Cần tăng thuế 'sốc' để người dân bỏ thói quen sử dụng rượu, bia, thuốc lá

3 ngày trướcBài gốc

Sáng 25/3, đại biểu Quốc hội chuyên trách cho ý kiến về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi. Việc đánh thuế với mặt hàng xăng, điều hòa nhiệt độ, rượu bia là vấn đề được quan tâm.

Báo cáo một số nội dung cơ bản trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cho biết, có ý kiến đề nghị bổ sung đối tượng không chịu thuế là xăng và điều hòa nhiệt độ vì đây là những hàng hóa thiết yếu.

Về thuế suất với rượu, bia, nhiều ý kiến đề nghị tiếp tục áp dụng thuế suất 65% đối với bia trong khoảng 2 năm và tăng thuế từ năm 2027 hoặc năm 2028 tăng lên 70%, lộ trình tăng 5%/năm. Có ý kiến đề nghị thống nhất một mức thuế đối với rượu, không chia theo nồng độ cồn và cũng áp thuế suất như đối với bia.

Đại biểu Hoàng Văn Cường. Ảnh: QH

Cơ quan soạn thảo và thẩm tra cho rằng với các hệ lụy nghiêm trọng ảnh hưởng đến cộng đồng, tạo ra gánh nặng về kinh tế - xã hội từ việc tiêu dùng mức độ lớn bia, đặt ra yêu cầu cần có giải pháp đồng bộ để góp phần giảm sản lượng tiêu thụ bia, trong đó có giải pháp về chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt thông qua việc quy định mức thuế suất cao đối với mặt hàng này để điều tiết tiêu dùng.

Luật hiện hành đã quy định mức thuế suất cao đối với bia nhằm định hướng, điều tiết sản xuất, hạn chế tiêu dùng, giảm tác hại đối với sức khỏe cộng đồng và nhiều hệ lụy đối với kinh tế - xã hội.

Do đó, để tác động mạnh mẽ đến việc giảm tiêu dùng, khắc phục các hệ lụy nghiêm trọng của việc lạm dụng rượu, bia, dự thảo luật tiếp thu, chỉnh lý theo hướng quy định mức tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia như phương án 2. Đó là, tăng thuế 80% từ năm 2026 và mỗi năm tăng 5% trong 5 năm liên tục, đến 2030 tăng 100%.

Tuy nhiên, thuế suất, mức thuế và lộ trình đối với các sản phẩm rượu, bia hiện đang có nhiều ý kiến khác nhau. Một số ý kiến của các hiệp hội sản xuất và doanh nghiệp cho rằng, việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá, rượu, bia như phương án 2 sẽ ảnh hưởng lớn đến sản xuất, kinh doanh các hàng hóa này cũng như các ngành phụ trợ, du lịch và vùng nguyên liệu, theo đó có thể ảnh hưởng đến mục tiêu tăng trưởng GDP đã đề ra.

Do đó, đề nghị cân nhắc có thể quy định theo phương án 1 với lộ trình tăng thuế chậm hơn để tránh gây khó khăn cho các doanh nghiệp, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng kinh tế đã được Quốc hội quyết định. Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị các đại biểu Quốc hội cho ý kiến về nội dung này.

Bỏ tăng thuế nhỏ giọt hằng năm

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) ủng hộ việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với sản phẩm thuốc lá và rượu, bia, vì đây là sản phẩm ảnh hưởng tới sức khỏe người dùng. Song điều ông quan tâm là cách đánh thuế thế nào để có thể mang lại hiệu quả, giảm tiêu dùng.

Dự thảo luật đưa ra phương án từ 2026 – 2030 sẽ tăng 5% với sản phẩm rượu bia và tăng mỗi năm 1 nghìn đồng/bao thuốc lá. “Cách tăng đều đều 5% như vậy có ý nghĩa gì? Có làm cho người tiêu dùng thay đổi hành vi không? Hay người tiêu dùng lại thấy mức thay đổi này không đáng bao nhiêu, nên cứ dùng đều”, ông Cường băn khoăn.

Đại biểu Hoàng Văn Cường phân tích, cách thức đánh thuế tăng đều theo hàng năm không phải mục tiêu thay đổi hành vi tiêu dùng mà có thể khiến người tiêu dùng dần dần thích nghi.

Từ phân tích trên, ông Cường đề nghị bỏ tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đều hằng năm, mà tăng một đợt nhưng với mức cao và có thể vài năm tăng một lần.

Đại biểu Hoàng Đức Thắng (đoàn Quảng Trị) nêu quan điểm, sau đại dịch Covid-19, doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn và phải nỗ lực phục hồi. Do đó, việc đánh thuế cần được cân nhắc kỹ lưỡng, đặt trong bối cảnh chung.

Nhấn mạnh quan điểm tăng thuế đột ngột có thể gây lợi bất cập hại, người tiêu dùng tìm đến sản phẩm thủ công, có thể làm gia tăng buôn lậu. Mặt khác, áp thuế với rượu, bia sẽ ảnh hưởng đến thu nhập hàng triệu người, tạo ra "cú sốc" việc làm và an sinh xã hội.

Do vậy, ông Thắng ủng hộ phương án thu thế làm sao để tạo điều kiện để doanh nghiệp và thị trường có thời gian thích nghi, hướng tới mục đích hài hòa và an sinh xã hội.

Quang Phong

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/can-tang-thue-soc-de-nguoi-dan-bo-thoi-quen-su-dung-ruou-bia-thuoc-la-2384578.html