Chất lượng dân số của Việt Nam sẽ ra sao?

10 giờ trướcBài gốc

Luật Dân số là thay thế cho Pháp lệnh Dân số đã triển khai thực hiện từ rất lâu. Luật Phòng bệnh là để thay thế cho Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, đặc biệt, sau dịch Covid-19, vấn đề phải kiện toàn, hoàn thiện ở các quy định pháp luật liên quan tới công tác phòng bệnh là rất cấp thiết.

(Ảnh minh họa)

Bài toán về nâng tỷ lệ mức sinh

Đối với Luật Dân số, một trong những thay đổi căn bản là chuyển từ dân số và chính sách kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển. Những nội dung liên quan đến dân số và phát triển đã được thể hiện trong việc hướng tới giải quyết đồng bộ các vấn đề về quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ tác động qua lại với phát triển kinh tế - xã hội của cả đất nước và từng địa phương.

Thảo luận tại tổ, đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên, đoàn Tây Ninh nêu ý kiến: “Các chính sách chưa thực sự gắn kết mạnh mẽ vai trò của nam giới trong việc chia sẻ chăm sóc con cái. Tôi đề nghị ban soạn thảo rà soát quy định theo hướng linh hoạt, phù hợp với thực tiễn, đảm bảo tính khả thi. Đồng thời, bổ sung một số chính sách mang tính bền vững, thiết thực như hỗ trợ phát triển hệ thống dịch vụ trông giữ trẻ, giáo dục mầm non công lập và ngoài công lập đảm bảo chất lượng. Chính sách giảm thuế thu nhập cá nhân cho gia đình sinh đủ hai con là hình thức hỗ trợ trực tiếp, có tính khuyến khích cao và phù hợp với xu hướng chính sách tại một số quốc gia đang đối mặt với tỉ suất sinh thấp. Chính sách này không chỉ hỗ trợ tài chính mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho phụ nữ yên tâm sinh và nuôi dạy con, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu dân số”.

Đại biểu Nguyễn Thiện Nhân, đoàn TP.HCM cho rằng: “Báo cáo đánh giá tác động dự thảo đề xuất những giải pháp để duy trì mức sinh thay thế, gồm: phụ nữ được nghỉ thai sản thêm một tháng và nhận được 6,2 triệu đồng; bố nghỉ thêm 5 ngày, nhận 695.000 đồng; người sinh con thứ hai trước 35 tuổi được thưởng 2 triệu đồng; nơi mức sinh thấp được hỗ trợ 2 triệu; phụ nữ dân tộc thiểu số sinh con được hỗ trợ 2 triệu đồng. Như vậy, tổng cộng một phụ nữ sinh con có thể được hỗ trợ tối đa khoảng 13 triệu đồng/lần sinh. Để nuôi một người con từ lúc sinh ra đến khi trưởng thành 18 tuổi, cần ít nhất 900 triệu đồng. Như vậy, mức hỗ trợ tối đa cho phụ nữ sinh con mà dự thảo nêu ra chỉ bằng 1 - 1,5% chi phí nuôi một đứa trẻ”.

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, để triển khai nội dung này chúng ta không chỉ nhìn ở giai đoạn trước mắt mà còn phải định hình lâu dài. Trong quá trình đó, để phù hợp với nguồn lực của đất nước trong từng giai đoạn, đối với chính sách dân số, vấn đề giải quyết già hóa dân số và nâng cao tỷ lệ mức sinh thay thế, có thể nói đầu tư nguồn lực rất lớn.

“Chúng tôi đã nghiên cứu rất kỹ các báo cáo và các tổng hợp của đại biểu Nguyễn Thiện Nhân, có thể nói các nước chi cho khoản này rất nhiều, như Nhật Bản và Hàn Quốc chẳng hạn, các gói kinh tế dùng cho việc giải quyết vấn đề già hóa dân số và tăng tỷ lệ sinh là số tiền khổng lồ. Để đạt được các mục tiêu mà Nhật Bản, Hàn Quốc cũng như các nước châu Âu đặt ra là một bài toán vô cùng thách thức. Vấn đề này chúng ta phải nỗ lực, cố gắng và phải có nhiều giải pháp đồng bộ”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan (Ảnh: Quốc hội)

Chuyển từ chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh

Thảo luận về dự án Luật Phòng bệnh, đại biểu Phạm Trọng Nhân, đoàn TP.HCM nhấn mạnh: “Chúng ta đang chứng kiến một thế hệ trẻ béo phì sớm và mắc bệnh sớm hơn một phần nguyên nhân đến từ thói quen tiêu dùng hằng ngày. Những căn bệnh mãn tính đang gia tăng đáng báo động trong thanh thiếu niên. Chi phí điều trị bệnh không lây nhiễm chiếm tới 70% tổng gánh nặng y tế. Thời kỳ dân số vàng sắp kết thúc nhưng tương lai của thế hệ trẻ vẫn lơ lửng với những khoảng trống về thể chế chưa được hoàn thiện. Dự thảo Luật Phòng bệnh phải là bộ luật “quốc phòng về y tế”.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, qua rà soát hệ thống pháp luật của Việt Nam, Bộ trưởng nhận thấy có 63 luật có các quy định liên quan đến lĩnh vực phòng bệnh và nâng cao sức khỏe.

