Cảnh báo mức sinh thấp kết hợp giá nhà tăng

8 giờ trướcBài gốc

Giá nhà ở liên tục tăng trong thời gian dài khiến giới trẻ rất khó với tới. Ảnh: Dũng Minh.

Áp lực vì giá nhà

Thực tế, xu hướng lựa chọn cuộc sống độc thân, không kết hôn, sinh con hay lựa chọn lối sống DINK (viết tắt của Double Income, No Kids - thu nhập kép, không sinh con) không phải là vấn đề mới tại Việt Nam, tác động chủ yếu bởi tâm lý “thấy chưa đủ điều kiện để nuôi con”.

Số liệu của Cục Thống kê (Bộ Tài chính) cho thấy, độ tuổi kết hôn trung bình lần đầu tại Việt Nam đã tăng từ 24,1 tuổi (năm 1999) lên 27,2 tuổi (năm 2024).

Trong khi đó, mức sinh vào năm 2024 đã giảm một nửa so với năm 1989, xuống thấp nhất trong lịch sử là 1,91 con/phụ nữ và có xu hướng sụt giảm nhanh hơn trong 2 năm gần đây.

Đáng chú ý, tại một số đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, tỷ suất sinh đang tiến tới vùng “sinh thấp nghiêm trọng” (dưới 1,3 con/phụ nữ) theo phân loại của Liên hợp quốc.

Lý giải xu hướng trên, nhiều chuyên gia cho rằng, ngoài quan tâm đến sự nghiệp và muốn hưởng thụ cuộc sống nhiều hơn, thì việc ngày càng khó sở hữu nhà hơn, tiêu chuẩn về nhà ở để con cái chào đời cũng đòi hỏi cao hơn, nên một bộ phận người trẻ chần chừ trong việc kết hôn và sinh con, chờ đợi có nhà cửa ổn định mới tính tới chuyện có con.

Dữ liệu của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho thấy, trong quý II/2025, Hà Nội tiếp tục dẫn đầu cả nước về tốc độ tăng trưởng giá bán căn hộ chung cư, đạt mức trung bình 75,5 triệu đồng/m2, tăng khoảng 7,7% so với quý trước đó và tăng mạnh 87,7% so với kỳ gốc (2019).

Từ đầu năm 2024, nguồn cung căn hộ tại Hà Nội có dấu hiệu tăng trở lại và duy trì xu hướng này tới thời điểm hiện tại. Tính chung cả năm 2024, Hà Nội ghi nhận khoảng 30.000 căn hộ mở bán mới, cao nhất trong 5 năm qua. Nửa đầu năm 2025, hơn 10.000 căn hộ cũng được đưa ra thị trường này.

“Tuy nhiên, tình trạng lệch pha cung - cầu có dấu hiệu gia tăng khi số lượng dự án căn hộ có giá bán hơn trăm triệu mỗi mét vuông tăng đột biến”, bà Phạm Thị Miền - Phó viện trưởng Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản (VARS-IRE) cho hay.

Thời gian gần đây, nhiều kỳ vọng nguồn cung căn hộ bình dân sẽ quay trở lại Hà Nội từ các dự án nhà ở xã hội được triển khai theo Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030” của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy vậy, nguồn cung này chưa đủ lớn để thay đổi cục diện thị trường, bên cạnh đó là quy trình thủ tục phức tạp khiến nhiều dự án bị chậm tiến độ và việc áp giá trần cứng nhắc có thể làm giảm động lực của chủ đầu tư.

Theo đại diện Sở Xây dựng TP. Hà Nội, chi phí xây dựng bị đẩy lên cao do vật giá leo thang và chi phí thuê lao động tăng đang gây áp lực lớn lên các nhà thầu xây dựng cũng như nhà phát triển dự án. Đây sẽ là yếu tố khiến giá nhà ở xã hội mới khó “đứng yên” ở mức 25 triệu đồng/m2 - mức giá cao nhất hiện nay tại Thủ đô.

Còn Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng cho biết, mức giá của các khu nhà ở xã hội sẽ khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu thiết kế mà chủ đầu tư đặt ra cũng như quy mô dự án. Trước đây, nhà ở xã hội tại Hà Nội có giá bán dưới 20 triệu đồng/m2, nhưng nay không còn mức giá đó do chi phí nhân công, vật liệu xây dựng… đều đã tăng lên.

