Bộ sách được xây dựng phù hợp với mặt bằng chung
Ngày 26/12/2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Quyết định số 3588/QĐ-BGDĐT về bộ sách giáo khoa giáo dục phổ thông sử dụng thống nhất toàn quốc. Theo đó, bộ sách giáo khoa “Kết nối tri thức với cuộc sống” của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã được lựa chọn để sử dụng thống nhất trên toàn quốc từ năm học 2026-2027.
Sách giáo khoa bộ “Kết nối tri thức với cuộc sống” của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Ảnh: Mộc Trà.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ - Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội cho rằng: “Đây là nguyện vọng chính đáng của cử tri cả nước, bởi, sau một thời gian triển khai sử dụng nhiều bộ sách giáo khoa, chúng ta đã có những phân tích về mặt tích cực và hạn chế của các bộ sách, từ đó, phụ huynh cũng mong mỏi có một bộ sách thống nhất, trước hết, đảm bảo về mặt chất lượng, đảm bảo sử dụng được lâu dài, có tính kế thừa cho các thành viên trong cùng một gia đình…
Một bộ sách có thể dùng được nhiều năm sẽ không chỉ tiết kiệm cho mỗi gia đình, mà còn tiết kiệm cho cả xã hội.
Thứ hai, việc lựa chọn một bộ sách để sử dụng trong cả nước, cũng phải là một bộ sách được nhiều thầy cô, phụ huynh và học sinh tin tưởng, bởi đây sẽ là bộ sách được đầu tư, đảm bảo chất lượng và toàn diện nhất.
Chủ trương lựa chọn một bộ sách thống nhất đã được chuẩn bị từ trước đó, quyết định trên nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, cùng Nghị quyết số 281/NQ-CP ngày 15/9/2025 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71-NQ/TW.
Hiện tại, còn một học kỳ nữa, chúng ta sẽ bước vào năm học 2026-2027, nên việc lựa chọn bộ sách và công khai ngay tại thời điểm này cũng sẽ giúp thầy và trò tại các nhà trường không bị động. Đồng thời, tiến tới thực hiện cung cấp toàn bộ sách giáo khoa miễn phí cho học sinh cả nước sẽ càng có ý nghĩa hơn”.
Đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ - Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội. Ảnh: quochoi.vn.
Liên quan đến nội dung này, Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Chương - nguyên Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Lộc Phát (Lâm Đồng) cũng nêu quan điểm: “Là người từng trực tiếp đứng lớp cũng như tham gia công tác quản lý tại trường phổ thông, sau khi có thông tin sẽ sử dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất trên cả nước, tôi thấy đây là một lựa chọn rất hợp lý. Tôi rất ủng hộ phương án của Bộ Giáo dục và Đào tạo, khi lựa chọn bộ sách “Kết nối tri thức với cuộc sống” làm bộ sách giáo khoa dùng chung trong toàn quốc từ năm học 2026-2027.
Nội dung bộ sách giáo khoa này được xây dựng phù hợp với mặt bằng chung học sinh ở các địa phương, kể cả ở những “vùng trũng” về chất lượng, cũng có thể tổ chức các hoạt động dạy và học để vươn lên, đáp ứng yêu cầu cần đạt”.
Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Chương cũng chỉ ra, việc Bộ Giáo dục và Đào tạo đã lựa chọn bộ sách giáo khoa “Kết nối tri thức với cuộc sống” làm bộ sách được sử dụng thống nhất, cũng không có nghĩa là “đóng khung” rằng thầy cô và nhà trường không được tham khảo thêm các bộ sách khác, nếu có điều kiện, có thể sử dụng các sách khác như một nội dung tham khảo. Bởi lẽ, sách giáo khoa là chất liệu, còn việc vận dụng vào chương trình giảng dạy, là kỹ năng, là bản lĩnh của người thầy. Nếu người giáo viên chịu khó chắt lọc, tích hợp kiến thức, thì sẽ ngày càng có những bài giảng chất lượng, góp phần vào sự đổi mới giáo dục.
“Mặt khác, theo tôi đánh giá, bộ sách “Kết nối tri thức với cuộc sống” cũng giúp học sinh có một chương trình học nhẹ nhàng, phù hợp, học sinh hoàn toàn có thể tự học rất tốt, bởi sách được viết không quá khó, chỉ cần có sự dẫn dắt của thầy cô là có thể nắm bắt được và dễ dàng phát huy” - thầy Chương chia sẻ thêm.
