Canh tác lúa thông minh cho lợi nhuận hơn 35 triệu đồng/ha

15 giờ trướcBài gốc

Nông dân xã Thạnh Đông, huyện Tân Hiệp thu hoạch lúa Hè Thu. Ảnh: Văn Sĩ/TTXVN

Hiệu quả từ những mô hình

Tỉnh Kiên Giang có diện tích trồng lúa lớn nhất nước, trung bình hàng năm khoảng 720.000ha, với sản lượng lúa đạt trên dưới 4,5 triệu tấn/năm. Nhờ đẩy mạnh chuyển giao các tiến bộ của khoa học, kỹ thuật và công nghệ vào canh tác lúa giúp nông dân giảm chi phí, nâng cao thu nhập và lợi nhuận. Đặc biệt, trong thời điểm giá chi phí đầu tư cho sản xuất lúa tăng mạnh, các biện pháp canh tác thông minh, tiết kiệm được nông dân trong tỉnh mở rộng diện tích, quy mô áp dụng.

Kiên Giang là một trong 5 tỉnh, thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long thực hiện thí điểm Đề án Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030. Qua 1 năm thí điểm Đề án cho thấy mô hình sản xuất tiên tiến này mang lại cả hiệu quả kinh tế và xã hội, được ngành chuyên môn và nông dân đánh giá cao.

Ông Trương Chính Linh, nông dân tham gia mô hình thí điểm trong Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Tân Thuận, xã Mỹ Thuận, huyện Hòn Đất chia sẻ, so với biện pháp sản xuất lúa truyền thống, hiệu quả sản xuất theo quy chuẩn lúa chất lượng cao mang lại nhiều lợi ích, nông dân gieo sạ đồng loạt và sử dụng một loại giống, gieo sạ thưa nên lúa ít bị sâu bệnh gây hại, bơm tát nước tập trung; đồng thời ứng dụng các thiết bị công nghệ giúp quản lý hiệu quả sâu bệnh, bơm tát nước… giúp giảm chi phí, tăng năng suất lúa và lợi nhuận.

“Nhà tôi canh tác 3ha lúa, trước đây ngoài vợ chồng tôi còn phải thuê thêm 2 nhân công mới đảm bảo cho vụ mùa sản xuất. Còn bây giờ chỉ cần một mình tôi nhưng cũng phải cực nhọc vì đã có các máy móc, thiết bị công nghệ làm thay. Tôi phấn khởi nhất là biện pháp canh tác lúa thông minh giúp giảm được chi phí đầu tư lúa giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật khoảng 20% giúp người trồng lúa thích nghi, vượt qua được gánh nặng khi giá vật tư nông nghiệp tăng cao như trong thời gian gần đây”, ông Linh nói.

Ông Dương Huy Bình, Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Hòn Đất cho biết, mô hình thí điểm được quản lý dịch hại tổng hợp: sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc 4 đúng, hạn chế phun thuốc trừ sâu rầy trước 40 ngày sau khi sạ, không phun thuốc định kỳ, khuyến khích dùng thuốc thuốc bảo vệ thực vật sinh học; duy trì đa dạng sinh học, giảm độc hại môi trường, hạn chế và tiến tới không dư lượng thuốc thuốc bảo vệ thực vật trong sản phẩm gạo. Ngoài ra, nông dân sử dụng app điện thoại điều tiết bơm tát nước vừa đỡ công vừa tiết kiệm chi phí xăng, dầu như trước đây.

“Qua thực hiện thí điểm 50ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Tân Thuận cho kết quả 100% diện tích lúa ít bị sâu bệnh, giảm lượng phân bón, thuốc trừ sâu so với ruộng đối chứng nên chi phí thấp hơn khoảng 4 triệu đồng/ha, năng suất đạt gần 11 tấn/ha, lợi nhuận hơn 35 triệu đồng/ha. Nông dân địa phương đánh giá cao mô hình sản xuất lúa thông minh, tiết kiệm này nên nhiều người đăng ký vào mô hình ở vụ sau rất đông”, ông Bình nói.

Ông Danh Phương, xã Minh Hòa, huyện Châu Thành chia sẻ, năm nay là năm thứ 3, nông dân trong Tổ bơm tát tập trung ấp Minh Tân áp dụng mô hình sản xuất lúa chất lượng cao theo quy trình VietGAP, ứng dụng biện pháp canh tác thông minh, tiết kiệm theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp. Theo đó, lúa giống được gieo sạ thưa khoảng 60kg giống lúa xác nhận/ha, bón phân hữu cơ phối hợp bón một ít phân vô cơ đảm bảo cho cây lúa sinh trưởng.

Nông dân được đầu tư trạm phát hiện và cảnh báo sâu rầy, trạm bơm tát nước thông minh điều khiển qua app điện thoại giúp phát hiện sớm các loại sâu bệnh gây hại cho lúa, cũng như tiết kiệm chi phí xăng dầu để bơm tát nước, quản lý hiệu quả lượng nước vừa đủ cho cây lúa phát triển.