Nhà ở xã hội là phân khúc nhà ở được Nhà nước ban hành các chính sách hỗ trợ nhằm giảm giá thành, bởi loại hình nhà ở này vẫn phải tuân thủ các tiêu chí về chất lượng, tiêu chuẩn tương tự chung cư thương mại. Sự khác biệt giữa 2 phân khúc chỉ nằm ở diện tích, thiết kế…

Cần sớm có giải pháp

Thực tế cho thấy, giải quyết vấn đề về nhà ở nói chung và nhà ở bình dân nói riêng không phải chuyện một sớm một chiều, cần sự chung tay góp sức của các thành phần trong xã hội, trong đó các cơ chế, chính sách hỗ trợ là vô cùng quan trọng.

Thực tiễn cũng chỉ ra rằng, một phần nguyên nhân không nhỏ dẫn đến việc giá nhà tăng cao là do mất cân đối cung - cầu khi nhu cầu cao, trong khi nguồn cung bị thắt chặt.

Theo dự báo của Savills, tổng nguồn cung căn hộ mới trong năm 2025 có thể đạt khoảng 26.400 căn, tăng so với năm 2024.

Từ nửa cuối năm 2025 đến năm 2027, Hà Nội sẽ có khoảng 58.100 căn hộ từ 58 dự án được đưa ra thị trường. Theo quy luật thị trường, khi nguồn cung tăng lên sẽ giúp giá nhà hạ nhiệt. Tuy vậy, trên thực tế, nguồn cung tăng nhưng kỳ vọng tăng giá còn cao hơn.

Ghi nhận từ các chủ đầu tư cho thấy, phần lớn nguồn cung mới dự kiến vẫn tập trung ở phân khúc trung và cao cấp, kéo mặt bằng giá tiếp tục ở mức cao.

Thực tế, loạt dự án mở bán gần đây đều niêm yết giá từ 80-150 triệu đồng/m2, tập trung tại các khu vực Đại Mỗ, Từ Liêm, Việt Hưng hay Cầu Giấy. Mặt bằng giá cao sẽ tiếp tục gia tăng áp lực lên mua nhà, cho dù các ngân hàng và chủ đầu tư liên tục tung ra các chương trình ưu đãi.

Hiện nay, nhiều ngân hàng thương mại triển khai các gói vay mua nhà với lãi suất ưu đãi chỉ từ 6-7%/năm cố định trong 12 tháng đầu, thấp nhất trong vòng 3 năm qua. Một số ngân hàng còn tung ra gói vay ưu đãi kéo dài tới 3-5 năm, kèm theo chính sách ân hạn nợ gốc hoặc lãi suất trong thời gian đầu.

Ông Vũ Cương Quyết - Tổng giám đốc Đất Xanh miền Bắc đánh giá, các chính sách ưu đãi lãi suất vay mua nhà giúp nhiều nhà đầu tư không “rủng rỉnh” về mặt tài chính vẫn có thể gia nhập thị trường, còn đối với người ở thực thì đây là cơ hội tốt để sở hữu ngôi nhà trong mơ cho mình.

Tuy nhiên, ở góc nhìn khác, chuyên gia kinh tế - TS. Đinh Thế Hiển cho rằng, mặc dù ưu đãi nhưng nhiều người trẻ vẫn e ngại vay vốn vì sợ rơi vào “bẫy lãi suất”.

Thực tế từ một số quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Singapore cho thấy, mức sinh thấp kết hợp giá nhà tăng cao kéo dài đã dẫn đến thiếu hụt lao động trẻ, từ đó tạo gánh nặng lên an sinh xã hội và áp lực duy trì tăng trưởng kinh tế.

Để tránh rơi vào vòng xoáy tương tự, các chuyên gia kiến nghị Nhà nước cần có chính sách đồng bộ nhằm kiểm soát giá nhà ở mức hợp lý, mở rộng nguồn cung nhà giá phải chăng, hỗ trợ tài chính cho người trẻ mua nhà, đồng thời kết hợp các biện pháp khuyến khích kết hôn và sinh con, bảo đảm nền tảng nhân khẩu học ổn định cho phát triển bền vững.

Việt Dương

Nguồn ĐTCK : https://tinnhanhchungkhoan.vn/canh-bao-muc-sinh-thap-ket-hop-gia-nha-tang-post376190.html