“Thời cơ vàng” để phát triển kinh tế tư nhân
Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đặt mục tiêu, đến năm 2030 Việt Nam sẽ có khoảng 2 triệu doanh nghiệp hoạt động trong nền kinh tế. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, theo thống kê của Bộ Tài chính, hiện mới có khoảng 940.000 doanh nghiệp đang hoạt động, có nghĩa là trong vòng hơn 5 năm tới, Việt Nam phải có thêm hơn 1 triệu doanh nghiệp tư nhân đi vào hoạt động thì mới đạt mục tiêu đề ra, tương đương mỗi năm Việt Nam phải có thêm 200.000 doanh nghiệp đi vào hoạt động trong nền kinh tế.
Việt Nam đặt mục tiêu có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động vào năm 2030. Ảnh minh họa
Vậy nhưng, số liệu thống kê của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) vừa công bố cho thấy, 7 tháng đầu năm, Việt Nam có 174.000 doanh nghiệp thành lập mới và quay lại hoạt động, tuy nhiên cũng trong khoảng thời gian trên lại có khoảng 144.000 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Điều đó đồng nghĩa, 7 tháng đầu năm 2025, cả nước chỉ có thêm 40.000 doanh nghiệp đi vào hoạt động.
Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương mới đây, TS Châu Đình Linh, chuyên gia tài chính, Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh, cũng là một trong những chuyên gia thường xuyên có các khóa đào tạo đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa cho biết, Việt Nam đang đứng ở “thời điểm vàng” cho tăng trưởng GDP và phát triển kinh tế tư nhân. Bởi những chính sách phát triển kinh tế tư nhân thời gian vừa qua vô cùng rõ ràng và quyết liệt, điều này mở ra những không gian, cơ hội lớn để doanh nghiệp bứt phá.
Cũng theo các chuyên gia kinh tế, theo thống kê Việt Nam hiện có tới 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động, nếu lực lượng này mà phát triển thành doanh nghiệp trong những năm tới, thì mục tiêu có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động đến năm 2030 sẽ “nằm trong tầm tay”.
Tuy nhiên, để hộ kinh doanh mạnh dạn chuyển đổi lên thành doanh nghiệp thì những chính sách hỗ trợ đối với khu vực doanh nghiệp cũng cần cởi mở hơn. Cần có những hỗ trợ cụ thể, để hộ kinh doanh thấy rằng chuyển đổi lên thành doanh nghiệp là bước đi cần thiết và họ sẽ có lợi hơn nhờ những chính sách, ưu đãi, hỗ trợ thiết thực nhất.
Cần tạo thuận lợi để doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn. Ảnh minh họa
Mở rộng kênh tiếp cận vốn cho doanh nghiệp
Bên cạnh tạo điều kiện thuận lợi cho hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp, TS. Châu Đình Linh cho rằng, vấn đề tiếp cận vốn vay của doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa vô cùng khó khăn và đang là những rào cản vô cùng lớn đối với doanh nghiệp tư nhân hiện nay. Cụ thể, để tiếp cận vốn, thì yêu cầu có tài sản thế chấp vẫn được các ngân hàng áp dụng và điều này gây khó khăn, cản trở sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp.
Đồng tình với quan điểm trên, chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Văn Hởi - Giám đốc Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thái Nam - một doanh nghiệp nhỏ hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ cho rằng: Hiện doanh nghiệp đang vay vốn để sản xuất kinh doanh với lãi suất 7%/ năm và phải có sổ đỏ để thế chấp ngân hàng.
"Nhưng cũng chỉ được vay với kỳ hạn 6-9 tháng rồi lại phải quay vòng, nên cũng rất khó để doanh nghiệp yên tâm hoạt động bởi bên cạnh lãi suất quá cao thì thời gian quay vòng lại rất ngắn" - ông Nguyễn Văn Hởi thông tin và cho rằng, thiếu vốn, nên có những đơn hàng doanh nghiệp không dám nhận, vì sợ không đủ khả năng.
