Chàng trai khuyết tật thổi hồn cho gáo dừa

2 giờ trướcBài gốc

Dương Quý Nghĩa với các mặt hàng làm từ gáo dừa.

Căn nhà nhỏ do bố mẹ để lại nằm sâu trong hẻm đường Thoại Ngọc Hầu là “xưởng” hoạt động của anh Quý Nghĩa. Tiếng máy cưa gáo dừa rè rè vang đều đều đã quen thuộc với người dân trong khu phố. Bà con mến chàng trai giàu nghị lực sống bằng nghề chân chính, vượt qua nghịch cảnh.

Bên trong là căn phòng nhỏ chất đầy gáo dừa, anh Quý Nghĩa với thân hình gầy guộc, hai chân teo quắt, chăm chút cầm gáo cặm cụi cưa đục, chà nhám, đánh bóng xong lắp ráp chúng thành những hình thú, bông hoa, thuyền, móc khóa, tranh thư pháp, tranh phong cảnh…

Dương Quý Nghĩa đang đánh bóng gáo dừa.

Anh Quý Nghĩa tâm sự, bệnh sốt bại liệt hành hạ anh lúc tấm bé. Khi bạo bệnh qua đi, đôi chân khỏe mạnh và 1 bàn tay của anh bị di chứng co quắp. Từ người bình thường thành tàn tật, Nghĩa buồn vì không vui chơi chạy nhảy được như bạn bè trang lứa nhưng không vì thế buông xuôi bản thân.

Anh Nghĩa cắp sách đi học, hoàn thành chương trình trung học phổ thông. Địa phương biết hoàn cảnh, giới thiệu Nghĩa khóa học dạy cho người khuyết tật về nghề thủ công chế tác mỹ nghệ từ gáo dừa tại tỉnh An Giang. Nghĩa đăng ký học nghề, bắt đầu hành trình vào đời.

Khóa học kết thúc nhưng anh Nghĩa nhận ra, đôi bàn tay yếu cầm dụng cụ cưa đục gáo dừa bất tiện. Thế là, anh lên Thành phố Hồ Chí Minh, đến các trung tâm dạy nghề cho người khuyết tật tìm học nghề phù hợp sức khỏe.

Anh Nghĩa sống một thời gian dài với việc làm bất ổn cùng nỗi buồn nhớ quê. Năm 2014, Nghĩa nhận thấy các nghề thủ công đã có máy móc hỗ trợ và nhớ lại nghề xưa đã học. Nghĩa quyết định trở lại Long Xuyên thử thời vận với chế tác mặt hàng thủ công mỹ nghệ từ gáo dừa.

Những chiếc gáo dừa thô kệch qua đôi tay Nghĩa đã trở thành sản phẩm thú vị.

Anh Nghĩa mua máy cưa, máy lộng, máy đánh bóng bắt đầu cuộc sống mới. Thời gian đầu, anh tập luyện lại tay nghề, làm các sản phẩm đơn giản cho quen tay. Sản phẩm làm ra đem ký gửi, bán cho người quen dần dần được chú ý bởi chất lượng và sự tận tâm. Anh Nghĩa rủ một vài bạn thân có cùng chí hướng hợp tác chế tác gạo dừa thành mặt hàng mỹ nghệ bán.

Những sản phẩm làm ra, anh Nghĩa nhờ khách hàng đánh giá mẫu mã để cải thiện. Có khách đặt làm ống tiết kiệm hình heo, hình thú, giá đỡ điện thoại, ghe xuồng, thuyền buồm, đèn thắp bàn thờ bàn Phật hình hoa sen… Anh Nghĩa cho biết, giá tiền mỗi sản phẩm từ vài chục đến vài triệu đồng.

Hoa hướng dương chế tác từ gáo dừa.

Anh Nghĩa tâm sự: “Khách hàng đặt mẫu mã đa dạng, có khách hàng đặt mẫu trống đồng, hình bản đồ Việt Nam hay tranh treo tường phong cảnh, tranh cá chép nô đùa ánh trăng… Những mẫu như vậy tốn nhiều công sức từ vẽ kiểu, chọn gáo dừa phù hợp, nhờ đó tay nghề tôi được nâng theo”.

Anh Nghĩa chăm chút làm mẫu thuyền buồm mi-ni mà khách đặt. Nhìn anh cần mẫn cưa gáo dừa, rồi đưa gáo vào máy tỉa tót lại, rồi đánh bóng gáo dừa để phun nước sơn lên mới hiểu sự nhẫn nại của người thợ tàn nhưng không phế.

Đèn thờ làm từ gáo dừa.

Anh Nghĩa giải thích, để hoàn thành sản phẩm gáo dừa phải trải qua nhiều công đoạn từ giản đơn đến phức tạp. Do sức khỏe không như người bình thường, đi đứng bất tiện nên những mẫu đơn giản như tách trà, đèn hoa sen, bông cẩm chướng anh phải hơn một ngày mới hoàn thành.

Nhưng quan trọng nhất, thợ phải chọn gáo dừa phù hợp với mẫu vật sắp làm và khéo léo làm cho sản phẩm mềm mại, không thô cứng mới hấp dẫn được khách. Sản phẩm làm ra thô, cứng đơ khách hàng không ưng, lâu ngày ảnh hưởng đến uy tín người thợ.

Chiếc xuồng con lắp ghép từ những mảnh gáo dừa.

Cứ thế, những cái gáo dừa chỉ dùng chủ yếu chụm lửa, qua bàn tay nâng niu của anh Nghĩa đã lột xác thành vật trưng bày làm đẹp cho đời.

Đưa chúng tôi xem ảnh chụp bức tranh thiên nhiên với những chùm sen mọc trong ao, xa xa là con đò neo đậu, cảnh núi non hùng vĩ, bầu trời trong xanh, anh Nghĩa nói, những bức tranh tĩnh vật như thế có khi phải hơn 1 tuần mới hoàn thành, phải cưa gáo dừa thành nhiều mảnh nhỏ, lắp ghép từng chi tiết tạo mảng tối sáng để chấm phá hồn cho tấm tranh.

Tranh phong cảnh chế tác từ gáo dừa.

Ngày nào còn lúng túng khi chọn mua gáo dừa khô nay anh Nghĩa nhìn thành thạo vỏ gáo dừa dày, vỏ gáo dừa cứng. Những gáo dừa tốt mới làm ra sản phẩm ưng ý.

Gáo dừa anh đem rửa, lau chùi sạch sẽ, phơi cho khô ráo xong phân loại gáo dừa. Chẳng hạn như làm đèn hình bông sen thì chọn gáo dừa tròn; còn làm tranh phải chọn gáo dừa có màu trắng, đen để phối màu cho nổi bật…

Lúc trước khách hàng mua sản phẩm chủ yếu ở trong tỉnh thì nay đã mở rộng, anh Nghĩa bán hàng qua mạng cho khách ở các tỉnh xa. Anh Nghĩa bộc bạch, dù được máy móc hỗ trợ nhưng sức khỏe yếu nên các mặt hàng làm ra chưa nhiều. Tuy vậy, anh hài lòng với công việc hiện tại, nghề gáo dừa cho anh đủ chi tiêu, nuôi được bản thân vì thế khi bắt tay vào làm anh đều đặt hết tâm trí.

THANH DŨNG

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/chang-trai-khuyet-tat-thoi-hon-cho-gao-dua-post923902.html