Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày Tờ trình Dự thảo Nghị quyết tại Phiên họp. Ảnh: VPQH
Chiều 13/8, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 48, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, UBTVQH đã xem xét, thông qua Nghị quyết của UBTVQH về số lượng đơn vị KTNN khu vực trực thuộc KTNN.
Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn cùng đại diện một số đơn vị chức năng của KTNN tham dự Phiên họp.
Hoàn thiện tổ chức bộ máy gắn với chất lượng, hiệu quả hoạt động
Theo Tờ trình của KTNN, hiện nay KTNN có 13 đơn vị KTNN khu vực đóng trụ sở tại 13 tỉnh, thành phố, phân bố đều trên địa bàn cả nước. Các KTNN khu vực có chức năng giúp Tổng Kiểm toán nhà nước thực hiện nhiệm vụ kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ, kiểm toán hoạt động trong việc quản lý, sử dụng tài chính và tài sản công đối với các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và thực hiện các nhiệm vụ khác theo sự phân công của Tổng Kiểm toán nhà nước.
Mỗi KTNN khu vực bao quát đối tượng kiểm toán từ 4-6 tỉnh, thành phố để thực hiện kiểm toán quyết toán ngân sách các cấp tại địa phương.
Thời gian qua, các đơn vị KTNN khu vực đã tập trung triển khai nhiệm vụ kiểm toán có hiệu quả, kế hoạch kiểm toán hàng năm đều có xu hướng tăng dần phù hợp với năng lực tổ chức và hoạt động của KTNN, tiến độ và chất lượng của các cuộc kiểm toán từng bước được cải thiện rõ rệt và cơ bản đáp ứng mục tiêu, nội dung kiểm toán đề ra; phương pháp kiểm toán ngày càng được hoàn thiện và dần tiếp cận với phương pháp kiểm toán hiện đại trên thế giới…
Quang cảnh Phiên họp. Ảnh: VPQH
Trước yêu cầu của công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đặc biệt là việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, việc tiếp tục kiện toàn tổ chức và hoạt động của các đơn vị KTNN khu vực trực thuộc KTNN là rất cần thiết để đáp ứng ngày càng tốt hơn, hiệu quả hơn yêu cầu nhiệm vụ được giao - Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nhấn mạnh.
Tổng Kiểm toán nhà nước cũng nêu rõ quan điểm, việc hoàn thiện tổ chức bộ máy của các đơn vị KTNN khu vực phải bám sát chức năng và nhiệm vụ được giao, gắn với chất lượng, hiệu quả hoạt động; có trọng tâm, trọng điểm và bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả trong hoạt động.
Đồng thời, việc kiện toàn quy mô về tổ chức của các đơn vị KTNN khu vực để bảo đảm xây dựng cơ quan KTNN chuyên nghiệp, hiện đại, phát triển cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế, phù hợp với các nguyên tắc, thông lệ quốc tế và gắn với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại và công nghệ thông tin trong mọi hoạt động.
Bảo đảm tiết kiệm, tránh lãng phí tài sản sau sắp xếp
Với quan điểm đó, KTNN đề xuất, sắp xếp 3 đơn vị KTNN khu vực III, KTNN khu vực VIII và KTNN khu vực XII thành 2 đơn vị để đảm bảo phù hợp quy mô của các địa phương sau sáp nhập, đảm bảo liên kết chặt chẽ hơn giữa các vùng.
Như vậy, sau sắp xếp, KTNN có 12 đơn vị đóng trụ sở tại 12 tỉnh, thành phố, phân bố đều trên địa bàn cả nước (giảm 1 đơn vị so với hiện nay).
KTNN cũng đề xuất giữ nguyên địa điểm đặt trụ sở của 10 KTNN khu vực không có sự điều chỉnh, sắp xếp. Đối với 2 KTNN khu vực sau khi sắp xếp, tinh gọn từ 03 đơn vị KTNN khu vực sẽ đặt trụ sở tại TP.Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa. Địa điểm đặt trụ sở của 12 KTNN khu vực sau sắp xếp, tinh gọn đều nằm ở vị trí trung tâm khu vực, thuận tiện cho việc đi lại trên địa bàn kiểm toán; đồng thời đảm bảo tiết kiệm, tránh lãng phí tài sản phải xây dựng trụ sở mới khi thay đổi địa điểm đặt trụ sở.