Để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động, ông Nguyễn Văn Hởi cho rằng cần có thêm những chính sách mở rộng kênh tiếp cận vốn cho doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ, vì đây là đối tượng doanh nghiệp luôn gặp khó khăn về vốn.
Cụ thể hơn, ông Nguyễn Văn Hởi đưa ra 4 đề xuất tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động và tiếp cận vốn, bao gồm: Thứ nhất, đơn giản thủ tục vay vốn, thông qua xác minh đúng đối tượng doanh nghiệp hoạt động sản xuất, có máy móc, có hoạt động và doanh thu thay vì phải có sổ đỏ thế chấp.
Thứ hai, cho vay với tỷ lệ cao hơn và lãi suất thấp hơn. "Có thể thời hạn vay nên kéo dài từ 5 năm trở lên, vì đầu tư vào sản xuất kinh doanh, nhất là sản xuất công nghiệp hỗ trợ thì khó mà thu hồi vốn nhanh" - ông Nguyễn Văn Hởi khẳng định.
Thứ ba, thông tin các gói vay cần minh bạch và phải đến được với cộng đồng doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Bởi thời gian qua có rất nhiều các gói vay để hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, nhưng doanh nghiệp không biết làm hồ sơ như thế nào và tiếp cận cơ quan nào để làm thủ tục vay vốn.
Thứ tư, ngoài việc tạo thuận lợi cho vay vốn bằng tiền, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ cũng cần được hỗ trợ mặt bằng sản xuất để xây dựng kho, nhà xưởng.
Theo ông Nguyễn Văn Hởi, đối với doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, đây cũng là vấn đề “sống còn”, bởi nhiều doanh nghiệp phải len lỏi vào tận khu dân cư để thuê mặt bằng hoặc thuê lại trong các khu công nghiệp với diện tích nhỏ là vô cùng khó khăn.
"Nên nếu nhà nước có thể quy hoạch thêm những khu đất để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ thuê nhà kho thì sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và đóng góp vào tăng trưởng kinh tế" - đại diện Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thái Nam kiến nghị.
Để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân phát triển, TS. Châu Đình Linh cho rằng, Việt Nam cần có những chính sách tạo thuận lợi để khu vực tư nhân tiếp cận nguồn vốn. Bởi trên thực tế, tiếp cận vốn vẫn là một trong những thách thức phổ biến của doanh nghiệp tư nhân hiện nay do những quy định về yêu cầu tài sản đảm bảo, điều này sẽ khó cho doanh nghiệp tiếp cận được các đòn bẩy tài chính, không gia tăng tỷ suất sinh lời đối với nguồn vốn chủ sở hữu.
Theo đó, để tạo thuận lợi cho khu vực tư nhân tiếp cận vốn, cần thay đổi tư duy, không chỉ cho vay dựa trên tài sản đảm bảo mà có thể thẩm định về dòng tiền, phương án kinh doanh, dựa trên xếp hạng tín nhiệm… để doanh nghiệp đa dạng hơn trong tiếp cận nguồn vốn
"Khi có “cuộc cách mạng về nguồn vốn” sẽ giúp cho doanh nghiệp khu vực tư nhân có thêm nguồn vốn để tận dụng được đòn bẩy, tận dụng quy mô, tăng tài sản và tận dụng tỷ suất sinh lời cao hơn so với vốn chủ sở hữu" - TS. Châu Đình Linh khẳng định.
Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị nêu rõ, khu vực kinh tế tư nhân còn gặp nhiều khó khăn, trở ngại trong tiếp cận nguồn lực, đặc biệt là vốn, công nghệ, đất đai, tài nguyên và nhân lực chất lượng cao. Một số chính sách ưu đãi, hỗ trợ chưa thực sự hiệu quả và khó tiếp cận, khiến chi phí kinh doanh cao.
Nguyễn Hòa