'Chiến dịch 50 ngày' và bài toán năng lực phản công của Ukraine

6 giờ trướcBài gốc

Từ giữa tháng 7/2025, Anh, một trong những nhà tài trợ lớn nhất cho Ukraine đã công bố sáng kiến huấn luyện đặc biệt mang tên “Chiến dịch 50 ngày” trong khuôn khổ chiến dịch huấn luyện đa quốc gia Operation Interflex được triển khai từ năm 2022. Theo đó, các binh sĩ Ukraine được huấn luyện trong thời gian dài hơn, tập trung vào hiệu quả sử dụng vũ khí trong điều kiện thiếu đạn dược, chiến thuật tấn công chia nhỏ và kỹ năng sinh tồn trong giao tranh đô thị.

Sáng kiến này không đơn thuần nhằm hỗ trợ huấn luyện, mà gắn liền với kế hoạch phối hợp hỗ trợ vũ khí trong nhóm Ramstein, liên minh quân sự gồm hơn 50 quốc gia ủng hộ Ukraine. Một loạt gói viện trợ mới được xúc tiến. Đức cung cấp thêm pháo tự hành PzH 2000, Pháp đẩy nhanh chuyển giao tên lửa AASM, trong khi Mỹ nối lại gói viện trợ trị giá 2,3 tỷ USD bị trì hoãn.

Thông điệp chiến lược khá rõ ràng là tăng tốc phản công trong 50 - 70 ngày tới để đạt được ưu thế trên tiền tuyến trước tháng 10, khi thời tiết và tình hình chính trị trở nên bất lợi.

Ảnh: Current Affairs

Mục tiêu kép

Sáng kiến “Chiến dịch 50 ngày” phản ánh một nỗ lực chiến lược nhằm ứng phó đồng thời 2 áp lực then chốt đang định hình cục diện giao tranh Nga - Ukraine.

Thứ nhất là yếu tố thời tiết, một biến số khách quan nhưng có sức chi phối lớn đến khả năng cơ động và tác chiến. Hàng năm, kể từ tháng 10, mùa đông ở miền đông Ukraine trở nên khắc nghiệt, với bùn lầy, tuyết dày và nhiệt độ dưới 0°C gây cản trở nghiêm trọng cho các chiến dịch phản công. Những kinh nghiệm thất bại tại Bakhmut và Avdiivka trong mùa đông 2023 - 2024 cho thấy rõ những rủi ro tiềm ẩn nếu các lực lượng Kiev không đạt bước tiến đáng kể trước thời điểm này.

Thứ hai là cơ hội chiến lược trên bàn đàm phán đang dần định hình khi tổn thất lũy tiến của cả Nga và Ukraine buộc các bên liên quan, trong đó có Thổ Nhĩ Kỳ, Brazil và Trung Quốc tái khởi động sáng kiến hòa bình theo hướng “đàm phán có điều kiện”. Việc Ukraine tạo được ưu thế trên tiền tuyến hoặc chí ít hình thành một thế trận có lợi tương đối, sẽ có ý nghĩa quyết định trong việc nâng cao vị thế đàm phán tại các diễn đàn quốc tế cuối năm như hội nghị thượng đỉnh G20, Diễn đàn Hòa bình Geneva hay Thượng đỉnh OSCE.

Như vậy, chiến dịch không chỉ mang ý nghĩa quân sự, mà còn là một đòn bẩy chính trị chiến lược nhằm định vị lại cán cân quyền lực trước khi mùa đông và các vòng đàm phán tiếp theo diễn ra.

Trong bối cảnh đó, “Chiến dịch 50 ngày” xuất hiện như một nỗ lực xoay trục chiến lược không chỉ về hỏa lực, mà còn về cách tiếp cận. Ukraine đang thích nghi với thực tế xung đột tiêu hao bằng cách tăng cường huấn luyện chính xác, tận dụng máy bay không người lái (UAV) chiến thuật để phá hoại hậu cần của đối phương. Đây là giai đoạn “giao tranh bằng thiết bị không người lái” trở thành tuyến đầu chiến thuật, với sự hỗ trợ từ các loại vũ khí tầm xa như tên lửa Storm Shadow (Anh), tên lửa ATACMS (Mỹ) và UAV cảm biến tân tiến.

Trong khi đó, Nga cũng mở rộng sử dụng UAV Shahed-136 do Iran hỗ trợ, tạo nên một không gian tác chiến phi đối xứng đầy biến động. Trong vai trò điều phối, nhóm Ramstein vừa là mắt xích sống còn với Kiev để duy trì thế trận, vừa là điểm dễ tổn thương nếu thiếu sự đồng thuận và năng lực hậu cần phù hợp với tiền tuyến đang thay đổi.

Tác động với Nga và tiến trình hòa đàm

Dù đang nắm quyền kiểm soát khoảng 18% lãnh thổ Ukraine nhưng Nga phải đối mặt với áp lực quân sự lan tỏa nhiều hướng. Các vụ tập kích bằng UAV của binh lính Kiev vào khu vực Sumy buộc Nga phải kéo căng mạng lưới phòng không, trong khi hỏa lực chính xác từ HIMARS và pháo tầm xa ở Dnipro và Kherson đã buộc các lực lượng Moscow phải dịch chuyển hậu tuyến sâu hơn về bán đảo Crưm.

Mặc dù Ukraine và phương Tây đang gây sức ép liên tục nhưng Nga vẫn giữ được ưu thế tương đối trong không gian tác chiến phi truyền thống, đặc biệt là năng lực chiến tranh mạng, gây nhiễu hệ thống định vị toàn cầu GPS và khả năng tấn công tầm xa bằng tên lửa chiến lược như Iskander và Kalibr.

“Chiến dịch 50 ngày” phản ánh ưu tiên của Ukraine và các đồng minh là tìm kiếm lợi thế quân sự để cải thiện vị thế đàm phán, thay vì hòa đàm ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu chiến dịch này không đạt mục tiêu rõ rệt, lòng kiên nhẫn của phương Tây có thể bị bào mòn.

Phép thử

Giới quan sát nhận định, sáng kiến “Chiến dịch 50 ngày” là một phép thử quan trọng về quyết tâm của phương Tây và năng lực tác chiến của Ukraine trong thời gian ngắn. Dù không phải là “cánh cửa cuối cùng” để xoay chuyển cục diện, chiến dịch mang tính chất tăng tốc trước mùa đông, một yếu tố quan trọng trong tính toán chiến lược của cả hai bên.

Nếu thành công, đây có thể là tiền đề để thương lượng trong thế mạnh. Nhưng nếu thất bại, Ukraine không chỉ mất đà phản công, mà còn khiến nhóm Ramstein đối mặt với khủng hoảng lòng tin, điều không chỉ Nga mà cả thế giới đều đang theo dõi sát sao.

Trương Quốc Lượng

Nguồn VietnamNet : https://vietnamnet.vn/chien-dich-50-ngay-va-bai-toan-nang-luc-phan-cong-cua-ukraine-2425247.html