“Hiện tại, Tổ bơm tát tập trung có diện tích sản xuất hơn 500ha, nông dân trong tổ được ngành nông nghiệp tập huấn, chuyển giao các tiến bộ khoa học, kỹ thuật canh tác như cách chọn giống lúa, cải tạo đất, quản lý nguồn nước, quy trình canh tác "3 giảm 3 tăng", "1 phải 5 giảm", chỉ phun thuốc bảo vệ thực vật khi cần thiết và tuân thủ theo nguyên tắc 4 đúng; giảm lượng nước tưới; giảm thất thoát sau thu hoạch…

"Nhờ sản xuất theo quy trình VietGAP nên lúa trong tổ hợp tác được thương lái thu mua cao hơn giá thị trường khoảng 200 đồng/kg, đồng thời do ít sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu nên chi phí chưa tới 20 triệu đồng/ha, giúp tăng lợi nhuận gấp rưỡi so với biện pháp sản xuất truyền thống trước đây. Đặc biệt, biện pháp canh tác thông minh giúp lúa không bị đổ ngã trong mùa mưa bão, bảo vệ được năng suất”, ông Phương nói.

Nâng cao giá trị gia tăng

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Kiên Giang Lê Hữu Toàn cho biết: Tỉnh có thế mạnh về sản xuất lúa, với diện tích và sản lượng chiếm 20% vùng Đồng bằng sông Cửu Long (diện tích 725.000ha, sản lượng từ 4,5- 4,7 triệu tấn lúa/năm; trong đó, lúa chất lượng cao đạt 95%). Những năm qua Kiên Giang đã chủ động triển khai các mô hình sản xuất lúa chất lượng cao, cánh đồng lớn, sản xuất lúa hữu cơ, an toàn sinh học, lúa sạch… gắn với các biện pháp nâng cao giá trị gia tăng. Các mô hình này đã cho thấy nhiều kết quả tích cực, mở ra hướng đi mới cho nền sản xuất lúa gạo bền vững.

Một trong những giải pháp quan trọng được áp dụng là phương pháp sạ cụm và sạ hàng, lượng giống sử dụng có thể giảm 60-70% so với phương pháp sạ lan, giúp tiết kiệm chi phí đầu vào, đồng thời giảm lượng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật cần sử dụng. Mô hình tưới ướt khô xen kẽ (AWD - Alternate Wetting and Drying) được triển khai rộng rãi nhằm tối ưu hóa việc sử dụng nước trong canh tác lúa, giảm 20-30% lượng nước sử dụng, giúp bộ rễ cây lúa phát triển khỏe mạnh hơn, tăng khả năng chống chịu hạn hán và sâu bệnh.

Đồng thời, ngành khuyến cáo nông dân áp dụng tốt các biện pháp kỹ thuật như quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), "3 giảm, 3 tăng", "1 phải, 5 giảm", sản xuất lúa theo tiêu chuẩn SRP, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc "4 đúng", an toàn và hiệu quả trong quá trình sản xuất.

Để nâng cao hiệu quả sản xuất lúa của tỉnh thời gian tới theo ông Lê Hữu Toàn, ngành nông nghiệp phối hợp các địa phương xây dựng tổ chức liên kết sản xuất theo mô hình cánh đồng lớn, vận động và tạo điều kiện cho doanh nghiệp, công ty tham gia chuỗi sản xuất cung ứng và tiêu thụ sản phẩm.

Qua đó, giúp nông dân tiêu thụ sản phẩm lúa hàng hóa thuận lợi, doanh nghiệp thu mua có phần cao hơn giá thị trường bình thường do có kiểm soát dư lượng và sản xuất an toàn thực phẩm, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, nhất là xuất khẩu gạo sang các thị trường có yêu cầu cao như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản…

Ngoài ra, tỉnh triển khai nhân rộng các mô hình sản xuất, các hình thức liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản hiệu quả nhằm giảm giá thành, nâng cao năng suất và chất lượng, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm lúa gạo hàng hóa để tăng giá trị, thu nhập cho nông dân.

“Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác theo dõi cập nhật thông tin về dịch hại trên cây lúa, tăng cường chuyển giao ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ vào sản xuất, áp dụng đồng bộ cơ giới hóa trong sản xuất, nhất là khâu gieo trồng, bón phân, phun thuốc… giúp giảm chi phí đầu tư, tăng lợi nhuận cho nghề trồng lúa”, ông Lê Hữu Toàn nhấn mạnh.

Văn Sĩ (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/kinh-te/canh-tac-lua-thong-minh-cho-loi-nhuan-hon-35-trieu-dongha-20250520074024473.htm