Chiến thuật tuyển mộ trẻ em của thế giới tội phạm ở Thụy Điển

5 giờ trướcBài gốc

Cảnh sát điều tra hiện trường vụ nổ súng ngày 29-4-2025 tại Uppsala, Thụy Điển

Đó là vào tháng 7-2023, một sáng hè nắng đẹp ở Uppsala - thành phố đại học danh tiếng miền Trung Thụy Điển. Theo hồ sơ cảnh sát, Hugo và Jesper (14 và 16 tuổi) lên tàu, mất 3 tiếng đến thành phố ven biển Sundsvall, trong thắt lưng của chúng là súng lục. Đây là những “lính trẻ em” được mạng lưới Foxtrot (một trong những băng đảng bạo lực nhất Thụy Điển) thuê để sát hại một rapper 21 tuổi có liên hệ với mạng lưới Dalen đối thủ. Đến nơi, 2 đứa được Kaleb (15 tuổi) và Axel (một người trưởng thành) đón tiếp. Axel chịu trách nhiệm hậu cần của vụ ám sát, từ việc sắp xếp đi lại đến chỗ ở. Trong đoạn phim được thu hồi từ điện thoại của Axel sau đó, 2 cậu bé giành quyền dùng súng khiến súng cướp cò, viên đạn găm vào tường. Hoảng loạn, các cậu bé giấu vũ khí trong khu rừng gần đó trước khi quay trở lại căn hộ để ngủ. Nhưng ngày hôm sau, khi 3 thiếu niên đi vào trung tâm thành phố, họ bị bắt cóc và đưa đến một căn hộ. Tại đó, khoảng 10 người (bao gồm cả rapper mục tiêu) đã thay nhau tra tấn 3 cậu bé. Những kẻ tấn công đã quay phim một phần vụ hành hung và phát tán video thông qua các ứng dụng mã hóa. Kaleb thoát ra trước, còn Hugo và Jesper sau đó cũng may mắn sống sót. Vụ án Sundsvall dẫn đến 11 bản án, trong đó, Jesper và Kaleb chịu án về tội âm mưu giết người và các tội danh liên quan đến vũ khí, còn một người 24 tuổi bị kết án 16 năm tù vì tội đâm Hugo và Jesper.

Vụ án đã gây chấn động dư luận Thụy Điển. Nhưng ở một quốc gia đang phải đối mặt với các vụ tấn công liên quan đến băng đảng gần như hàng ngày, vụ việc nhanh chóng bị cuốn đi. Dù vậy, nó thể hiện sự phức tạp khi trẻ em tham gia vào các băng đảng, chúng vừa là nạn nhân vừa là thủ phạm, bị dụ dỗ và bóc lột bởi các mạng lưới tội phạm ngày càng tinh vi.

Biến trẻ em thành công cụ

Tranh chấp băng đảng ở Thụy Điển đã phát triển qua nhiều thập kỷ: Từ các băng đảng mô tô vào những năm 1990, đến sự trỗi dậy của các băng đảng đường phố địa phương vào khoảng năm 2010 cho đến các mạng lưới tội phạm xuyên quốc gia cực kỳ bạo lực ngày nay. Ở mọi giai đoạn, việc kiểm soát thị trường ma túy luôn là động lực chính của tội phạm có tổ chức và xung đột băng đảng ở Thụy Điển.

Vụ án Sundsvall diễn ra trong thời kỳ leo thang bạo lực băng đảng đặc biệt nghiêm trọng do một cuộc xung đột tàn bạo bùng phát sau khi mạng lưới Foxtrot (do Rawa “Cáo người Kurd” Majid cầm đầu) tan rã, đồng thời Ismail “Dâu tây” Abdo (một nhân vật chủ chốt trong mạng lưới) tách ra hoạt động riêng. Các vụ tấn công bằng lựu đạn (do lượng đạn dược dư thừa được buôn lậu từ vùng Balkan sau các cuộc chiến tranh Nam Tư những năm 1990) đã trở thành một dấu ấn nghiệt ngã của các cuộc xung đột băng đảng nước này.

