Sân bay quốc tế Nội Bài, Hà Nội. Ảnh minh họa
Quyền lợi của khách hàng phải được đưa vào luật
Mở đầu phiên thảo luận tại Tổ 4, đại biểu Lê Anh Trí (đoàn ĐBQH Khánh Hòa) bày tỏ sự quan ngại trong dịch vụ vận chuyển hàng không hiện nay là tình trạng chậm, hoãn chuyến bay diễn ra khá phổ biến.
"Việc trễ một, hai tiếng, thậm chí nửa ngày dường như đã trở nên bình thường, trong khi hành khách chỉ nhận được một lời "cáo lỗi" hoặc thông báo đơn giản là vì "lý do khai thác". Nếu nguyên nhân là do thời tiết hoặc yếu tố khách quan thì có thể chấp nhận được. Nhưng "lý do khai thác" lại là nguyên nhân chủ quan của hãng, nghĩa là hãng không thực hiện đúng cam kết vận chuyển. Với nhiều người, đặc biệt là đại biểu Quốc hội hoặc cán bộ đi công tác, việc trễ một vài tiếng hay nửa ngày có thể ảnh hưởng rất lớn đến toàn bộ chương trình, kế hoạch làm việc chung. Trong trường hợp đó, hành khách hoàn toàn có quyền được bảo vệ", đại biểu Lê Anh Trí nêu.
Do vậy, ông Trí cho rằng, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) cần phải làm rõ quy định trách nhiệm và cam kết của nhà vận chuyển; đặc biệt là việc bồi thường và xử lý khi hãng chậm, hoãn chuyến.
Đại biểu Lê Anh Trí (đoàn ĐBQH Khánh Hòa) phát biểu tại thảo luận tổ
Đồng quan điểm với đại biểu Lê Anh Trí, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Phó trưởng đoàn ĐBQH đoàn Khánh Hòa) đề nghị, phải luật hóa các quy định về quyền lợi của hành khách, nâng cao chất lượng dịch vụ hàng không.
"Cần quy định rõ quyền được thông tin, hỗ trợ, bồi thường trong các trường hợp chậm, hủy chuyến, mất hành lý; luật hóa trách nhiệm công khai về giá vé, phụ thu, điều kiện hoàn vé, tránh ẩn phí. Việc bảo vệ hành khách chính là bảo vệ uy tín quốc gia, nâng cao hình ảnh Việt Nam", bà Hương nhấn mạnh.
Đồng tình với việc luật hóa quyền lợi của khách hàng, đại biểu Trần Đình Chung (đoàn ĐBQH Đà Nẵng) bổ sung rõ hơn: Cần luật hóa việc hãng hàng không bồi thường cho khách hàng trong các trường hợp chậm chuyến, hủy chuyến mà không phải do lỗi của khách hàng hoặc thiên thai, dịch họa mà là lỗi từ nhà quản lý, khai thác tàu bay. Trong trường hợp trễ bao nhiêu thời gian thì phải bồi thường cũng cần quy định rõ trong các thông tư, nghị định hướng dẫn.
Việc xây dựng sân bay cần có sự rà soát lại các quy hoạch
Theo đại biểu Lê Anh Trí, nước ta không lớn, dân số cũng không phải nhiều nhưng hiện có quá nhiều sân bay (10 sân bay nội địa, 12 sân bay quốc tế và sân bay quốc tế Long Thành đang xây dựng - PV); có tỉnh có 2 sân bay, sắp tới có tỉnh còn có 3 sân bay.
Có những sân bay ở các tỉnh/thành có khoảng cách khá gần nhau mà chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng các phương tiện di chuyển khác. Các sân bay của ta quy mô nhỏ, không hiện đại, đường băng ngắn, máy bay vận tải không lớn, nhà ga nhỏ hẹp... nhưng lại được gọi là sân bay quốc tế.
