Theo quan sát, sau khi chịu ảnh hưởng tiêu cực cùng thị trường chung bởi “bão thuế quan” vào đầu tháng 4, nhóm cổ phiếu phân bón đã hồi phục nhanh chóng từ đáy thuế quan hồi trung tuần tháng 4.
Phục hồi từ đáy
Trong đó, bộ đôi DPM (Đạm Phú Mỹ) và DCM (Đạm Cà Mau) đều tăng khoảng 35-45% thị giá sau hơn 2 tháng.
Các cổ phiếu ngành phân bón khác trực thuộc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam như: Công ty cổ phần DAP - Vinachem (DDV), Công ty cổ phần Phân bón Bình Điền (BFC), Công ty cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao (LAS), Công ty cổ phần Phân bón miền Nam (SFG) cũng tăng điểm rất tốt.
Đặc biệt, cổ phiếu NFC của Công ty cổ phần Phân lân Ninh Bình lên mức giá cao nhất từ khi niêm yết tới nay.
Nhóm cổ phiếu phân bón đã hồi phục nhanh chóng từ đáy thuế quan hồi trung tuần tháng 4.
Theo các chuyên gia, xung đột tại Trung Đông đã đẩy giá nhiều loại hàng hóa leo thang, trong đó urê cũng không ngoại lệ. Giá mặt hàng này đã tăng vọt hơn 20%. Trung Đông, đặc biệt là Tây Á với lợi thế nguồn khí giá rẻ là một trong những nước cung cấp phần lớn nguồn cung urê trên thế giới.
Bên cạnh đó, kết quả sản xuất, kinh doanh quý I/2025 tăng đột biến so với cùng kỳ giúp nhóm cổ phiếu ngành phân bón thu hút được lượng lớn dòng tiền và giao dịch sôi động.
Chẳng hạn, Phân lân Ninh Bình ghi nhận kết quả kinh doanh quý I/2025 đạt kỷ lục với doanh thu thuần 453 tỷ đồng, tăng 62% so với cùng kỳ năm trước; lợi nhuận sau thuế đạt 39 tỷ đồng, tăng gần 274%.
Phân lân nung chảy Văn Điển (VAF) công bố doanh thu quý I/2025 đạt 692 tỷ đồng, tăng gần 42% so với cùng kỳ.
Còn trong 3 tháng đầu năm 2025, Đạm Cà Mau ghi nhận doanh thu hợp nhất đạt hơn 3.985 tỷ đồng, vượt 169% kế hoạch quý I và bằng 138% so với cùng kỳ. Lợi nhuận trước thuế hợp nhất đạt 440 tỷ đồng, vượt 330% kế hoạch theo Nghị quyết 9469 và tăng 15% so với cùng kỳ.
Đáng chú ý, thay vì đầu tư ngắn hạn, nhiều nhà đầu tư có tỷ trọng vốn cao đã chuyển hướng đầu tư dài hạn vào cổ phiếu ngành phân bón với mục đích đón đầu chính sách thuế giá trị gia tăng (VAT) mới.
Cụ thể, từ 1/7/2025, Luật Thuế VAT sửa đổi chính thức có hiệu lực chuyển phân bón từ diện không chịu thuế sang chịu thuế VAT 5% giúp các doanh nghiệp sản xuất phân bón trong nước được khấu trừ hoàn thuế đầu vào, dự kiến đóng góp doanh thu và lợi nhuận cho mỗi doanh nghiệp thêm hàng chục, thậm chí cả trăm tỷ đồng.
Chọn lọc cơ hội
Các công ty chứng khoán dự báo, nhóm ngành phân bón hiện là mặt hàng ít chịu ảnh hưởng của thuế quan của Mỹ do chủ yếu tiêu thụ tại thị trường trong nước. Bên cạnh đó, hiện giá urê trên thị trường thế giới đang hồi phục mạnh về vùng 350 - 445 USD/tấn, nên triển vọng tăng trưởng của nhóm ngành này đang khá hấp dẫn.