Bộ trưởng lấy ví dụ: nhóm các quy định trực tiếp về lĩnh vực y tế gồm 10 luật, trong đó có Luật Bảo vệ sức khỏe nhân dân từ năm 1989; nhóm quy định liên quan đến chăm sóc sức khỏe gồm 22 luật; nhóm liên quan đến yếu tố tác động sức khỏe gồm 15 luật, như Luật Bảo vệ môi trường, Luật Tài nguyên, Luật Đất đai… Do đó, để thể chế hóa các quy định của công tác phòng bệnh theo quan điểm của Đảng, được ban hành trong các Nghị quyết số 20 và Nghị quyết số 72 của Bộ Chính trị, cần rà soát kỹ lưỡng.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, trọng tâm của Luật Phòng bệnh là: “Chuyển từ chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh, lấy người dân làm trung tâm, phòng bệnh suốt đời, phòng bệnh từ sớm, từ xa”.

Theo Bộ trưởng, trong quá trình xây dựng Luật, Chính phủ đã tập trung phạm vi điều chỉnh với các nội dung trọng tâm của dự án Luật, gồm: vấn đề phòng, chống bệnh truyền nhiễm; phòng, chống bệnh không lây nhiễm; các rối loạn sức khỏe tâm thần; các yếu tố nguy cơ khác; vấn đề dinh dưỡng trong phòng bệnh; và các điều kiện bảo đảm phòng bệnh. “Bộ Y tế cũng xác định đây là luật khung, nêu các nguyên tắc và chính sách cơ bản liên quan đến phòng bệnh, còn các luật chuyên ngành sẽ được quy định chi tiết trong các luật riêng và các nghị định, thông tư”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay.

Quốc hội khóa XV tiếp tục kỳ họp thứ 10

Với 22 ý kiến đại biểu Quốc hội phát biểu tại hội trường và các ý kiến tại phiên thảo luận tổ, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, với tinh thần cầu thị và trách nhiệm cao nhất, Bộ Y tế sẽ tiếp thu để thể hiện đầy đủ các ý kiến chỉ đạo của Trung ương Đảng, của Quốc hội và ý kiến đại biểu Quốc hội trong dự án Luật; đồng thời phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra của Quốc hội để rà soát, tiếp thu, giải trình và báo cáo Chính phủ trước khi trình Quốc hội thông qua.

- “Khi kéo dài thời gian nghỉ thai sản đối với lao động nữ, doanh nghiệp sẽ có xu hướng e ngại tuyển hoặc bố trí lao động nữ vào các vị trí quan trọng do lo ngại gián đoạn công việc và chi phí phát sinh. Quy định này có thể trở thành rào cản đối với lao động nữ và làm gia tăng nguy cơ phân biệt đối xử về giới trong tuyển dụng và sử dụng lao động nữ. Tôi đề nghị đối với biện pháp này, nên có quy định mở, có sự phân biệt giữa các nhóm nghề, ngành, khu vực trước khi áp dụng. Đồng thời, cần song song bổ sung các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, giảm chi phí sử dụng lao động nữ, cũng như có chính sách bảo đảm cơ hội thăng tiến bình đẳng cho phụ nữ sau khi nghỉ thai sản”. Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, đoàn Hải Phòng

- “Để phòng bệnh hiệu quả, Việt Nam không chỉ triển khai một số giải pháp về thuế như thời gian qua, mà điều quan trọng hơn là phải thiết lập một chính sách tổng thể, đồng bộ và bền vững - hướng tới thay đổi cấu trúc của ngành công nghiệp thực phẩm, đồng thời chuyển biến nhận thức xã hội về tiêu dùng lành mạnh. Chúng ta không thể tiếp tục “chữa cháy” bằng điều trị khi mà các tác nhân gây bệnh không lây nhiễm có thể dự phòng được vẫn chưa được kiểm soát tốt. Luật Phòng bệnh cần mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, và đi trước một bước để bảo vệ sức khỏe nhân dân trên khía cạnh này”. Đại biểu Trần Thị Nhị Hà, đoàn Hà Nội.

Vân Anh/VOV.VN

Nguồn VOV : https://vov.vn/xa-hoi/chat-luong-dan-so-cua-viet-nam-se-ra-sao-post1246167.vov