Chế độ dinh dưỡng trong hội chứng antiphospholipid

4 giờ trướcBài gốc

NỘI DUNG

1. Tầm quan trọng của chế độ ăn khi mắc hội chứng antiphospholipid

2. Chế độ ăn cho người mắc hội chứng antiphospholipid

3. Thay đổi lối sống

Hội chứng antiphospholipid (APS) là một rối loạn tự miễn dịch phức tạp, trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể nhầm lẫn các phospholipid (một loại chất béo trong tế bào) là vật chất lạ và tấn công chúng. Điều này có thể dẫn đến hình thành cục máu đông trong động mạch và tĩnh mạch, gây biến chứng nguy hiểm. Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng, giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và cải thiện sức khỏe tổng thể.

APS là một tình trạng tự miễn được đặc trưng bởi nhiều biểu hiện lâm sàng.

1. Tầm quan trọng của chế độ ăn khi mắc hội chứng antiphospholipid

Theo APS Support UK (tổ chức dành cho những người bị ảnh hưởng bởi hội chứng kháng phospholipid), chế độ ăn đóng vai trò then chốt trong việc quản lý APS, đặc biệt là khi bệnh nhân đang sử dụng warfarin, một loại thuốc chống đông máu phổ biến.

Tương tác giữa chế độ ăn và warfarin là cực kỳ quan trọng; warfarin hoạt động bằng cách ức chế vitamin K, do đó, lượng vitamin K tiêu thụ cần được duy trì ổn định để đảm bảo hiệu quả của thuốc. Một số nghiên cứu, như những nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa JAMA, đã chỉ ra rằng sự biến động đột ngột trong lượng vitamin K có thể ảnh hưởng đến chỉ số INR, một chỉ số đo lường khả năng đông máu và tăng nguy cơ biến chứng.

Ngoài ra, APS làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, do đó, một chế độ ăn lành mạnh cho tim mạch là cần thiết, bao gồm việc hạn chế chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol, đồng thời tăng cường rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt. Cuối cùng, vì APS có thể liên quan đến các tình trạng khác như lupus ban đỏ hệ thống (SLE), chế độ ăn cần được điều chỉnh để phù hợp, ví dụ như hạn chế muối và tăng cường canxi nếu bệnh nhân cũng mắc SLE.

2. Chế độ ăn cho người mắc hội chứng antiphospholipid

Hiện tại, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) không có hướng dẫn cụ thể về chế độ dinh dưỡng dành riêng cho người mắc hội chứng antiphospholipid. Tuy nhiên, WHO khuyến cáo chung về một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng, phù hợp với mọi người, bao gồm cả người mắc hội chứng này.

Chế độ ăn uống cân bằng:

Tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
Bổ sung protein nạc từ cá, thịt gia cầm, đậu và hạt.
Hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.

APS Support UK cho biết, bất kỳ ai mắc APS đều được khuyến cáo nên ăn một chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh với nhiều carbohydrate tốt, protein, các sản phẩm sữa ít béo, nhiều trái cây và rau quả. Duy trì cân nặng hợp lý là quan trọng cả về việc giảm nguy cơ tim mạch như bệnh tim, giảm áp lực lên xương và khớp của người bệnh.

Giữ lượng vitamin K ổn định: Những người đang dùng thuốc chống đông (warfarin) nên cố gắng giữ lượng vitamin K càng ổn định càng tốt. Warfarin hoạt động bằng cách can thiệp vào cách gan sử dụng vitamin K và bị ảnh hưởng bởi lượng vitamin K trong chế độ ăn. Khi chế độ ăn uống tương đối ổn định, thì mức vitamin K sẽ giữ nguyên, không ảnh hưởng đến chỉ số đông máu (INR) và liều lượng warfarin.

Nếu chế độ ăn uống đã chứa thực phẩm giàu vitamin K, không cần phải thay đổi hoặc hạn chế các loại thực phẩm đang ăn; tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều thực phẩm giàu vitamin K, nó sẽ làm cho máu dễ đông hơn và làm giảm chỉ số đông máu.

Rau xanh là một trong những thực phẩm giàu vitamin K nhưng không nên tránh hoàn toàn vì chúng rất quan trọng cho một chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh và thực sự có thể giúp hấp thụ warfarin. Thay vào đó, nên cố gắng duy trì lượng tiêu thụ hàng ngày như nhau.

Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng bệnh nhân có chỉ số đông máu không ổn định có xu hướng có lượng vitamin K trong chế độ ăn uống kém hơn so với bệnh nhân có chỉ số đông máu ổn định và do đó, có thể có lợi khi cung cấp thêm vitamin K bổ sung vào chế độ ăn uống của những bệnh nhân này để ổn định chỉ số đông máu của họ. Tuy nhiên, cần có nhiều nghiên cứu hơn cho đến khi điều này được xác nhận.

Nếu muốn thay đổi chế độ ăn uống của mình, chẳng hạn như tăng lượng rau xanh, nên thảo luận điều này với bác sĩ.

Thực phẩm nên ăn

Uống đủ nước: Nước giúp làm loãng máu và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
Rau xanh, trái cây: Bông cải xanh, rau bina, cam, quýt, táo, chuối.
Ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, yến mạch, bánh mì nguyên cám.
Cá béo: Cá hồi, cá thu, cá ngừ.
Các loại đậu và hạt: Đậu nành, đậu đen, hạnh nhân, óc chó.
Thực phẩm giàu vitamin K2: natto, phô mai cứng, lòng đỏ trứng, gan ngỗng, thịt gà.

Chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng, phù hợp với mọi người, bao gồm cả người mắc hội chứng antiphospholipid.

Thực phẩm nên tránh

Hạn chế tiêu thụ thảo mộc, gia vị: Ngoài việc theo dõi hàm lượng vitamin K trong thực phẩm, những người mắc APS đang dùng warfarin cũng nên biết rằng một số loại thảo mộc và gia vị là chất chống đông máu tự nhiên, vì vậy tốt nhất là không nên ăn quá nhiều mà chỉ nên tiêu thụ điều độ, nếu không chỉ số INR có thể tăng lên. Ngoài ra còn có nhiều phương pháp chữa bệnh thảo dược hoặc sức khỏe tự nhiên phổ biến có thể ảnh hưởng đến warfarin, vì vậy nên thảo luận điều này với bác sĩ điều trị trước khi đưa chúng vào chế độ ăn uống của mình.

Tránh uống rượu: Rượu ảnh hưởng đến warfarin trên hai mặt - bằng cách hoạt động như một chất chống đông máu nhẹ và ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của gan, điều này rất quan trọng đối với việc chuyển hóa warfarin.

Tránh nước ép nam việt quất: Người ta phát hiện ra rằng uống một lượng lớn nước ép nam việt quất có thể làm tăng cường hiệu lực của warfarin và do đó, làm tăng nguy cơ chảy máu. Điều này được cho là do các hóa chất gọi là flavonoid có trong nước ép nam việt quất.

Một số thực phẩm nên hạn chế và nên tránh khác bao gồm:

Hạn chế muối: Muối có thể làm tăng huyết áp, tăng nguy cơ tim mạch. Tránh thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, đồ hộp, xúc xích, thịt xông khói...
Hạn chế đường: Đường có thể làm tăng nguy cơ đái tháo đường và béo phì. Tránh đồ uống có đường, bánh kẹo, đồ ngọt.
Thức uống có cồn: Rượu, bia.
Thực phẩm giàu cholesterol: Nội tạng động vật.

3. Thay đổi lối sống

Theo NHS (Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh), người được chẩn đoán mắc APS phải thực hiện mọi bước có thể để giảm nguy cơ hình thành cục máu đông. Bên cạnh việc tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ, cần thay đổi lối sống, cụ thể:

Bỏ thuốc lá;
Thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng ít chất béo, ít đường, tăng cường nhiều trái cây và rau quả;
Tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh và giảm cân nếu bị béo phì (có chỉ số khối cơ thể từ 30 trở lên).

Lưu ý , việc thảo luận với bác sĩ về chế độ ăn uống khi bị hội chứng antiphospholipid là cần thiết vì tương tác thuốc, đặc biệt là với warfarin và nguy cơ tim mạch tăng cao. Bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh về lượng vitamin K cần thiết, chế độ ăn tốt cho tim mạch, tương tác với các loại thuốc khác và việc sử dụng thực phẩm bổ sung phù hợp.

Thùy Vân

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/che-do-dinh-duong-trong-hoi-chung-antiphospholipid-16925031520351189.htm