Chính phủ báo cáo Thường vụ Quốc hội về đường sắt nối Hải Phòng với Trung Quốc

15 giờ trướcBài gốc

Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào chiều 10-2, Bộ trưởng Bộ GTVT Trần Hồng Minh thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày tờ trình Chính phủ báo cáo Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Số vốn bù lỗ các dự án đường sắt rất lớn

Khẳng định dự án trên có đầy đủ cơ sở chính trị và pháp lý để trình Quốc hội, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết tuyến hoàn thành sẽ đáp ứng nhu cầu vận tải nội địa, liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc; tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, phát huy lợi thế trên hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Để triển khai đầu tư nhanh dự án, Chính phủ đề xuất 19 chính sách, cơ chế đặc thù. Trong đó có các nhóm cơ chế, chính sách đã được Quốc hội thông qua cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.

Trình bày báo cáo thẩm tra sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhận định hồ sơ dự án đã phù hợp, sự cần thiết cũng được thống nhất, dự án cơ bản phù hợp với các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội liên quan.

Bộ trưởng Bộ GTVT Trần Hồng Minh cho biết trong năm năm đầu khai thác đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Nhà nước phải hỗ trợ khoảng 109,36 triệu USD. Ảnh: CHÂN LUẬN

Theo tờ trình của Chính phủ, dự kiến trong 5 năm đầu tiên khai thác dự án, doanh thu chỉ bù đắp chi phí vận hành, phương tiện. Một phần chi phí bảo trì kết cấu hạ tầng (khoảng 109,36 triệu USD) cần Nhà nước hỗ trợ. Số tiền này lấy từ nguồn vốn sự nghiệp kinh tế bố trí cho hệ thống đường sắt như bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia hiện nay.

Ngoài ra, dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam dự kiến trong 4 năm đầu khai thác cũng sẽ phải bù lỗ khoảng 778 triệu USD. Như vậy, riêng hai dự án này Nhà nước cần hỗ trợ sơ bộ khoảng 887,36 triệu USD.

Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị đánh giá tổng thể hiệu quả của các dự án đường sắt dự kiến sẽ đầu tư và đánh giá kỹ lưỡng phương án tài chính, các tác động trong quá trình vận hành, khai thác của dự án để giảm thiểu các rủi ro về sau.

Cần xem lại hiệu quả dự án đường sắt hiện hữu

Về tuyến đường sắt hiện hữu, Ủy ban Kinh tế cho biết một số ý kiến cho rằng với ưu thế của tuyến đường sắt mới sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả của tuyến đường sắt hiện hữu và các tuyến đường bộ cao tốc song hành.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị bổ sung các kịch bản khai thác và giải pháp trong trường hợp phải dừng khai thác tuyến đường sắt hiện hữu do thiếu hiệu quả.

Về vốn đầu tư, Ủy ban kinh tế nhận thấy dự án có quy mô và tổng mức đầu tư rất lớn, trong kỳ trung hạn 2021 - 2025, nhu cầu vốn cho dự án khoảng 128 tỉ đồng đã được Chính phủ cân đối. Giai đoạn 2026 - 2030, nhu cầu vốn khoảng 177.282 tỉ đồng và giai đoạn 2031 - 2035 nhu cầu vốn khoảng 25.821 tỉ đồng.

Vốn cho dự án được Chính phủ kiến nghị sử dụng nguồn vốn trong nước, nguồn vốn nước ngoài và các nguồn vốn hợp pháp khác, đồng thời đề xuất một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt.

Chẳng hạn cho phép dự án không thẩm định khả năng cân đối vốn theo quy định của Luật Đầu tư công; trong quá trình thực hiện dự án, cho phép Thủ tướng được quyết định phát hành trái phiếu Chính phủ, huy động vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), vốn vay ưu đãi nước ngoài, sử dụng nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương hằng năm và các nguồn vốn hợp pháp khác để bảo đảm tính phù hợp, khả thi cho dự án.

Các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt này đã được Quốc hội cho phép áp dụng trong thời gian qua và đã được cấp có thẩm quyền xem xét, cho ý kiến, do đó kiến nghị của Chính phủ là có cơ sở.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ trong quá trình triển khai, thực hiện cần tuân thủ nguyên tắc bảo đảm các cân đối vĩ mô và an toàn nợ công quốc gia.

Sau khi thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội cho ý kiến chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng tại kỳ họp bất thường lần thứ 9, dự kiến khai mạc vào ngày 12-2.

Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng dài 403,1 km. Điểm đầu tại vị trí kết nối ray qua biên giới giữa ga Lào Cai mới và ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc), thuộc địa phận thành phố Lào Cai; điểm cuối tại khu bến Lạch Huyện, thuộc địa phận thành phố Hải Phòng.

Dự án đi qua 9 tỉnh thành, gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng.

Giai đoạn đầu, tuyến được xây dựng đường đơn, khổ 1.435 mm, vận chuyển chung hành khách và hàng hóa. Tàu khách và tàu hàng lựa chọn công nghệ đoàn tàu sử dụng động lực tập trung, khai thác với tốc độ 160 km/h-120 km/h tùy đoạn.

Tổng mức đầu tư dự án 203.231 tỉ đồng (khoảng 8,396 tỉ USD), từ nguồn vốn đầu tư công.

Dự án khi triển khai sẽ chiếm dụng khoảng 2.632 ha đất, số dân tái định cư khoảng 19.136 người.

Sau khi được Quốc hội thông qua, Chính phủ sẽ thực hiện ngay công tác giải phóng mặt bằng vào giữa năm nay, khởi công dự án vào cuối năm 2025 và cơ bản hoàn thành xây dựng trong năm 2030.

CHÂN LUẬN - VIẾT LONG

Nguồn PLO : https://plo.vn/chinh-phu-bao-cao-thuong-vu-quoc-hoi-ve-duong-sat-noi-hai-phong-voi-trung-quoc-post833619.html