Chính phủ xây dựng dự thảo về chuẩn nghèo giai đoạn 2026-2030

4 giờ trướcBài gốc

Chuẩn nghèo mới tiệm cận chuẩn quốc tế

Chiều 12/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến nghe Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo và các bộ ngành, địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học cho ý kiến về báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035; Dự thảo Nghị định quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2026-2030.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp về báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035; Dự thảo Nghị định quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2026-2030 - Ảnh: VGP/Minh Khôi

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu trong giảm nghèo, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, song yêu cầu giảm nghèo đa chiều ngày càng cao hơn. Mục tiêu cao nhất vẫn là giảm nghèo đa chiều, bao gồm thu nhập và tiếp cận các dịch vụ công cơ bản như y tế, giáo dục, thông tin, nhà ở...

Về các chương trình mục tiêu quốc gia, Phó Thủ tướng đánh giá, việc triển khai các chương trình như xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc, giảm nghèo bền vững đã đạt kết quả rõ ràng nhưng vẫn còn chồng chéo, trùng lặp, gây khó khăn trong phân bổ nguồn lực. Nhiều địa phương xin trả lại kinh phí do vướng cơ chế triển khai. Mỗi chương trình có vốn riêng, cơ chế riêng, bộ máy riêng, dẫn đến khó khăn trong điều hành.

Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng cho biết, chuẩn nghèo giai đoạn 2026-2030 dự kiến gồm hai nhóm tiêu chí: thu nhập (2,2 triệu đồng/người/tháng ở nông thôn, 2,8 triệu đồng ở đô thị) và mức thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản, tiệm cận mức sống tối thiểu đến năm 2028.

Theo Cục Thống kê, nếu áp dụng chuẩn mới từ năm 2026, tỉ lệ hộ nghèo đa chiều sẽ tăng từ 1,93% lên 11,7%, tương ứng khoảng 3,3 triệu hộ. Kinh phí thực hiện chính sách hỗ trợ an sinh xã hội cho các hộ nghèo, cận nghèo năm 2026 khoảng 30.000 tỷ đồng, gấp đôi năm 2025; bình quân giai đoạn 2026-2030 là 23.000 tỷ đồng/năm, cao hơn mức 19.000 tỷ đồng/năm trước đây.

Phó Thủ tướng lưu ý, chuẩn nghèo đa chiều cần bám sát khuyến nghị quốc tế nhưng được vận dụng linh hoạt, có thể điều chỉnh theo từng giai đoạn. Ngoài thu nhập, các chỉ số về y tế, giáo dục, việc làm, dịch vụ cơ bản, khả năng thích ứng thiên tai cũng cần được bổ sung, vì "chỉ cần một cơn bão, một trận lũ lớn, nhiều hộ có thể rơi trở lại nghèo. Đây là yếu tố trực tiếp quyết định tính bền vững trong giảm nghèo".

Liên quan đến phân loại đối tượng, Phó Thủ tướng cho rằng nên tiếp tục duy trì ba nhóm: Hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ có thu nhập trung bình. Nhóm hộ có thu nhập trung bình cần được quan tâm vì đây là ngưỡng dễ tái nghèo, đòi hỏi chính sách phòng ngừa và hỗ trợ kịp thời.

Cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến nghe Bộ Nông nghiệp và Môi trường báo cáo và các bộ ngành, địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học - Ảnh: VGP/Minh Khôi

Phân bổ hiệu quả nguồn lực, giao quyền cho địa phương

Phó Thủ tướng yêu cầu quá trình xây dựng văn bản phải dựa trên kết quả tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện 2 chương trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững được nhân dân và cộng đồng quốc tế ghi nhận.

Tuy nhiên, việc thực hiện 2 chương trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững vẫn còn một số hạn chế như: Chia nhỏ quá nhiều dự án, ban hành nhiều cơ chế, cùng một nguồn vốn nhưng dàn trải khiến hiệu quả chưa cao. Ở một số nơi, có kinh phí nhưng không giải ngân, không triển khai được, gây lãng phí. Bộ máy và số lượng văn bản hướng dẫn quá nhiều, làm nặng nề thêm khâu thủ tục, giảm hiệu quả thực thi.

"Phải thẳng thắn rút ra bài học để phát huy sáng kiến, khắc phục bất cập trong giai đoạn tới", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng lưu ý sau khi sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, nhiều địa phương cần sớm hoàn thiện quy hoạch đô thị, nông thôn và phân bổ nguồn lực hợp lý - Ảnh: VGP/Minh Khôi

Về định hướng xây dựng nông thôn mới, Phó Thủ tướng nêu rõ, bộ tiêu chí mới phải kế thừa các thành quả đạt được, đồng thời bổ sung cho phù hợp giai đoạn phát triển mới. Mục tiêu là nông thôn phát triển toàn diện, bền vững, đời sống người dân ngày càng ấm no, hạnh phúc. Các văn bản của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành cần được quán triệt đầy đủ và cập nhật trong quá trình xây dựng bộ tiêu chí mới.

Đối tượng và khu vực triển khai xây dựng nông thôn mới cần được phân loại: Vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, khó khăn đặc thù; vùng khó khăn nhưng không thuộc khu vực dân tộc thiểu số; khu vực có điều kiện phát triển, từ đó có cách tiếp cận khác nhau, vừa đặt ra chỉ tiêu cao để phấn đấu, vừa có chính sách ưu tiên phân bổ nguồn lực, không thể cào bằng.

"Cách làm phải xuất phát từ cơ sở, phát huy vai trò chủ thể của nhân dân. Chính sách, vốn đầu tư phải rõ ràng, phân cấp mạnh mẽ, giao quyền nhiều hơn cho địa phương để khuyến khích sự năng động, sáng tạo", Phó Thủ tướng nói.

Một vấn đề khác được Phó Thủ tướng lưu ý là sau khi sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, nhiều địa phương cần sớm hoàn thiện quy hoạch đô thị, nông thôn và phân bổ nguồn lực hợp lý. Nhấn mạnh, quy hoạch phải đi trước một bước, làm cơ sở cho việc triển khai các nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, tránh tình trạng manh mún, chắp vá, Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, bảo đảm đến năm 2026 toàn bộ các xã đều có quy hoạch.

Tại cuộc họp, các ý kiến cho rằng, với việc chuyển sang chính quyền địa phương 2 cấp, quy mô xã thay đổi sau khi sáp nhập, dẫn đến những yêu cầu khác biệt trong xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững. Do đó cần nghiên cứu tích hợp các chương trình mục tiêu quốc gia để đảm bảo đồng bộ, tránh phân tán nguồn lực và nâng cao hiệu quả thực hiện. Việc gộp các chương trình như xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc, miền núi sẽ giúp thống nhất mục tiêu, giải pháp, đồng thời khắc phục tình trạng khó khăn trong phân bổ, giải ngân ngân sách.

Nguyên Thảo

Nguồn Công Thương : https://congthuong.vn/chinh-phu-xay-dung-du-thao-ve-chuan-ngheo-giai-doan-2026-2030-420398.html