Căn hộ cho thuê 'đắt khách' mùa giá cao

2 giờ trướcBài gốc

Tại Hà Nội hay TP.HCM, không khó để bắt gặp những câu chuyện người đi làm cả chục năm vẫn chưa thể mua nổi một căn hộ trung bình. Sự chênh lệch giữa tốc độ tăng giá nhà và thu nhập khiến lựa chọn thuê trở thành xu hướng ngày càng rõ nét.

Mua khó, thuê dễ: Xu hướng mới?

Thống kê từ nhiều sàn giao dịch cho thấy, trong 5 năm qua, giá căn hộ tại Hà Nội và TP.HCM tăng trung bình 10 - 15%/năm, trong khi thu nhập bình quân của người lao động chỉ tăng khoảng 5 - 7%/năm. Khoảng cách ngày càng lớn khiến giấc mơ “an cư” trở nên xa tầm với, đặc biệt với nhóm khách hàng trẻ.

Nhiều người trẻ chọn thuê thay vì mua nhà.

Chị Minh Thu, nhân viên văn phòng tại phường Cầu Giấy (Hà Nội) chia sẻ: “Hai vợ chồng tôi đi làm gần 10 năm, tích cóp mãi chỉ đủ khoảng 1 tỷ đồng, nhưng giá căn hộ hai phòng ngủ hiện nay dao động từ 2,5 - 3 tỷ đồng trở lên. Tính ra nếu vay thêm ngân hàng, hàng tháng phải trả cả gốc lẫn lãi gần 20 triệu, vượt quá khả năng”.

Thực tế này khiến ngày càng nhiều người chấp nhận thuê lâu dài, thay vì dồn toàn bộ tích lũy và chấp nhận gánh nợ dài hạn. Không ít chuyên gia nhận định, xu hướng “ở thuê” sẽ trở thành một phần quan trọng của thị trường đô thị Việt Nam trong 10 năm tới, nhất là khi nguồn cung nhà ở xã hội và nhà thương mại giá rẻ vẫn thiếu hụt.

Tương tự, anh Nguyễn Tấn Đạt (phường Vĩnh Tuy) cho rằng: “Nếu phải dành tới 70% thu nhập để trả nợ mua nhà thì thà đi thuê tôi còn có thể sống thoải mái hơn. Thu nhập hiện tại của tôi là 22 triệu đồng, trừ các chi phí thiết yếu mỗi tháng tôi dư ra khoảng 10 -15 triệu đồng, nếu dồn để trả nợ căn nhà vài tỷ thì sẽ rất áp lực”.

Ông Nguyễn Minh Hoàng - chuyên viên môi giới tại khu vực phường Thanh Xuân cho biết, đối với người dân đô thị, ưu tiên số một vẫn là giá cả phù hợp, không phải tiện ích xa hoa. Sức mua dồn mạnh vào phân khúc giá rẻ phản ánh khoảng trống rất lớn của thị trường hiện nay.

“Tuy nhiên, nghịch lý là số dự án ở phân khúc này lại ngày càng ít. Chi phí đất đai, vật liệu xây dựng và pháp lý ngày càng cao khiến nhiều doanh nghiệp e ngại tham gia. Ngay cả với doanh nghiệp có quỹ đất, bài toán lợi nhuận cũng khiến họ phải đẩy giá lên mức trung cấp hoặc cao cấp để bù chi phí”, ông Hoàng nhận định.

Thống kê của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho thấy, giá căn hộ tại các đô thị lớn đã tăng chóng mặt: Hà Nội tăng 72,4% trong 5 năm, TP.HCM tăng 49,9% và Đà Nẵng tăng 34,3%. Trong khi đó, thu nhập bình quân của người lao động chỉ tăng 6 - 10% mỗi năm. Sự lệch pha này khiến hàng triệu người trẻ buộc phải gác lại giấc mơ mua nhà, chuyển sang giải pháp thuê.

Các chuyên gia cho rằng, đây là xu hướng khó đảo ngược, tại những đại đô thị như Hà Nội, TP.HCM, thay vì mua nhà, nhiều người trẻ đang chọn ở thuê. Đây không chỉ là lựa chọn bất đắc dĩ vì giá cao, mà còn phản ánh lối sống ưu tiên linh hoạt.

Góc nhìn kinh tế càng cho thấy sự hợp lý, ông Hoàng Liên Sơn, Tổng giám đốc Alpha Real so sánh: “Một căn hộ cho thuê 10 triệu/tháng, nếu mua thì phải trả lãi và gốc 14 - 15 triệu/tháng. Chi phí thuê chỉ bằng 2/3 chi phí mua. Rõ ràng đi thuê lúc này kinh tế hơn”.

