máy điện hạt nhân

2 ngày trướcBài gốc

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Đ.D

Nhân lực thiếu cả về số lượng và chất lượng

Theo Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ (Bộ Công Thương) Lý Quốc Hùng, nguồn nhân lực khoa học và công nghệ về điện hạt nhân của Việt Nam đang thiếu cả về số lượng và chất lượng.

Nhân lực về điện hạt nhân làm việc chủ yếu trong các cơ quan của Bộ Khoa học và Công nghệ, một số trường đại học, viện nghiên cứu và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ nghiên cứu, giảng dạy thiếu và lạc hậu, nên hoạt động đào tạo và phát triển nhân lực chuyên ngành hạt nhân rất hạn chế.

Ngoài nhân lực có chuyên môn trực tiếp liên quan đến điện hạt nhân (như công nghệ hạt nhân, công nghệ lò phản ứng,…), một lực lượng đáng kể (chiếm hơn 50%) phục vụ cho dự án nhà máy điện hạt nhân, thuộc các ngành, lĩnh vực: Cơ khí, hóa chất, vật liệu, điện, điện tử, điều khiển tự động, môi trường… Tuy nhiên, các cơ sở đào tạo trong nước chưa có kinh nghiệm, cũng như chưa quan tâm đào tạo nhân lực này.

Theo báo cáo của EVN, giai đoạn đến năm 2017 (trước khi dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận), Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cử tổng cộng 429 sinh viên học các chuyên ngành liên quan đến điện hạt nhân, tại các trường đại học của Liên bang Nga.

EVN đã cử tổng cộng 31 sinh viên học các chuyên ngành liên quan đến điện hạt nhân; cử 24 kỹ sư đào tạo cán bộ khung tại Nhật Bản; đã làm việc với đối tác xây dựng kế hoạch đào tạo cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1.

Đến nay, chỉ một số ít trong số nhân lực trên đang làm việc tại EVN, còn phần đông làm việc ở nước ngoài hoặc chuyển sang các ngành khác.

Cần bao nhiêu người khi tái khởi động dự án?

Theo khuyến cáo của Tổ chức Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Tập đoàn Điện lực Pháp (EDF), Tập đoàn ATOMSTROYEXPORT của Liên bang Nga và một số cơ quan về điện hạt nhân, nhu cầu nhân lực vận hành nhà máy điện hạt nhân 2 tổ máy, công suất 2 x 1.000 MWe, vào khoảng 600-1.200 người, có trình độ từ trung cấp đến đại học, thuộc các chuyên ngành khác nhau.

Yêu cầu về thời gian đào tạo, cũng như kinh nghiệm thực tiễn của một số vị trí quan trọng trong nhà máy điện hạt nhân từ 5-10 năm.

Trong điều kiện Việt Nam, để tiếp nhận chuyển giao công nghệ, vận hành, duy tu, bảo dưỡng nhà máy an toàn, cần khoảng 1.200 người cho các vị trí như: Kiểm soát an toàn và bảo vệ bức xạ, quản lý dự án, quản lý và lãnh đạo nhà máy, vận hành khai thác - điều hành các lò, bảo trì và hỗ trợ kỹ thuật và các dịch vụ khác…

Như vậy, trong trường hợp tái triển khai cả 2 dự án nhà máy điện hạt nhân (Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, công suất 2 x 2.000 MW), nhu cần nhân lực tương ứng sẽ là 2.400 người.

Ngoài ra, kinh nghiệm của một số nước có ngành hạt nhân phát triển cho thấy, ngoài số nhân lực phục vụ trực tiếp cho nhà máy điện hạt nhân còn cần khoảng 350 người có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ các chuyên ngành khác.

Mặt khác, số lượng nhân lực nêu trên chưa tính đến nhu cầu nhân lực cho quản lý nhà nước, viện nghiên cứu và giảng viên trong các cơ sở đào tạo. Nếu tính trung bình 12 nhân lực trong ngành điện hạt nhân có tương ứng 1 nghiên cứu viên; 20 sinh viên cần có 1 giảng viên, tổng nhu cầu nhân lực cho nhóm này sẽ khoảng 250 người.

Xây dựng chương trình đào tạo chuẩn cho điện hạt nhân

Nhà giáo ưu tú, PGS.TS Lê Thị Hồng Ánh phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Đ.D

PGS.TS Lê Thị Hồng Ánh, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công Thương thành phố Hồ Chí Minh cho biết, việc đào tạo nhân lực cho điện hạt nhân cần có sự chuẩn bị hàng chục năm hoặc hơn, trước khi đưa nhà máy điện hạt nhân vào vận hành.

Chuyên gia này đề nghị Bộ Công Thương chủ động phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo chuẩn chương trình đào tạo, các ngành đào tạo có liên quan, từ quản lý dự án, xây dựng nhà máy đến vận hành nhà máy.

PGS.TS Đinh Văn Châu, Hiệu trưởng Trường Đại học Điện lực nêu, cách đây 15 năm, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án "Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực lĩnh vực năng lượng nguyên tử". Trường Đại học Điện lực là 1 trong 6 cơ sở đào tạo tham gia đề án và hiện đào tạo 188 kỹ sư điện hạt nhân...

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Đ.D

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên yêu cầu, khẩn trương dự kiến được nhu cầu, quy mô lĩnh vực chuyên môn cần đào tạo xong trong quý I-2025.

Tiếp đó, đánh giá khả năng đào tạo của các cơ sở nghiên cứu, đào tạo, đồng thời đề nghị đăng ký, giao chỉ tiêu đào tạo phát triển nguồn nhân lực cho điện hạt nhân trong quý II-2025.

Các cơ sở đào tạo chủ động đăng ký mở mã ngành đào tạo, xây dựng chương trình, giáo trình đào tạo giảng viên, đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị kỹ thuật.

“Bộ Công Thương sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo để đưa ra chương trình đào tạo chuẩn trong lĩnh vực điện hạt nhân”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Ngoài ra, kêu gọi các chuyên gia là người Việt Nam, người nước ngoài, tham gia vào quá trình nghiên cứu, đào tạo và hợp tác đào tạo nhân lực cho điện hạt nhân của Việt Nam…

Bảo Hân

Nguồn Hà Nội Mới : https://hanoimoi.vn/can-600-1-200-nguoi-van-hanh-mot-nha-may-dien-hat-nhan-689316.html