Các chuyên gia cho rằng tấn công bằng lựu đạn là một cách rẻ tiền để đe dọa đối thủ mà không nhất thiết phải tiếp cận gần. Nếu thủ phạm bị bắt, họ thường nhận mức án nhẹ hơn vì không được coi là tội cố ý giết người. Bên cạnh đó, ở Thụy Điển, trẻ em dưới 15 tuổi không thể bị bỏ tù và các thiếu niên từ 15 - 17 tuổi thường thụ án trong các cơ sở quản chế thanh thiếu niên do Hội đồng Chăm sóc thể chế quốc gia (SiS) điều hành. Với các vụ án liên quan đến trẻ vị thành niên, việc điều tra cũng khá khó khăn vì trẻ em là đối tượng được bảo vệ chặt chẽ. Trong một số trường hợp, các dịch vụ xã hội cũng có thể dừng hoặc làm chậm quá trình thẩm vấn nếu nó được coi là có hại cho trẻ. Sự tham gia của trẻ em cũng để lại ít dấu vết chứng cứ hơn về liên hệ tài chính hoặc thủ tục hành chính như tài khoản ngân hàng, đăng ký xe hoặc lịch sử việc làm…

Chiêu thức dụ dỗ và khống chế

Đối với các băng đảng Thụy Điển, chiến thuật tuyển mộ trẻ em ngày càng trở nên phổ biến. Theo một báo cáo của cảnh sát năm 2023, khoảng 1.700 cá nhân dưới 18 tuổi được cho là đang hoạt động trong các mạng lưới tội phạm. Từ tháng 1 đến tháng 8-2025, cảnh sát Thụy Điển cho biết đã có 66 trẻ em từ 13 - 14 tuổi bị bắt giữ, so với 27 em trong cùng kỳ năm 2024. Vài năm trước, trẻ em sống trong các cơ sở chăm sóc xã hội hoặc khu vực thu nhập thấp được coi là đối tượng có nguy cơ bị các băng đảng tuyển mộ cao nhất. Tuy nhiên, xu hướng gần đây cho thấy trẻ em thuộc bất kỳ hoàn cảnh nào và ở bất kỳ khu phố nào cũng có thể trở thành mục tiêu của các băng đảng.

Các nhà điều tra tin rằng, mối liên hệ với các thiếu niên bắt đầu khi họ quan tâm đến “hợp đồng giết người” ngụy trang dưới bài quảng cáo lan truyền trên các nền tảng mạng xã hội như Snapchat, TikTok và Instagram, hoặc trên các ứng dụng mã hóa như Telegram. Chúng được xem như “thử thách” hoặc “nhiệm vụ” mà cảnh sát cho rằng đó là “kỹ thuật trò chơi hóa” để làm cho các bài đăng hấp dẫn hơn. Thời gian từ khi một đứa trẻ liên hệ lần đầu với người tuyển mộ đến khi thực hiện hành vi bạo lực có thể kéo dài từ vài ngày đến 1 tháng.

Ông Salman Khan - người quản lý dự án thuộc “Chương trình giúp trẻ em thoát khỏi các băng đảng” của tổ chức Fryshuset (tổ chức thanh niên lớn nhất Thụy Điển) cho biết, khác với trước kia các thành viên băng đảng ngày nay chỉ mong có ngày được làm “ông trùm”. Giờ đây, thế giới ngầm tội phạm của Thụy Điển giống như một màn trình diễn của súng ống, tiền bạc và xe hơi tốc độ cao. Thực hiện một vụ tấn công có thể mang lại cho đứa trẻ cảm giác được công nhận trong băng đảng và kiếm được tiền nhanh chóng để có được “quần áo, dây chuyền, điện thoại, xe hơi và cuộc sống xa hoa” mà chúng thấy trên mạng xã hội và trong các bộ phim truyền hình.

