Cần siết chặt quản lý tài sản mã hóa trong nước

một giờ trướcBài gốc

Bộ Tài chính lấy ý kiến dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính về tài sản mã hóa.

Việc lấy ý kiến rộng rãi từ các tổ chức, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp cho thấy quyết tâm của cơ quan quản lý trong việc tạo lập khung pháp lý chặt chẽ, minh bạch, đồng thời hạn chế nguy cơ lợi dụng tài sản mã hóa cho các hoạt động bất hợp pháp.

Dự thảo Nghị định hướng tới việc xây dựng bộ quy tắc xử phạt toàn diện, bao gồm các nhóm hành vi vi phạm liên quan đến chào bán và phát hành tài sản mã hóa, vận hành thị trường giao dịch, cung cấp dịch vụ, thực hiện chuyển tiền của nhà đầu tư nước ngoài, cũng như phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Đây là lần đầu tiên các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này được phân loại và mô tả cụ thể, tạo nền tảng để xử lý những lỗ hổng vốn tồn tại từ lâu trong quản lý tài sản mã hóa.

Trong nhiều năm qua, thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam tăng trưởng mạnh theo xu thế toàn cầu, nhưng các hoạt động chào bán, giao dịch hay cung cấp dịch vụ trung gian vẫn diễn ra trong tình trạng thiếu khung quản lý. Việc ban hành Nghị định được kỳ vọng sẽ giúp chuẩn hóa hoạt động phát hành token, quản lý sàn giao dịch, cũng như tăng tính minh bạch trong bảo vệ nhà đầu tư.

Theo dự thảo, tùy tính chất và mức độ vi phạm, cá nhân hoặc tổ chức có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền, trong đó mức phạt tối đa lên đến 200 triệu đồng đối với tổ chức và 100 triệu đồng đối với cá nhân. Với trường hợp cá nhân vi phạm tương tự tổ chức, mức phạt sẽ bằng một nửa tương ứng.

Bên cạnh phạt tiền, Nghị định đề xuất nhiều hình thức xử phạt bổ sung nhằm tăng tính răn đe, như tước quyền sử dụng giấy phép tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa, đình chỉ hoạt động chào bán hoặc cung cấp dịch vụ trong thời hạn nhất định, buộc công bố hoặc cải chính thông tin sai lệch, cũng như buộc nộp lại lợi nhuận bất hợp pháp.

Điểm đáng chú ý là cơ quan quản lý có thể yêu cầu gỡ bỏ hoặc tạm dừng hoạt động một phần hay toàn bộ các nền tảng kỹ thuật – từ website, phần mềm, hệ thống giao dịch đến các thiết bị liên quan – nếu phát hiện vi phạm nghiêm trọng. Đây được xem là biện pháp cần thiết trong bối cảnh hạ tầng giao dịch kỹ thuật số có thể được vận hành xuyên biên giới và gây khó khăn trong truy vết.

Trong dự thảo, nhóm hành vi liên quan đến chuyển tiền của nhà đầu tư nước ngoài được mô tả chi tiết hơn so với các lĩnh vực khác. Theo đề xuất, nhà đầu tư nước ngoài có thể bị phạt từ 30 đến 50 triệu đồng nếu vi phạm quy định về mở và sử dụng tài khoản thanh toán nhằm thực hiện giao dịch tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Những vi phạm nghiêm trọng hơn, bao gồm cung cấp thông tin không chính xác, không hợp lệ hoặc không đáp ứng yêu cầu pháp lý đối với ngân hàng nơi mở tài khoản chuyên dùng, có thể bị phạt từ 70 đến 100 triệu đồng. Bên cạnh đó, ngân hàng được phép cũng sẽ chịu trách nhiệm nếu không thực hiện đúng nghĩa vụ giám sát và xác minh thông tin, mức phạt tương đương 70 đến 100 triệu đồng.

Những quy định này được xem là phản ánh cách tiếp cận thận trọng của Việt Nam đối với luồng vốn quốc tế liên quan tới tài sản mã hóa, nhằm hạn chế nguy cơ gian lận tài chính, trốn thuế và rửa tiền thông qua hệ thống ngân hàng.

Dự thảo Nghị định dành riêng một chương để quy định thẩm quyền xử phạt, bao gồm các cấp thuộc ngành tài chính, công an, ngân hàng, cùng lãnh đạo UBND cấp tỉnh. Chánh Thanh tra Chứng khoán Nhà nước, Chủ tịch UBCKNN hay Giám đốc Sở Tài chính được trao quyền xử phạt đến 160 triệu đồng đối với tổ chức và 80 triệu đồng đối với cá nhân, đồng thời có thể quyết định đình chỉ hoạt động chào bán hoặc cung cấp dịch vụ đến 12 tháng.

Việc phân cấp thẩm quyền được xây dựng dựa trên Nghị định 189/2025/NĐ-CP và được đánh giá là phù hợp với đặc thù đa ngành của thị trường tài sản mã hóa, nơi các hoạt động tài chính, giao dịch kỹ thuật số và phòng chống tội phạm mạng có sự giao thoa phức tạp.

Việc Bộ Tài chính đưa dự thảo ra lấy ý kiến cho thấy Việt Nam đang chủ động theo đuổi chính sách quản lý toàn diện đối với tài sản mã hóa. Trong bối cảnh thế giới vẫn còn nhiều tranh luận về cách định nghĩa và quản lý tài sản số, Việt Nam lựa chọn cách tiếp cận cẩn trọng, gắn với các quy định phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và bảo vệ nhà đầu tư.

Dự thảo cũng tạo hành lang pháp lý để khuyến khích các doanh nghiệp phát triển sản phẩm công nghệ chuỗi khối (blockchain) theo hướng hợp pháp, minh bạch và phù hợp chuẩn quốc tế. Khi các chế tài đủ chặt chẽ và rõ ràng, thị trường sẽ từng bước loại bỏ các mô hình lừa đảo hoặc huy động vốn trái phép – vốn đã gây nhiều hệ lụy thời gian qua.

Trong thời gian tới, việc tiếp thu ý kiến và hoàn thiện dự thảo sẽ đóng vai trò quan trọng, quyết định liệu Việt Nam có thể sớm hình thành một khung pháp lý hiện đại cho thị trường tài sản mã hóa hay không. Đây cũng là bước chuẩn bị cần thiết trước khi triển khai các cơ chế thử nghiệm sandbox và xây dựng thị trường tài sản số mang tính chính thức.

Tuấn Khang

Nguồn PL&XH : https://phapluatxahoi.kinhtedothi.vn/can-siet-chat-quan-ly-tai-san-ma-hoa-trong-nuoc-437627.html