Sau khi xung đột ở Ukraine bắt đầu, các quốc gia phương Tây đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản Nga. Ảnh minh họa. (Nguồn: Brookings Institution)
Trước đó, tại hội nghị thượng đỉnh ở Copenhagen (Đan Mạch) hôm 1/10, các lãnh đạo EU bày tỏ sự ủng hộ đối với ý tưởng sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa ở phương Tây để cung cấp "khoản vay bồi thường" trị giá 140 tỷ EUR cho Ukraine.
Khối tiếp tục thảo luận thêm để giải quyết các khía cạnh pháp lý của kế hoạch này.
Bỉ, nơi đặt trụ sở của tổ chức Euroclear đang giữ phần lớn tài sản Nga bị phong tỏa, khẳng định rằng, trước khi đồng ý với kế hoạch, nước này cần có những bảo đảm mạnh mẽ từ khối 27 thành viên rằng sẽ không bị bỏ mặc nếu kế hoạch trên có rủi ro.
Ông De Wever nói: "Không có đồng tiền nào là miễn phí. Luôn có hậu quả đi kèm. Tôi muốn họ (các thành viên EU) ký cam kết rằng, tất cả cùng chịu trách nhiệm nếu có rắc rối xảy ra.
Brussels đã rất hợp tác với châu Âu từ những ngày đầu tiên, nhưng việc lấy tài sản Moscow ra để thế chấp cho khoản vay của Ukraine cần phải có mức độ chắc chắn về pháp lý và tinh thần đoàn kết cao nhất có thể".
Về vấn đề này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết, cơ quan hành pháp EU sẽ tiếp tục phát triển kế hoạch và bảo đảm rằng những lo ngại của Bỉ sẽ được giải quyết.
"Bỉ không thể là quốc gia duy nhất phải gánh rủi ro, rủi ro đó cần được chia sẻ trên những đôi vai rộng hơn”, bà Ursula von der Leyen nói.
"Khoản vay bồi thường" là ý tưởng được Chủ tịch EC phác thảo lần đầu vào giữa tháng 9/2025. Khoản vay này sẽ tận dụng tài sản Nga đang bị phong tỏa tại các ngân hàng châu Âu để cho Ukraine vay 140 tỷ EUR, được bảo lãnh bởi ngân sách dài hạn tiếp theo của Liên minh châu Âu (EU) hoặc các quốc gia thành viên.
Điện Kremlin đã chỉ trích các đề xuất này, đồng thời cảnh báo phương Tây sẽ đối mặt với hậu quả nếu tịch thu tài sản Nga.
Sau khi xung đột Nga-Ukraine leo thang năm 2022, các quốc gia phương Tây đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD tài sản của Moscow. Trong đó, có khoảng 2/3 được lưu giữ tại Euroclear. Số quỹ này từ đó đã sinh lời hàng tỷ USD tiền lãi và phương Tây tìm cách chuyển khoản tiền đó cho Kiev.
Đến nay, các nước phương Tây vẫn chưa thể tịch thu số tài sản này vì thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng và lo ngại ảnh hưởng niềm tin của các quốc gia khác vào hệ thống tài chính toàn cầu.
Thay vào đó, EU đang thực hiện phương án chuyển tiền lãi phát sinh từ các tài sản bị phong tỏa của Nga cho Ukraine như một khoản vay tái thiết dài hạn. Kiev chỉ cần hoàn trả nếu nhận được bồi thường từ Moscow trong tương lai.
(theo Euro News, Bloomberg)
Việt An