Ngày 11/1/2011, tàu Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) chụp được một hình ảnh đặc biệt ở khu vực Libya Montes, thuộc bán cầu Syrtis Major trên Sao Hỏa.
Phát hiện cấu trúc kì lạ
Cấu trúc lạ có hình nêm kèm mái vòm tròn, trông như một dấu chấm than khổng lồ.
Trong những hình ảnh được gửi về, hiện lên một cấu trúc lạ có hình nêm kèm mái vòm tròn, trông như một dấu chấm than khổng lồ. Các chuyên gia thường gọi hình dáng kết hợp này là “hình ổ khóa”. Hình ảnh chi tiết, có độ phân giải 50 cm/pixel, nhanh chóng gây chú ý.
Sau khi được nhà nghiên cứu Greg Orme giới thiệu, các bức ảnh và phân tích lan truyền rộng rãi trên diễn đàn, YouTube và nhiều trang tin quốc tế. “Cấu trúc Hình Ổ Khóa” trở thành tâm điểm tranh luận: tự nhiên hay nhân tạo?
Không dừng lại ở phát hiện năm 2011, các nhà nghiên cứu tìm thấy hai bức ảnh trước đó của cùng cấu trúc này, được chụp vào năm 2007. Hình ảnh đầu tiên do camera CTX của tàu MRO chụp, với độ phân giải 5 m/pixel, cho thấy rõ khối nêm và mái vòm, cùng các chi tiết như rìa sắc nét và kết cấu gân trên mái vòm.
Hình ảnh thứ hai do camera THEMIS trên tàu Mars Odyssey ghi lại, với độ phân giải 17 m/pixel, một lần nữa khẳng định hình dáng “ổ khóa” của cấu trúc. Cả hai đều cho thấy khối hình học này nằm đơn độc giữa vùng địa hình bằng phẳng, nổi bật nhờ ánh sáng và bóng đổ.
Tự nhiên hay nhân tạo?
Con người từ lâu đã có truyền thống thay đổi môi trường sống, để lại những công trình hình học và hình vẽ khổng lồ trên mặt đất. Một trong những phát hiện nổi tiếng nhất là các đường kẻ bí ẩn Nazca ở Peru. Trong nhiều thế kỷ, chúng hầu như không được chú ý, cho đến những năm 1930, khi phi công bay qua cao nguyên khô cằn này tình cờ nhìn thấy vô số hình thù - từ các đường thẳng, hình học cho đến hình động vật - trải rộng trên cảnh quan cổ xưa.
Giới khảo cổ học cho rằng những công trình khổng lồ này có thể là đài tưởng niệm, địa điểm nghi lễ tôn giáo, hoặc thậm chí đánh dấu sự liên hệ với các chòm sao và hiện tượng thiên văn. Một số học giả lại tin chúng là ranh giới bộ tộc, trong khi giả thuyết khác cho rằng đây là “tín hiệu” gửi lên bầu trời, có thể dành cho các vị thần hoặc cho người ngoài hành tinh quan sát.
Các đường kẻ bí ẩn Nazca ở Peru.
Ý tưởng tạo ra những công trình khổng lồ để liên lạc với sự sống ngoài Trái đất không phải mới. Từ thế kỷ 19, nhà toán học người Đức Carl Friedrich Gauss từng đề xuất xây dựng một hình tam giác vuông khổng lồ cùng các hình vuông đi kèm trong rừng Siberia, mô phỏng định lý Pythagoras.
Ông tin rằng hình ảnh hình học phức tạp này sẽ đủ rõ để nhìn thấy từ Mặt trăng hoặc Sao Hỏa, qua đó chứng minh sự tồn tại của trí tuệ trên Trái đất. Tuy nhiên, ý tưởng này chưa bao giờ thành hiện thực.
Sự thôi thúc xây dựng “dấu mốc vũ trụ” đã đi cùng nhân loại trong nhiều thiên niên kỷ. Đến năm 2014, một nhóm nhà khoa học NASA, SETI và các nhà nhân chủng học, trong cuốn Archaeology, Anthropology, and Interstellar Communication, cho rằng việc quan sát những hình khắc hay cấu trúc lạ trên bề mặt hành tinh khác cũng có thể là hình thức giao tiếp của trí tuệ ngoài hành tinh. Vấn đề là các nhà khoa học rất có thể sẽ nhầm lẫn chúng với hiện tượng tự nhiên.
Điều này mở ra khả năng rằng một nền văn minh cổ xưa - có thể trên Trái đất, Mặt trăng hoặc sao Hỏa - đã để lại “thông điệp” mà chúng ta chưa thể nhận ra.
Phương Anh