Bộ Giáo dục và Đào tạo lựa chọn trên căn cứ khoa học, phù hợp thực tiễn
Chia sẻ về vấn đề này, Thạc sĩ, Nhà giáo ưu tú Nguyễn Văn Ngai - nguyên Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh cũng nhìn nhận: “Những năm qua, chúng ta thực hiện chủ trương một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa, cụ thể là hiện đang có 3 bộ sách: “Kết nối tri thức với cuộc sống”, “Chân trời sáng tạo” và “Cánh diều”.
Tuy nhiên, khi có chủ trương mới, sử dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất, lại được thực hiện trong một thời gian rất cấp bách, triển khai từ năm học 2026-2027, thì việc biên soạn một bộ sách giáo khoa mới trong thời gian ngắn như vậy, theo tôi là rất khó khăn và khó đảm bảo chất lượng. Chính vì vậy, đây là cách làm hay nhất, tốt nhất. Trong 3 bộ sách, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã cân nhắc để lựa chọn bộ sách dựa trên những căn cứ khoa học, cơ sở chính trị, pháp lý và cơ sở thực tiễn chắc chắn.
Theo thống kê về tỉ lệ lựa chọn các bộ sách trong những năm qua, cho thấy, bộ “Kết nối tri thức với cuộc sống” là bộ có tỉ lệ lựa chọn cao hơn 2 bộ sách còn lại.
Về giá thành sách khi phát hành, bộ sách này cũng có ưu thế hơn, thấp hơn đôi chút so với các bộ còn lại. Đây cũng là một trong những thuận lợi khi tới đây triển khai một bộ sách dùng chung ở tất cả các vùng miền trên cả nước.
Từ những căn cứ trên, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chọn bộ sách này, điều đó là hoàn toàn phù hợp”.
Thạc sĩ, Nhà giáo ưu tú Nguyễn Văn Ngai - nguyên Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: NVCC.
Các địa phương cần kịp thời tập huấn cho giáo viên
Theo Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Chương, việc thống nhất sử dụng một bộ sách giáo khoa “Kết nối tri thức với cuộc sống” được công khai ở thời điểm này mang tính hợp lý và kịp thời để chuẩn bị cho năm học mới 2026-2027.
Thầy Chương cho rằng, việc công bố bộ sách trước khi diễn ra năm học mới gần 9 tháng, sẽ giúp giáo viên có thời gian chuẩn bị. Đồng thời, theo tôi, ngành giáo dục các địa phương cần nhanh chóng tập huấn cho cán bộ, giáo viên các nhà trường. Đặc biệt, với những nhà trường đang giảng dạy các bộ sách khác như “Chân trời sáng tạo” hay “Cánh diều”.
Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Chương - nguyên Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Lộc Phát (Lâm Đồng). Ảnh: NVCC.
Đồng tình với ý kiến trên, Thạc sĩ, Nhà giáo ưu tú Nguyễn Văn Ngai cũng nhấn mạnh: “Đối với những trường, những thầy cô hiện đã và đang dạy sách của bộ “Kết nối tri thức với cuộc sống”, thì chắc chắn có nhiều thuận lợi hơn, vì đã nắm bắt rất tốt.
Còn đối với các trường mà các năm học trước đã chọn bộ sách khác, thầy cô đang dạy sách của 2 bộ “Chân trời sáng tạo” hay “Cánh diều”, thì cũng phải làm quen với bộ sách giáo khoa mới được chọn làm bộ sách giáo khoa thống nhất.
Nhiệm vụ cấp bách của ngành giáo dục và các địa phương là phải nhanh chóng, rốt ráo, lên kế hoạch tổ chức tập huấn, hướng dẫn cho giáo viên tiếp cận và nắm bắt được sách giáo khoa bộ “Kết nối tri thức với cuộc sống”.
Thời gian còn cả một học kỳ II và một kỳ nghỉ hè, nên tôi cho rằng, công tác tập huấn cho đội ngũ với khoảng thời gian như vậy sẽ được đảm bảo, giáo viên có thể tự tin đứng lớp khi bước vào năm học mới”.
Đồng thời, nguyên Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh cũng cho rằng, mặc dù đã chọn được một bộ sách để sử dụng thống nhất trong toàn quốc, nhưng trong các năm học tiếp theo, nếu phát hiện vấn đề gì, cần thiết phải điều chỉnh, bổ sung, thì cần nhanh chóng, kịp thời hoàn thiện.
Mộc Trà