Toàn cảnh phiên họp (Ảnh: Diệu Linh)
Tham nhũng ngay trong các cơ quan có nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng
Ngày 5/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về: các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng; công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; công tác thi hành án năm 2025; các báo cáo công tác năm 2025 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; các báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ của Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
Liên quan đến Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2025, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng chỉ rõ, trong năm 2025, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực được Đảng, Nhà nước ta xác định là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên và đẩy mạnh thực hiện trên các lĩnh vực.
Tuy nhiên, theo ông Tùng, một số chủ trương của Đảng về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực còn chậm được thể chế hóa. Chất lượng một số văn bản pháp luật còn hạn chế. Tình trạng vi phạm về thực hiện công khai, minh bạch; trách nhiệm giải trình; định mức, tiêu chuẩn, chế độ; quy tắc ứng xử; kiểm soát tài sản, thu nhập vẫn chưa có nhiều chuyển biến tích cực.
Việc chậm ban hành, chậm thực hiện kết luận thanh tra chưa được xử lý triệt để. Công tác tự kiểm tra phát hiện tham nhũng trong nội bộ chưa có chuyển biến tích cực. Chất lượng, tiến độ giải quyết một số vụ việc, vụ án tham nhũng chưa đạt yêu cầu. Giá trị tài sản tham nhũng phải thu hồi vẫn tồn đọng lớn. Tình trạng tham nhũng ngay trong các cơ quan có nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng; nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công chưa được khắc phục.
Việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng còn chưa phát huy hiệu quả
Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng năm 2025 còn diễn biến phức tạp trên một số lĩnh vực, ông Tùng nêu rằng, thực trạng này cho thấy việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng còn chưa phát huy hiệu quả, có sự buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm của một số tập thể, cá nhân, người đứng đầu.
Chưa kể, công tác kiểm tra, giám sát việc thực thi quyền lực chưa được quan tâm đúng mức. Việc khắc phục tình trạng cán bộ, công chức né tránh trách nhiệm, sợ sai không dám làm còn chậm. Nhiều tồn tại, hạn chế là thực trạng kéo dài nhiều năm nhưng đến nay chưa có giải pháp khắc phục hiệu quả.
Ông Tùng đề nghị Chính phủ phân tích rõ “nguy cơ” của tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đối với sự tồn vong của chế độ đến nay đã được đẩy lùi đến đâu để dự báo đúng tình hình.
Về phương hướng, nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực năm 2026, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị Chính phủ thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp phòng, chống tham nhũng; chuyển trọng tâm sang phòng ngừa, chủ động nhận diện, cảnh báo vi phạm từ sớm, từ xa.
Cùng với đó, tập trung thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng và nâng cao chất lượng điều tra, xử lý các vụ án tham nhũng, lãng phí, tiêu cực lớn. Cần quan tâm triển khai các biện pháp giải quyết tình trạng nhũng nhiễu, “tham nhũng vặt”, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ và thực hiện các giải pháp chấn chỉnh, xử lý tình trạng cán bộ né tránh, đùn đẩy, sợ sai không dám làm.
Việt Thắng