Tại xã Thạnh Hòa Sơn, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh là một trong những địa phương đi đầu về phong trào cho mượn đất, hỗ trợ nhau phát triển sản xuất. Nổi bật là hộ ông Thạch Tri, Chi hội trưởng Hội Nông dân ấp Cầu Vĩ. Nhiều năm qua ông Tri đã cho hộ ông Thạch Chí Cường – người người dân tộc Khmer ở cùng ấp mượn 0,5ha đất lúa để sản xuất vụ màu đông-xuân. Nhờ đó mà gia đình ông Cường đã được công nhận thoát nghèo.
Đời sống văn hóa tinh thần đồng bào Khmer Vĩnh Long ngày càng được nâng lên
Không chỉ cho mượn đất canh tác, ông Tri còn tự nguyện hiến gần 500m2 đất để thi công tuyến đường bê tông trong nội đồng để địa phương hoàn thiện hệ thống thủy lợi, cung cấp nguồn nước tưới tiêu hoa màu quanh năm. Ông Thạch Tri chia sẻ: “Trong xóm có những hộ chí thú làm ăn mà vẫn nghèo vì có đất sản xuất, cho nên tôi cho anh em mượn không để sản xuất. Tôi nghĩ cho mượn đất sản xuất cũng góp một phần vào công tác giảm nghèo của ấp mình. Chòm xóm mà có một hai người khó khăn thì cũng không vui. Thứ hai đất khi cho mượn để sản xuất cũng giúp cho đất thêm tơi xốp”.
Trà Vinh là địa phương có số chùa Khmer nhiều nhất vùng ĐBSCL, với 143 ngôi chùa. Trước đây, khi đời sống phật tử còn khó khăn, nhà chùa phải sản xuất lúa để tự cung tự cấp nên phần lớn đều sở hữu diện tích đất canh tác. Tuy nhiên những năm gần đây, khi đời sống của phật tử càng phát triển, thực phẩm dâng nhà sư hàng ngày nên nhà chùa không còn tự sản xuất nữa. Đồng thời, hưởng ứng phong trào xóa đói giảm nghèo của địa phương, ngoài việc tích cực vận động bà con phật tử chí thú làm ăn, tránh xa tệ nạn xã hội, Hội Đoàn kết các sư sãi yêu nước huyện Tiểu Cần (Trà Vinh) còn phát động phong trào cho hộ nghèo luân phiên mượn đất sản xuất để cải thiện đời sống, thoát nghèo. Đặc biệt, không chỉ hộ phật tử Khmer mà cả các hộ cùng chung sống đều có thể mượn đất sản xuất miễn thuộc diện hộ nghèo.
Sau hơn 10 năm cho phật tử mượn đất sản xuất, đến nay hầu hết bà con đã thoát nghèo. Hiện bà con vẫn tiếp tục nhận đất để sản xuất nhưng thống nhất trả một khoản phí cho nhà chùa làm quỹ. Thượng tọa Thạch Thưa, Phó Chủ tịch Hội Đoàn kết các sư sãi yêu nước huyện Tiểu Cần cho biết: “Chùa nào có đất thì cho phật tử mượn 1-2 năm, khi kinh tế hộ đó được khá, thì chùa lấy lại và cho hộ nghèo khác mượn tiếp để sản xuất cải thiện đời sống. Cũng có hộ nghèo cũng không phải là phật tử Khmer, miễn nghèo nhà chùa cũng tạo điều kiện cho mượn đất. Hiện những hộ này cũng đã thoát nghèo”.
Rẫy cà chua của ông Sơn Tịnh (Thạnh Hòa Sơn, Cầu Ngang) trồng trên đất của hộ khác cho mượn canh tác
Tại ấp Nước Mặn II, xã Long Phú, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng có trên 500 hộ, trong đó có gần 90% là hộ đồng bào dân tộc Khmer. Bí thư Chi bộ ấp Nước Mặn II cũng là người dân tộc Khmer ông Sư Tùng cho biết, đồng bào dân tộc trong phum sóc luôn đoàn kết trong phát triển kinh tế, xây dựng phum sóc khang trang, bộ mặt nông thôn không ngừng đổi mới, ấm no. Ông Tùng dẫn chứng, hơn 5 năm trước, hộ nghèo toàn ấp còn đến hơn 50 hộ, trong khi hộ cận nghèo là 45 hộ. Từ đó, công tác giảm nghèo và chăm lo đời sống cho nhân dân, nhất là hộ bà con Khmer luôn là vấn đề mà tập thể cùng bà con trong ấp đặc biệt quan tâm.
