Bộ Tài chính tăng cường siết chặt kỷ luật thuế.
Về chống chuyển giá trong các doanh nghiệp FDI, Bộ Tài chính cho biết, thời gian qua, ngành Thuế đã đẩy mạnh công tác quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết thông qua nhiều giải pháp, trọng tâm là hoạt động thanh tra, kiểm tra. Đồng thời, định kỳ tiến hành phân tích, phân loại rủi ro và chỉ đạo toàn ngành lập kế hoạch, tổ chức thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro cao về chuyển giá.
Năm 2024, toàn ngành đã thanh tra, kiểm tra 920 doanh nghiệp có giao dịch liên kết, qua đó, truy thu, truy hoàn và xử phạt 1.807 tỷ đồng, giảm lỗ 9.143 tỷ đồng. Đối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có giao dịch liên kết, toàn ngành đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 253 doanh nghiệp. Kết quả, truy thu, truy hoàn và xử phạt 998 tỷ đồng, giảm lỗ 4.018 tỷ đồng. Mức thu bình quân trên một cuộc thanh tra, kiểm tra giao dịch liên kết đạt 1,95 tỷ đồng, cao hơn đáng kể so với mức bình quân của một cuộc thanh tra, kiểm tra thông thường (khoảng 0,3 tỷ đồng).
Từ đầu năm 2025 đến nay, cơ quan thuế đã thanh tra, kiểm tra 239 doanh nghiệp có hoạt động giao dịch liên kết, kết quả truy thu, truy hoàn và xử phạt 1.576,7 tỷ đồng, giảm lỗ 7.374,5 tỷ đồng, giảm khấu trừ 30,4 tỷ đồng và điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế 7.225,3 tỷ đồng.
Trong đó, công tác thanh tra, kiểm tra xác định theo giá thị trường đối với giao dịch liên kết đã truy thu 959,2 tỷ đồng, giảm lỗ 4.738 tỷ đồng, điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế 6.773,6 tỷ đồng.
Đối với xử lý các khoản nợ đọng tiền thuế, năm 2023, toàn ngành thu được 49.000 tỷ đồng; năm 2024 thu được khoảng 63.000 tỷ đồng. Tính đến ngày 30/6/2025, số thu nợ lũy kế từ các năm trước chuyển sang đạt khoảng 51.000 tỷ đồng.
Theo lý giải của Bộ Tài chính, tình trạng nợ đọng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phát sinh chủ yếu do các nguyên nhân: Người nộp thuế gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh; Một số người nộp thuế đã ngừng hoạt động, không hoạt động tại địa chỉ đăng ký hoặc bỏ trốn trong khi đất chưa được thu hồi; Các vướng mắc liên quan đến dự án đầu tư (chưa giải phóng mặt bằng, điều chỉnh quy hoạch, phê duyệt đơn giá thuê đất...); Tồn tại tình trạng nợ sai, nợ ảo trên hệ thống quản lý thuế…
Việc xử lý nợ đọng liên quan đến đất đai còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc như: Khó liên hệ với người nộp thuế do thay đổi địa chỉ, thông tin liên lạc; Việc xác định lại số tiền sử dụng đất còn nợ và tiền chậm nộp trong các trường hợp đã quá thời hạn ghi nợ còn phức tạp; Thiếu thông tin định danh người nộp thuế trong hồ sơ thuộc các dự án VLAP; Một số khoản nợ không có khả năng thu hồi do người dân chưa rút hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Thông tin người nộp thuế trên hệ thống quản lý thuế tập trung chưa đầy đủ, chưa chính xác; Một số doanh nghiệp nhà nước còn nợ tiền thuê đất lớn do vướng mắc trong việc xác định lại đơn giá, mục đích sử dụng đất…
Để nâng cao hiệu quả công tác thu hồi nợ tài chính về đất đai, trong thời gian tới, Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo Bộ Tài chính và cơ quan Thuế tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về nợ thuế; Tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Văn phòng đăng ký đất đai các địa phương để rà soát, xác định chính xác số nợ; Đẩy nhanh tiến độ giải quyết khiếu nại của doanh nghiệp; Kiên quyết áp dụng các biện pháp đôn đốc và cưỡng chế nợ thuế theo quy định, bao gồm cả biện pháp tạm hoãn xuất cảnh; Báo cáo UBND cấp tỉnh và kiến nghị thu hồi đất đối với các trường hợp cố tình chây ỳ, trì hoãn nghĩa vụ tài chính…
T.L