Giờ học mỹ thuật ở Trường Tiểu học Phú Bình. Ảnh minh họa: Võ Trung
Một giáo viên dạy ngữ văn ở A Lưới có kinh nghiệm chia sẻ, thời gian qua, anh thường xuyên “nhờ” AI hỗ trợ chuẩn bị bài giảng. Theo anh, công cụ này có thể giúp giáo viên soạn giáo án, thiết kế bài giảng minh họa và kiểm chứng thông tin để phục vụ quá trình giảng dạy. Đáng nói là, AI có thể hỗ trợ giáo viên tra cứu nhanh thông tin bổ sung, như bối cảnh lịch sử, văn hóa của một bài thơ hoặc truyện ngắn trong chương trình ngữ văn, giúp tiết học trở nên sinh động và sâu sắc hơn.
Thực tế, không chỉ dừng lại ở mức độ cá nhân, một số trường học tại Huế đã đi trước một bước trong việc ứng dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo.
Bước vào năm học mới 2025 - 2026, Sở Giáo dục và Đào tạo TP. Huế cũng tổ chức tập huấn chuyên đề “Ứng dụng AI trong dạy học và kiểm tra, đánh giá môn tiếng Anh” cho giáo viên THCS và THPT trên địa bàn. Hoạt động này nhằm triển khai Quyết định số 131/QĐ-TTg ngày 25/1/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030”.
Theo thầy giáo Dương Hồng Thắng, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Thủy Bằng, trong môn học tiếng Anh ứng dụng AI hỗ trợ kiểm tra và đánh giá các kỹ năng. Đó là, kỹ năng nghe tạo ra file nghe phù hợp với trình độ và giáo trình; kỹ năng nói tạo ra các câu hỏi hội thoại tương tác với AI; xử lý thông tin và phản hồi lại người nói; kỹ năng đọc - tạo ra các trò chơi trắc nghiệm; kỹ năng viết - giúp tìm và sửa lỗi bài viết.
Tuy đã có nhiều nỗ lực nhưng nhìn chung việc ứng dụng AI trong dạy học ở thành phố Huế chỉ mới dừng lại chủ yếu ở môn học tiếng Anh. Với các môn học khác, việc ứng dụng hiện chỉ ở mức độ cá nhân hay trong khuôn khổ một vài đơn vị trường học ở thành phố Huế. Đội ngũ giáo viên ở Huế hiện vẫn chưa được tập huấn đầy đủ và đồng bộ việc ứng dụng AI vào dạy học mà chủ yếu vẫn đang tự tìm tòi và học hỏi là chính.
Ứng dụng AI vào giáo dục ở Huế hiện vẫn gặp không ít rào cản, như: cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin còn thiếu và chưa đồng bộ tại các vùng, thiếu nguồn lực đào tạo giáo viên về công nghệ mới, và đặc biệt là hành lang pháp lý còn chưa theo kịp thực tiễn. Cùng với cả nước, vấn đề đặt ra là cần có cơ chế rõ ràng về chuẩn ứng dụng AI trong giảng dạy, đồng thời, đầu tư cho hạ tầng, đào tạo đội ngũ giáo viên và xây dựng kho học liệu số phù hợp.
Mới đây, PGS.TS. Lê Công Lương, Trưởng ban Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm ban hành khung hướng dẫn ứng dụng AI trong chương trình giáo dục phổ thông; tăng cường hợp tác giữa nhà trường - doanh nghiệp - chuyên gia để phát triển các nền tảng học tập AI phù hợp thực tiễn Việt Nam.
Việc ứng dụng AI trong giảng dạy được kỳ vọng sẽ tạo cú hích cho giáo dục phổ thông, giúp giảm gánh nặng hành chính cho giáo viên, tạo điều kiện đổi mới phương pháp dạy học. Học sinh được học theo năng lực cá nhân, phát triển kỹ năng tự học, nghiên cứu; trong khi nhà trường và xã hội nâng cao hiệu quả đào tạo, chuẩn bị nguồn nhân lực thích ứng với nền kinh tế tri thức của thành phố Huế nói riêng và cả nước nói chung.
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ rệt, việc sử dụng AI trong trường học cần được triển khai có kiểm soát, hợp lý và đúng mục đích. AI chỉ nên đóng vai trò là công cụ hỗ trợ, không thể thay thế vai trò của người thầy. Nếu lạm dụng, giáo viên và học sinh dễ rơi vào tình trạng phụ thuộc, làm giảm khả năng tư duy sáng tạo và kỹ năng thực hành. Vì vậy, cần xây dựng hướng dẫn cụ thể để khuyến khích sử dụng AI một cách thông minh, nhân văn và hiệu quả.
AN NHIÊN