Theo một nghiên cứu năm 2025 của Acta Publica (công ty dữ liệu và nghiên cứu của Thụy Điển), những thiếu niên được đưa vào các cơ sở chăm sóc nội trú đặc biệt là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất trong xã hội và bị các băng đảng nhắm mục tiêu để thực hiện các hành vi bạo lực. Ở Thụy Điển, những cơ sở này được gọi là “nhà HVB” dành cho trẻ em và thanh thiếu niên không thể sống an toàn ở nhà. Nguyên nhân có thể từ sự bỏ bê và bạo lực đến lạm dụng chất gây nghiện. Khoảng 6.000 trẻ em và thanh thiếu niên được đưa vào các “nhà HVB” mỗi năm. Những kẻ tuyển mộ có thể dễ dàng theo dõi các bài đăng được gắn thẻ địa lý của các em này để nhắm mục tiêu dụ dỗ với chiêu thức tạo cảm giác an toàn giả tạo.

Thiếu niên được coi là nhóm đối tượng đặc biệt dễ bị cuốn vào bạo lực băng đảng ở Thụy Điển

Sáng kiến phòng chống tội phạm

Chính phủ Thụy Điển đã theo đuổi chính sách tăng cường các biện pháp trừng phạt nhằm trấn áp tội phạm băng đảng, bao gồm việc bãi bỏ quy định cho phép người từ 18 - 20 tuổi được giảm án. Trước cuộc bầu cử năm 2026, chính phủ đã đề xuất hạ độ tuổi chịu trách nhiệm đối với các tội nghiêm trọng, có nghĩa là trẻ em từ 13 tuổi trở lên có thể bị kết án, cũng như thành lập các đơn vị giam giữ thanh thiếu niên đặc biệt. Đây là một động thái mà nhiều chuyên gia làm việc với trẻ em có liên quan hoặc có nguy cơ liên quan đến tội phạm băng đảng khuyên không nên thực hiện.

Ông Salman Khan cho biết, cách tiếp cận như vậy không giải quyết được thực tế là những đứa trẻ này bị dụ dỗ dù hoàn toàn nhận thức được hậu quả hành động của mình. Thậm chí, những kẻ tuyển mộ và tiếp tay thường cho những tân binh trẻ tuổi sử dụng thuốc giảm đau Opioid Tramadol để làm giảm độ nhạy cảm của chúng trước khi thực hiện hành vi bạo lực.

Bà Eva Mi Gullbrandsson - một chuyên gia thuộc tổ chức Fryshuset cho biết thêm, sau nhiều tháng bị dụ dỗ và trải qua một khoảnh khắc bạo lực cực độ (thường là dưới ảnh hưởng của ma túy), trẻ em bị đẩy vào thực tế khắc nghiệt của một phòng giam, bị cô lập và đơn độc. Bà cho rằng cần phải gây áp lực nhiều hơn nữa lên các nền tảng mạng xã hội và ứng dụng nhắn tin để xác định và đóng cửa bất kỳ kênh tuyển mộ nào.

Buộc các nền tảng phải đóng cửa một số kênh là những bước tiến đáng kể và thành công của lực lượng cảnh sát Thụy Điển. Họ cũng đã bắt đầu hợp tác với GRIMM của Europol (lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia giải quyết nạn tuyển mộ thanh thiếu niên vào các băng đảng trực tuyến). Các sáng kiến khác cũng đã cho thấy kết quả tích cực, bao gồm chiến dịch “Ngừng bắn” tại Malmo - thành phố lớn thứ ba của Thụy Điển. Trong đó, cảnh sát, Cơ quan Quản lý nhà tù và quản chế Thụy Điển, hội đồng thành phố và các tình nguyện viên phối hợp hỗ trợ những người muốn thoát khỏi vòng xoáy bạo lực và từ bỏ cuộc sống tội phạm. Tại Malmo, bằng chứng cho thấy các vụ xả súng và đánh bom đã giảm kể từ khi chiến dịch “Ngừng bắn” được triển khai vào năm 2016.

Yến Chi

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/chien-thuat-tuyen-mo-tre-em-cua-the-gioi-toi-pham-o-thuy-dien-post633205.antd