Căng thẳng thương mại Mỹ-EU và sự đau đầu của doanh nghiệp hai bờ Đại Tây Dương

một ngày trướcBài gốc

Ngày 12-3, thời điểm mức thuế 25% mà ông Trump áp lên nhôm và thép nhập khẩu có hiệu lực, Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố sẽ tiến hành áp thuế lên khối lượng hàng hóa nhập khẩu của Mỹ trị giá 26 tỉ euro (28 tỉ USD), trong đó áp thuế 50% lên rượu của Mỹ nhằm trả đũa.

Một ngày sau đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế quan lên tới 200% lên rượu nhập khẩu từ châu Âu để đáp lại đòn thuế quan của EU.

Những động thái đe dọa áp thuế quan như trên đã thổi bùng lên căng thẳng thương mại Mỹ-EU, khiến các nhà sản xuất ở hai bên bờ Đại Tây Dương lo lắng trước các tác động tiêu cực lên giới doanh nghiệp trong thời gian tới.

Lo ngại từ Mỹ

"Có cảnh báo rằng các công ty Mỹ sẽ mất doanh số khi người tiêu dùng EU chuyển sang các lựa chọn ít tốn kém hơn" - đài CNBC dẫn lời của ông Daniel Anthony, chủ tịch của tổ chức nghiên cứu thương mại quốc tế Trade Partnership Worldwide (TPW).

Ngày 12-3, Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố sẽ áp thuế 50% lên rượu của Mỹ nhằm trả đũa mức thuế áp lên thép và nhôm của Washington trước đó. Ảnh: AFP

Dữ liệu do TPW tổng hợp cho thấy quy mô tác động của các lệnh áp thuế quan trả đũa của EU nhằm vào Mỹ sẽ rất lớn, khi giá trị lượng hàng xuất khẩu từ Mỹ có thể phải chịu ảnh hưởng đã tăng gấp 5 lần, từ 6 tỉ USD lên hơn 27 tỉ USD.

Một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Mỹ chịu tác động lớn nhất từ căng thẳng thương mại Mỹ-EU sẽ là rượu. Theo báo cáo nghiên cứu của TPW, trong cuộc thương chiến vào nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump, xuất khẩu rượu whisky ở bang Tennessee - một trong những bang xuất khẩu rượu hàng đầu sang EU - đã giảm từ 362 triệu USD xuống còn 220 triệu USD.

Chỉ khi EU dỡ bỏ thuế quan trong nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden, xuất khẩu rượu whisky của Tennessee mới ghi nhận tăng trưởng, đạt mức 42% một năm sau.

“Các bang như Tennessee và Kentucky, nơi nền kinh tế phụ thuộc đáng kể vào mặt hàng xuất khẩu xa xỉ này, sẽ cảm thấy áp lực kinh tế nghiêm trọng. Đây chính là nơi chính trị và chính sách thương mại giao nhau tại thời điểm này” - ông Brandon Daniels - CEO của công ty tư vấn doanh nghiệp quốc tế Exiger nêu nhận định.

Theo ông Daniels, nhiều mặt hàng khác như hạnh nhân California và gương chiếu hậu từ Michigan cũng sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ thuế quan trả đũa của EU, ảnh hưởng mạnh đến doanh thu của các nhà sản xuất khi châu Âu là thị trường quan trọng của họ.

Năm 2024, bang California đã xuất khẩu lượng hạnh nhân trị giá 1,2 tỉ USD sang EU, chiếm 37% tổng kim ngạch xuất khẩu của California ra thế giới. Tương tự, các công ty ở bang Michigan đã xuất khẩu số lượng gương chiếu hậu 519 triệu USD sang EU vào năm 2024, chiếm 48% kim ngạch xuất khẩu ra thế giới của bang này.

Chung tình cảnh

Không chỉ doanh nghiệp Mỹ, các doanh nghiệp châu Âu cũng đang lo lắng cho doanh số của mình trước căng thẳng thương mại Mỹ-EU, khi Mỹ đã nhập khẩu khoảng 600 tỉ USD hàng hóa từ các quốc gia ở châu Âu trong năm 2024.