Chia sẻ tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, ban lãnh đạo Đạm Cà Mau kỳ vọng giá urê sẽ tăng trong các quý tới. Điều này được thúc đẩy bởi gián đoạn nguồn cung từ khu vực Baltic và Trung Đông do căng thẳng địa chính trị, nhu cầu gia tăng từ các gói thầu urê sắp tới của Ấn Độ, và việc ngừng sản xuất urê ở Ai Cập.
Báo cáo phân tích mới đây của Vietcap cho rằng, các yếu tố này dự kiến sẽ bù đắp cho ảnh hưởng từ việc Trung Quốc nối lại một phần xuất khẩu urê - vốn vẫn còn hạn chế về sản lượng. Ngoài ra, giá khí đốt tăng cũng sẽ tác động tích cực đến giá urê. Mức tăng này thường có độ trễ 2-3 tuần, giúp các nhà sản xuất bù đắp một phần hoặc toàn bộ chi phí khí đầu vào cao hơn.
Vietcap tăng dự báo giá urê Trung Đông giai đoạn 2025-2029 thêm trung bình 3% đồng thời tăng 2,6% và 0,9% giả định giá bán trung bình (ASP) của Đạm Phú Mỹ và Đạm Cà Mau. Tuy nhiên, Vietcap giữ quan điểm giá urê sẽ dần trở về mức trung bình giai đoạn 2012-21 là 321 USD/tấn, khi tác động từ xung đột Nga-Ukraine và gián đoạn nguồn cung từ Trung Quốc giảm dần.
Liên quan đến thuế đối ứng của Mỹ, Đạm Phú Mỹ dự báo tác động ở mức hạn chế, trong khi Đạm Cà Mau có thể đối mặt với một số trở ngại nhẹ nhưng vẫn đang chờ kết quả đàm phán thuế cuối cùng. Theo Vietcap, cả Đạm Cà Mau và Đạm Phú Mỹ đều không chịu ảnh hưởng trực tiếp từ đề xuất áp thuế của Tổng thống Trump, do không xuất khẩu sang Mỹ.
Về vấn đề chịu thuế VAT 5%, mặc dù điều này sẽ tác động tích cực cho doanh nghiệp phân bón, nhưng theo đánh giá từ các doanh nghiệp trong ngành, trong trường hợp có sự cạnh tranh khốc liệt giữa phân bón nội địa và nhập khẩu, các công ty sản xuất phân bón nội địa có thể chọn phương án giảm giá bán để từ đó hỗ trợ người nông dân.
Trên thị trường, phân bón nhập khẩu hiện có giá thấp hơn so với phân bón nội địa. Trong trường hợp cạnh tranh gay gắt với phân bón nhập khẩu, các doanh nghiệp sản xuất phân bón nội địa sau khi được hoàn thuế VAT từ 1/7 trên chi phí sản xuất, có thể giảm giá bán trước khi cộng thêm 5% VAT. Điều này giúp thu hẹp chênh lệch giá với phân bón nhập khẩu, đồng thời khuyến khích nông dân sử dụng phân bón sản xuất trong nước.
Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất phân bón có thể yêu cầu hoàn thuế VAT trên chi phí sản xuất. Điều này chủ yếu đem lại lợi ích cho các doanh nghiệp sản xuất phân urê và DAP, vì các doanh nghiệp sản xuất phân bón từ nguyên liệu thô (khí tự nhiên, than đá, đá phốt phát). Với các doanh nghiệp sản xuất phân NPK, tác động từ chính sách thuế VAT không nhiều. Nguyên nhân là do nguyên liệu đầu vào dùng cho các sản phẩm NPK chủ yếu là phân bón đơn (urê, phốt phát đơn và kali), nên dù áp dụng cơ chế không chịu thuế hay chịu thuế VAT đều không ảnh hưởng đến chi phí giá thành và nguyên liệu.
Hải Giang