Diện tích đất này là do ông Thạch Tri cho hộ nghèo mượn trồng màu đông xuân
Một trong những giải pháp đó là cán bộ ấp cùng tập thể bà con đã cùng nhau xây dựng mô hình kinh tế tập thể để phát huy tối đa thế mạnh của địa phương đó là sản xuất nông nghiệp. Ông Sư Tùng chia sẻ, sự đoàn kết trong sản xuất đã giúp bà con nâng cao tay nghề trong trồng lúa, tăng thu nhập, đời sống ngày càng cải thiện. Hiện HTX trồng lúa của ấp Nước Mặn II đã thu hút 56 hộ tham gia, với diện tích trên 100ha.
"Bắt tay làm HTX thì thấy rằng, kết quả đạt ngay lập tức, mọi thứ điều tiến bộ hơn so với sản xuất trước đây, phân thuốc điều giảm mạnh, năng suất đạt khá, trước đây thì chi phí lớn lắm. Đầu ra thuận lợi, thương lái không ép giá. Chúng tôi thường phải họp xã viên trước, sau đó mới thỏa thuận giá với đối tác trước khi làm hợp đồng bao tiêu. Chúng tôi thường xuyên gặp nhau để bàn cách sản xuất".
Trong ấp, nhiều trường hợp thiếu đất sản xuất, thiếu vốn làm ăn, không có việc làm ổn định. Để giải quyết khó khăn này, ấp Nước Mặn II và bà con đã vận động nhau tham gia học nghề, tham gia làm công nhân tại các công ty xí nghiệp, nhiều hộ còn được xem xét tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi từ ngân hàng chính sách xã hội phát triển sản xuất, các chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc thiểu số… cách làm nay đã giúp các hộ có thêm điều kiện để vươn lên. Tính đến nay, ấp Nước Mặn II hộ cận nghèo giảm chỉ còn 5 hộ và còn 10 hộ nghèo.
Đồng bào dân tộc Khmer Sóc Trăng được hỗ trợ sinh kế phát triển kinh tế gia đình
Đi trên tuyến lộ bê tông nông thôn thuộc Khu III của ấp có chiều dài gần 1.000m, rộng 03m, nối liền Tỉnh lộ 933B vào ấp hai bên đường được bà con ở đây trồng hoa rất đẹp.
Được biết, trước đây lộ này chỉ là một bờ ruộng. Để cùng chung sức xây dựng nông thôn mới, nhất là tạo điều kiện cho bà con nông dân đi lại, vận chuyển hàng nông sản, trẻ em đến trường được thuận tiện hơn, tập thể bà con trông ấp Nước Mặn II, người thì hiến đất, người thì đóng góp ngày công lao động xây dựng nên tuyến đường này. Sau khi tuyến đường đưa vào sử dụng, Chi bộ ấp còn xây dựng “Tuyến đường hoa kiểu mẫu”. Tập thể chi bộ cùng bà con Nhân dân trồng và chăm sóc hoa hai bên lề lộ. Ngoài ra cùng nhau đóng góp dựng trụ và gắn bóng đèn chiếu sáng, xã hội hóa làm cổng chào của ấp.
Bà con ấp nước Mặn II, xã Long Phú, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng đoàn kết xây dựng phum sóc ấm no
Hiện tuyến đường hoa này không chỉ rất đẹp, mà con lan tỏa đến các ấp khác thực hiện theo. Bà Huỳnh Thị Siêng, người dân ấp Nước Mặn II, cho biết: "Thấy bông hoa đẹp chúng tôi cùng làm, ở đây cứ thứ sáu hàng tuần là chúng tôi người dân cùng cán bộ của ấp, như Bí thư Chi bộ ấp Sư Tùng cùng đến làm, chúng tôi cùng với nhau làm để tạo cảnh quan cho ấp".
Chanh Tuy/VOV-ĐBSCL