Trong số đó, theo dữ liệu từ Cục điều tra thương mại Mỹ do công ty dữ liệu ImportGenius (Mỹ) phân tích, mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của Mỹ từ EU vào năm 2024 là dược phẩm, đạt giá trị lên tới 127 tỉ USD, trong đó có các loại hàng hóa quan trọng như dụng cụ phẫu thuật, thiết bị y tế, vắc xin,...

“Chỉ riêng đối với dược phẩm, các doanh nghiệp trên toàn nước Mỹ sẽ phải trả 100 triệu USD một ngày cho các mức thuế quan mới có thể áp dụng” - ông Anthony nói. Điều này có thể sẽ khiến các nhà nhập khẩu dược phẩm và người tiêu dùng ở Mỹ quay lưng với hàng hóa từ EU và tìm kiếm nguồn cung rẻ hơn, khiến các nhà sản xuất ở EU gặp khó như các doanh nghiệp Mỹ.

Mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của Mỹ từ EU vào năm 2024 là dược phẩm có khả năng sẽ chịu tác động từ thuế quan của Washington. Ảnh: GETTY IMAGES

Ngoài dược phẩm, máy móc và linh kiện cơ khí (89,8 tỉ USD) cùng với ô tô (60,3 tỉ USD) cũng nằm trong danh mục những mặt hàng nhập khẩu hàng đầu từ EU của Mỹ.

Trong đó, việc áp thuế quan của Mỹ lên ô tô nhập khẩu từ EU sẽ gây áp lực đáng kể lên các nhà sản xuất châu Âu - đặc biệt là Đức, nơi mà chỉ riêng ngành công nghiệp ô tô đã chiếm hơn 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của châu Âu sang Mỹ.

Tương lai bất định

Việc các doanh nghiệp hai bờ Đại Tây Dương ngày một lo ngại trước các tác động của căng thẳng thương mại Mỹ-EU sẽ có thể gây áp lực buộc Washington và Brussels tiến đến bàn đàm phán thay vì tiếp tục leo thang căng thẳng.

"Mặc dù việc nhắm mục tiêu vào dược phẩm thông qua thuế quan có thể nhạy cảm về mặt chính trị, nhưng nó sẽ tác động trực tiếp đến các công ty dược phẩm khổng lồ của châu Âu, tạo ra động lực mạnh mẽ để Brussels đàm phán” - ông Daniels nhận định.

Tuy vậy, vào thời điểm hiện tại, sự bất định vẫn đang bao trùm mối quan hệ thương mại xuyên Đại Tây Dương này khi EU đã bày tỏ sẵn sàng đàm phán với Mỹ song chính quyền ông Trump vẫn giữ lập trường cứng rắn của mình.

“Tôi sẽ không nhượng bộ chút nào. Chúng tôi đã bị lừa trong nhiều năm, và chúng tôi sẽ không bị lừa thêm nữa” - Tổng thống Trump phát biểu tại Phòng Bầu dục hôm 13-3.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen hôm 14-3 đã nhấn mạnh rằng EU "rất lấy làm tiếc" về cách tiếp cận thương mại của chính quyền Trump, song tuyên bố vẫn "sẵn sàng tham gia vào cuộc đối thoại có ý nghĩa" với Mỹ.

“Sự mơ hồ vẫn là chủ đạo, trì hoãn các quyết định đầu tư và ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng. Và khi tình hình này càng kéo dài, thì khả năng tác động tiêu cực đến doanh nghiệp và niềm tin của người tiêu dùng cũng sẽ càng cao” - các chuyên gia nghiên cứu quốc tế của Ngân hàng Bank of America (Mỹ) nhận định về căng thẳng thương mại Mỹ-EU trong bản báo cáo công bố hôm 17-3 vừa qua.

TRỌNG TẤN

Nguồn PLO : https://plo.vn/cang-thang-thuong-mai-my-eu-va-su-dau-dau-cua-doanh-nghiep-hai-bo-dai-tay-duong-post839565.html