Đại biểu Lê Anh Trí cho rằng, việc xây dựng sân bay ở nước ta cần có sự rà soát lại các quy hoạch. Đồng thời, phải nghiên cứu tiêu chuẩn sân bay quốc tế để đối chiếu xem các sân bay của ta hiện nay, cái nào đạt tiêu chuẩn quốc tế, cái nào đạt tiêu chuẩn nội địa, tránh có nhiều sân bay mang danh sân bay quốc tế nhưng không đúng tiêu chuẩn quốc tế.
Cần quy định rõ quyền khách hàng được thông tin, hỗ trợ, bồi thường trong các trường hợp chậm, hủy chuyến, mất hành lý. Ảnh minh họa
Về vấn đề này, đại biểu Trần Công Phàn (đoàn TPHCM) đề nghị Ban soạn thảo luật cần nghiên cứu, xem xét việc quy hoạch về cảng hàng không dân dụng phải phù hợp trong tổng thể quy hoạch chung, nhất là quy hoạch chung với mạng lưới giao thông, kể cả đường bộ, đường sắt. Ông Phàn nhấn mạnh, việc quy hoạch cần được tính toán kỹ lưỡng, đảm bảo tính hợp lý và hiệu quả, chứ không phải ở đâu cũng xây sân bay, nhiều nơi là đã làm sân bay xong lại không có người đi.
Để tránh tình trạng xây dựng quá nhiều sân bay nhưng không hiệu quả, đại biểu Trần Công Phàn đưa ra giải pháp: "Trong phạm vi khoảng 100 - 200 km, ta có thể quy hoạch 1 sân bay trung tâm rồi kết hợp với hệ thống đường cao tốc hiện đại nối các tỉnh, thành lại với nhau. Khi giao thông thuận tiện, vài trăm cây số, người dân chỉ mất 1 đến 2 tiếng để di chuyển".
Bổ sung thương mại điện tử hàng không vào Luật
Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương dẫn chứng thực tế hiện nay, có nhiều hành khách mua vé máy bay qua các nền tảng trực tuyến, trong đó có nhiều nền tảng nước ngoài hoạt động xuyên biên giới, không đăng ký tại Việt Nam. Điều này dẫn đến khó giải quyết khi có phát sinh khiếu nại, tranh chấp… Bà Hương cho rằng, phải điều chỉnh quy định rõ trách nhiệm của các bên khi xảy ra tranh chấp vào luật; tránh trường hợp khách hàng bị từ chối hoàn tiền, mất phí cao, hoặc lộ thông tin cá nhân.
"Chúng ta cần bổ sung ngay quy định thương mại điện tử hàng không vào Luật, yêu cầu các nền tảng trực tuyến phải công khai thông tin, đăng ký đại diện pháp lý tại Việt Nam và chịu trách nhiệm về giá vé, hoàn - hủy vé, bảo mật dữ liệu cá nhân cho khách hành. Đây là bước cần thiết để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và tăng cường quản lý nhà nước trong bối cảnh chuyển đổi số", bà Hương đề nghị.
Đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (Phó Trưởng đoàn ĐBQH Khánh Hòa) phát biểu thảo luận tại Tổ 4
Nêu dẫn chứng về tình trạng "vé rẻ ảo" - "phụ phí ẩn" dẫn đến tình trạng hành khách mua vé máy bay với giá quảng cáo thấp nhưng khi thanh toán lại phải trả thêm nhiều khoản phí bắt buộc, dễ gây bức xúc, bà Hương đề nghị cần phải luật hóa nguyên tắc quản lý giá vé theo hướng công khai, minh bạch. Vì "có như vậy, chúng ta mới nâng cao chất lượng và minh bạch dịch vụ hàng không".
Sáng 22/10, Quốc hội nghe tờ trình và báo cáo thẩm tra dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi). Trình bày tờ trình về dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, việc xây dựng dự thảo Luật là cần thiết để thể chế hóa kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng; khắc phục các vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn, thực hiện các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia trong lĩnh vực hàng không dân dụng. Dự thảo Luật có 11 chương, 109 điều (giảm 93 điều so với Luật hiện hành.
HKD