So với trước kia, từ khi mạng xã hội (MXH) xuất hiện, mức độ tiếp cận thông tin đối với người dân trở nên thuận tiện và dễ dàng hơn. Nhờ độ bao phủ rộng khắp và phổ biến của MXH, nhiều người đã chuyển hướng sang kinh doanh các sản phẩm qua mạng và thực tế là nhiều shop bán hàng qua mạng thu nhập cao hơn các cửa hàng có mặt bằng kinh doanh. Không chỉ thực phẩm tươi sống, hiện nay, các sản phẩm thực phẩm đã sơ chế hoặc những thực phẩm được nấu chín ngày càng xuất hiện nhiều trên MXH. Chỉ cần cầm trên tay chiếc điện thoại, gõ những thứ mình cần mua trong các hội, nhóm là có ngay hàng trăm bình luận từ phía những người bán. Từ rau, củ, quả tươi đến thịt, cá, thủy sản hay các loại phụ gia đến những thực phẩm chế biến sẵn, như: Cơm, phở, lẩu… cùng vô vàn các món ăn hấp dẫn kèm theo điều kiện là “ship” tận nơi.
Bên cạnh đó, trên các nền tảng MXH, rất nhiều cá nhân, hội nhóm chuyên kinh doanh thực phẩm đông lạnh, như: Thịt heo, bò, gà, hải sản, cá viên… đang hoạt động. Một số nhóm nổi bật, như: “Tổng kho thực phẩm đông lạnh”, “Chợ đầu mối hàng đông lạnh”, “Thịt heo đông lạnh”... giao dịch diễn ra nhộn nhịp mỗi ngày. Các sản phẩm trên Facebook, TikTok được rao bán với mức giá khá rẻ, phù hợp nhu cầu tiêu dùng phổ thông. Cụ thể, gà ta ủ muối nguyên con, cánh gà khúc giữa, trứng gà non đóng bịch, sườn que, ba rọi...
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, các trang MXH cá nhân hầu hết không đăng ký kinh doanh, không có giấy tờ chứng minh chất lượng, nguồn gốc thực phẩm. Các loại đồ ăn chế biến sẵn được rao bán trên mạng gần như không có thông tin về hạn sử dụng, thành phần, nguồn gốc nguyên liệu. Các chủ trang mạng bán đồ ăn chỉ cam kết chất lượng bằng miệng và việc mua thực phẩm online hầu như bằng niềm tin là chính.
Thấy trên tài khoản Facebook rao bán nho khô nhìn rất ngon, hình ảnh bắt mắt với giá rẻ, đặc biệt khi mua 5kg được tặng 1kg và miễn phí ship nên chị Nguyễn Thị Quỳnh Như (TP. Long Xuyên) đặt mua. Thế nhưng, khi nhận hàng, chị Như thất vọng vì quả nho khô vừa nhỏ vừa bị mốc trắng, mốc xanh, không vàng bóng như quảng cáo. Chị Như liên lạc với tài khoản Facebook mua nho khô thì không ai nghe máy; nhắn tin cũng không thấy phản hồi, chị đành vứt bỏ mấy ký nho. “Thà mất tiền còn hơn ăn vào mang bệnh. Từ nay, mua mấy loại đồ khô này tôi trực tiếp đi chợ, siêu thị để lựa chọn loại ngon, chất lượng” - chị Như chia sẻ.
Tương tự, chị Trần Thị Kim Xuân (huyện Phú Tân) đặt mua 2kg mực khô loại 3 con/kg trên Facebook. Nhưng khi nhận được hàng, mở ra thì chị chưng hửng khi thấy mực khô loại nhỏ chỉ bằng bàn tay. Gọi cho cửa hàng thì được chủ xin lỗi và nói do nhiều đơn hàng nên gửi nhầm loại và đề nghị gửi lại để đổi loại mực lớn hơn. Đến nay, chị Xuân gửi hàng đi hơn cả tuần nhưng chủ cửa hàng vẫn chưa gửi hàng lại cho chị.
Bạn Nguyễn Thị Minh Thùy (sinh viên Trường Đại học An Giang) chia sẻ: “Em rất thích mua sắm online, vì sự tiện lợi, nhanh chóng. Các món ăn vặt được đăng bán qua mạng cũng hấp dẫn, nên em thường tìm mua và đặt hàng giao về nhà ăn. Cách đây không lâu, em đặt 1 hộp khô gà lá chanh trên TikTok, nhưng khi khui hàng em phát hoảng, khô gà bị lên mốc, có mùi hôi, trong đó còn có lẫn tóc, khác hẳn với hình ảnh khô gà được rao bán bắt mắt, hấp dẫn trên trang mạng. Sau lần đó, em không mua đồ ăn chế biến sẵn trên mạng nữa”.
Còn chị Lê Thị Mỹ Loan (TP. Long Xuyên) cho biết, chị thường mua các món ăn trên các trang bán đồ ăn vặt. Các món ăn trên trang này được giới thiệu với lời lẽ hấp dẫn, cũng thường là “nhà tự làm”, không chất bảo quản, sử dụng liền trong ngày. Từng ăn thử và thấy khá ngon, chị Loan tin tưởng và thường xuyên đặt hàng. Lần đó, chị đặt hơn 5 phần chè cho gia đình thưởng thức. Sau khi nhận hàng, chị Loan cảm thấy thất vọng khi thấy món chè không như hình ảnh quảng cáo trên mạng, màu sắc của chè không tự nhiên, sợ nhất là phần nước cốt dừa bị thiu, có mùi chua, chị phải đem đổ bỏ. Chị Loan nhắn tin cho trang bán chè phản ánh về chất lượng, nhưng không thấy chủ bán hàng hồi âm.
Trước xu thế chung như hiện nay, không ai nói việc mua bán các sản phẩm thực phẩm qua mạng là mất an toàn tuyệt đối vì vẫn có nhiều cơ sở uy tín, quan tâm nhiều đến yếu tố chất lượng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn sức khỏe cho chính mình và người thân, người tiêu dùng nên cân nhắc khi sử dụng những loại thức ăn được bán qua MXH không rõ nguồn gốc, nhất là những đồ ăn ngay, ăn nhanh. Mong rằng, người tiêu dùng trang bị những kiến thức cần thiết để lựa chọn cho mình những thực phẩm an toàn, uy tín, vừa đảm bảo yếu tố tiện lợi, vừa an toàn cho sức khỏe.
THANH THANH