Chợ truyền thống 'vật lộn' trong thời đại thương mại điện tử

3 giờ trướcBài gốc

Trước làn sóng mua sắm trực tuyến ngày càng lan rộng, chợ truyền thống buộc phải “vật lộn” nhằm duy trì sức sống, tìm hướng thích ứng để không bị tụt lại phía sau.

Nhiều chợ dân sinh thưa vắng

Ghi nhận của chúng tôi tại một số chợ dân sinh trên địa bàn TP Hà Nội như: Thổ Quan, Kim Liên, Láng Thượng... cho thấy, không khí mua bán trong những ngày thường khá trầm lắng, nhiều quầy hàng bị bỏ trống. Những lối đi từng tấp nập người qua lại, nay thưa vắng, nhiều sạp hàng mở cửa nhưng ít khách ghé mua. Trái ngược với khung cảnh ấy là sự sôi động của các sàn thương mại điện tử, nơi mỗi ngày diễn ra vô vàn giao dịch chỉ với vài thao tác trên điện thoại thông minh.

Một góc chợ Láng Thượng, phường Láng, TP Hà Nội.

Thói quen tiêu dùng của người dân, đặc biệt là giới trẻ đã thay đổi rõ rệt. Việc mua sắm trực tuyến với ưu thế tiện lợi, giao hàng tận nơi khiến chợ truyền thống dần mất đi lợi thế vốn có. Không ít người tiêu dùng cho rằng, đi chợ mất thời gian, bất tiện, trong khi mua hàng online cho phép dễ dàng so sánh giá, tham khảo, đánh giá sản phẩm và lựa chọn theo nhu cầu cá nhân. Sự thay đổi này tạo ra sức ép lớn đối với chợ truyền thống-mô hình kinh doanh vốn dựa nhiều vào thói quen mua bán trực tiếp và mối quan hệ thân quen. Nhiều chợ dân sinh từng được xem là “trái tim” của khu dân cư nay phải đối mặt với tình trạng lượng khách giảm sâu, doanh thu của tiểu thương sụt giảm kéo dài.

Trong dòng người thưa thớt tại chợ Thổ Quan, bà Nguyễn Thị Lý, tiểu thương bán rau, củ, quả với hơn 20 năm gắn bó, không giấu được sự lo lắng: “Trước đây, buổi sáng là đông khách nhất, bán không ngơi tay. Nay khách giảm quá nửa, nhiều người chuyển sang đặt hàng qua mạng. Có hôm ngồi cả buổi mà chẳng bán được bao nhiêu”. Không chỉ các ngành hàng thực phẩm tươi sống, nhiều sạp quần áo, đồ gia dụng cũng rơi vào cảnh ế ẩm. Ông Trần Văn Bình, chủ một sạp quần áo lâu năm, cho biết, sức mua giảm buộc ông phải thu hẹp quy mô kinh doanh. "Hàng trên mạng mẫu mã thay đổi nhanh, giá cả hợp lý. Mình bán theo cách truyền thống nên rất khó cạnh tranh. Muốn bán online thì lại thiếu kỹ năng, thiếu vốn", ông Bình cho biết.

Theo quan sát của chúng tôi, không ít chợ truyền thống hiện nay chỉ hoạt động sôi động vào buổi sáng, sau đó vắng dần. Một số chợ chỉ họp buổi sáng, buổi chiều nhiều gian hàng đóng cửa do không có khách. Cá biệt, có những chợ đã phải đóng cửa vì hoạt động không hiệu quả...

Giữ chợ giữa dòng chảy kinh tế số

Chợ truyền thống dần mất khách do sức ép của mua sắm trực tuyến, trong khi hạ tầng, phương thức kinh doanh và công tác quản lý chậm đổi mới, làm giảm sức cạnh tranh. Những tồn tại này nếu không sớm được khắc phục sẽ tiếp tục làm giảm sức hút của chợ truyền thống trong bối cảnh thị trường bán lẻ ngày càng đa dạng, hiện đại.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Đình Cường, Trưởng ban Quản lý chợ Láng Thượng cho rằng: “Sự phát triển của thương mại điện tử là xu thế tất yếu, song không vì thế mà chợ truyền thống bị “bỏ quên”. Chợ không chỉ là nơi mua bán mà còn gắn với sinh kế của hàng trăm hộ tiểu thương và đời sống văn hóa của người dân. Nếu không có giải pháp kịp thời, chợ sẽ ngày càng khó tồn tại”. Cũng theo ông Nguyễn Đình Cường, thời gian qua, ban quản lý một số chợ đã phối hợp với chính quyền địa phương từng bước chỉnh trang hạ tầng, sắp xếp lại ngành hàng, tăng cường công tác vệ sinh môi trường, đồng thời tuyên truyền, vận động tiểu thương nâng cao ý thức phục vụ khách hàng. Một số giải pháp mới như khuyến khích thanh toán không dùng tiền mặt; hỗ trợ tiểu thương tiếp cận bán hàng qua mạng xã hội, ứng dụng giao hàng... cũng đang được thí điểm. Bên cạnh đó, nhiều tiểu thương kinh doanh thực phẩm cũng đa dạng hóa mặt hàng, phát triển các sản phẩm chế biến sẵn nhằm đáp ứng nhu cầu tiện lợi của người tiêu dùng trong thời đại số, qua đó từng bước mở rộng kênh tiêu thụ và duy trì sức mua.

Tuy nhiên, việc đổi mới chợ truyền thống không thể thực hiện trong một sớm một chiều. Phần lớn tiểu thương là người lớn tuổi, đã quen với phương thức buôn bán truyền thống nên gặp không ít khó khăn khi tiếp cận công nghệ. Bên cạnh đó, nguồn lực đầu tư cho cải tạo, nâng cấp chợ còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh mới. Việc giữ gìn chợ truyền thống không chỉ nhằm giải quyết bài toán sinh kế hay quản lý đô thị mà còn là bảo tồn một không gian văn hóa đã ăn sâu vào đời sống xã hội. Trong dòng chảy mạnh mẽ của kinh tế số, chợ truyền thống cần được tiếp sức để đổi mới, song vẫn phải giữ được nét gần gũi, bình dị, những giá trị khó có thể thay thế trong đời sống người dân.

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/cho-truyen-thong-vat-lon-trong-thoi-dai-thuong-mai-dien-tu-1018944