Về nguồn nhân sự sau sắp xếp, tinh gọn, KTNN cho hay, bình quân mỗi đơn vị KTNN khu vực có khoảng 75-85 công chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ kiểm toán, sẽ sắp xếp bố trí hợp lý bảo đảm hoạt động kịp thời và hiệu quả; trong đó, bố trí từ 60%-70% số công chức tập trung thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ, tham gia thẩm định cho ý kiến về dự toán và phân bổ NSNN; từ 30%-40% số công chức sẽ thực hiện kiểm toán hoạt động, kiểm toán các chuyên đề, kiểm toán công nghệ thông tin…
Cùng với đó, KTNN tiếp tục thực hiện đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao chất lượng đội ngũ kiểm toán viên và đổi mới phương thức kiểm toán, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, ứng dụng AI trong hoạt động kiểm toán nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán.
Bảo đảm hoạt động kiểm toán nhà nước ổn định, không gián đoạn
Thẩm tra Tờ trình của KTNN, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho hay, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành về sự cần thiết xây dựng Dự thảo Nghị quyết của UBTVQH về số lượng đơn vị KTNN khu vực trực thuộc KTNN; tán thành với đề xuất của KTNN về phương án sắp xếp, kiện toàn các đơn vị KTNN khu vực.
“Việc sắp xếp phù hợp với chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị; phù hợp với tổ chức đơn vị hành chính của chính quyền địa phương sau khi sắp xếp; đồng thời, phương án sắp xếp cũng không phát sinh việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc” - ông Hoàng Thanh Tùng nêu rõ.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày Báo cáo thẩm tra. Ảnh: VPQH
Theo cơ quan thẩm tra, hiện nay cấp xã là đơn vị trực thuộc trực tiếp ngân sách cấp tỉnh. Để thực hiện kiểm toán ngân sách địa phương, KTNN phải chọn mẫu trong số 3.321 đơn vị hành chính cấp xã; nếu duy trì tỷ lệ mẫu như trước đây thì số lượng đơn vị cần kiểm toán tăng lên khá nhiều.
Bên cạnh đó, việc thực hiện quy định của Luật NSNN năm 2025 về giảm thời hạn quyết toán NSNN từ 18 tháng xuống 12 tháng và KTNN phải hoàn thành báo cáo quyết toán ngân sách địa phương sớm hơn cũng sẽ tạo thêm áp lực cho KTNN. Luật NSNN bỏ quy định về thẩm định quyết toán của cơ quan tài chính các cấp cũng đòi hỏi cần tăng cường vai trò của KTNN trong kiểm toán NSNN.
Vì vậy, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị KTNN đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số trong hoạt động kiểm toán; đồng thời, quan tâm việc đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ đội ngũ kiểm toán viên để tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động KTNN; phục vụ hiệu quả Quốc hội, HĐND trong giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.
Cơ quan thẩm tra kiến nghị UBTVQH chỉ quyết định số lượng đơn vị KTNN khu vực trực thuộc KTNN theo đúng quy định tại khoản 2 Điều 16 của Luật KTNN. Việc đặt trụ sở của từng KTNN khu vực giao Tổng Kiểm toán nhà nước quyết định để bảo đảm tính linh hoạt, phù hợp với tình hình thực tế.
Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng đề nghị Tổng Kiểm toán nhà nước, trên cơ sở Nghị quyết của UBTVQH, khẩn trương ban hành quyết định để quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị KTNN khu vực, để bảo đảm hoạt động KTNN ổn định, không gián đoạn; đồng thời, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các văn bản của Tổng Kiểm toán nhà nước về chuẩn mực, quy trình kiểm toán bảo đảm phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy nhà nước sau khi được sắp xếp lại.
Tại Phiên họp, các Ủy viên UBTVQH thống nhất cao với đề xuất của KTNN và ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp. 100% Ủy viên UBTVQH có mặt đã biểu quyết thông qua Nghị quyết. UBTVQH giao Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp phối hợp với KTNN hoàn thiện Dự thảo Nghị quyết trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
Với 34 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, căn cứ vào vị trí địa lý và quy mô ngân sách của các tỉnh, thành phố, KTNN dự kiến nguyên tắc phân giao địa bàn kiểm toán theo hướng: Mỗi KTNN khu vực phụ trách 3 tỉnh, thành phố; KTNN khu vực IV phụ trách 1 thành phố do quy mô ngân sách rất lớn. KTNN khu vực I, KTNN khu vực III, KTNN khu vực XIII phụ trách 2 tỉnh do quy mô ngân sách khá lớn, diện tích lớn (riêng các tỉnh tại KTNN khu vực XIII được hình thành từ 5 tỉnh cũ). KTNN khu vực VII, KTNN khu vực X phụ trách 4 tỉnh do quy mô ngân sách của các tỉnh tương đối nhỏ và cơ bản phù hợp về mặt địa lý.
Đ. KHOA