Ngay cả với những người có thu nhập khá, bài toán vẫn nan giải. Theo PropertyGuru, một người trẻ thu nhập 9,5 triệu đồng/tháng (mức GDP bình quân đầu người năm 2024) phải mất 26 năm tích lũy mới mua nổi căn hộ 60 m² giá 3 tỷ đồng trong điều kiện không phát sinh chi phí khác. Con số này khiến giấc mơ sở hữu nhà trở thành xa xỉ.

Xu hướng thuê nhà và những thách thức phía trước

Sự chuyển dịch sang thuê mở ra nhiều góc nhìn mới, ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch VARS cho rằng, xu hướng thuê thay vì mua sẽ tiếp tục phát triển, nhất là khi các mô hình cho thuê mới xuất hiện. Ví dụ thuê dài hạn với quyền sở hữu, người thuê trả tiền hàng tháng, sau 5 - 10 năm có thể mua lại căn hộ với giá cố định hoặc khấu trừ tiền thuê. Hoặc mô hình sở hữu chung: trả trước 30 - 50% giá trị, phần còn lại vừa thuê vừa mua dần.

Ngoài yếu tố tài chính, tư duy sở hữu cũng thay đổi. Nhiều người chọn hình thức thuê nhà vì thích linh hoạt, dễ thay đổi môi trường sống. Đáng chú ý, ngay cả nhóm thu nhập 20 - 40 triệu/tháng cũng có tới 42% tìm thuê nhà trong năm qua. Nhu cầu thuê căn hộ đã tăng 22% trong 2024, chủ yếu ở độ tuổi 25 - 34.

Do đó, thị trường cho thuê vì thế trở thành “mảnh đất mới” với nhiều tiềm năng. Nhưng song song là những bất cập lớn, thị trường thiếu tính chuyên nghiệp và minh bạch, đa phần giao dịch cá nhân - cá nhân, không qua đơn vị trung gian. Nhiều báo cáo đưa ra số liệu trung bình nhưng không phân tách rõ phân khúc, dẫn đến nhiễu loạn thông tin.

Thực tế, nhiều người thuê ở thế yếu. Khi hợp đồng hết hạn, giá thường bị đẩy thêm 300.000 - 1.000.000 đồng/tháng, kèm phụ phí hoặc cọc giữ chỗ. Các căn hộ vị trí đẹp, đầy đủ nội thất luôn “cháy hàng”, trong khi pháp luật hiện chưa có cơ chế rõ ràng để bảo vệ người thuê. Hợp đồng thường ngắn (6 - 12 tháng), không giới hạn mức tăng giá, khiến sự ổn định dài hạn khó được đảm bảo.

Một điểm nghẽn khác là nguồn cung chủ yếu đến từ cá nhân sở hữu nhỏ lẻ. Trong khi đó, ở nhiều nước phát triển, các dự án “xây để cho thuê” (Build-to-Rent) do chủ đầu tư chuyên nghiệp triển khai rất phổ biến, đem lại lựa chọn đa dạng và dịch vụ chất lượng hơn cho người thuê.

Để thị trường cho thuê phát triển bền vững, Việt Nam cần một hành lang pháp lý mới: khuyến khích doanh nghiệp đầu tư dự án cho thuê, có cơ chế tín dụng cho thuê dài hạn kèm quyền sở hữu và đặc biệt là chính sách bảo vệ người thuê trước biến động giá.

Trong bối cảnh giá nhà ngày càng leo thang, việc thuê nhà nổi lên như một giải pháp thực tế, vừa giúp giảm áp lực tài chính, vừa mang lại sự linh hoạt cho người trẻ đô thị.

Tuy nhiên, để xu hướng này trở thành một kênh an cư bền vững, thị trường cho thuê cần được chuyên nghiệp hóa với sự tham gia của doanh nghiệp lớn, thay vì chỉ dựa vào nguồn cung nhỏ lẻ.

Bên cạnh đó, hành lang pháp lý minh bạch cùng cơ chế bảo vệ người thuê trước rủi ro tăng giá hay tranh chấp hợp đồng là yếu tố không thể thiếu. Chỉ khi những “nút thắt” này được tháo gỡ, thị trường cho thuê mới có thể phát triển đúng tiềm năng và trở thành lựa chọn lâu dài cho hàng triệu người dân đô thị. Đây cũng là lời giải dung hòa giữa giấc mơ an cư và thực tế thu nhập còn nhiều hạn chế của phần đông lao động hiện nay.

Tiến Anh

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//toan-canh/can-ho-cho-thue-dat-khach-mua-gia-cao-1109076.html