Chồng lấn khoáng sản: Nút thắt làm nghẽn mạch phát triển

3 giờ trướcBài gốc

Theo UBND tỉnh Lâm Đồng, tỉnh này đang có rất nhiều công trình, dự án chồng lấn khoáng sản (dự án trên đất có khoáng sản-theo quy định là không được thực hiện). Hiện có đến 40.610 ha bị chồng lấn, chiếm đến 23% diện tích quy hoạch khoáng sản, trong đó chủ yếu là bauxite 39.071 ha, titan 1.539 ha.

Nhiều ý kiến cho rằng việc này không chỉ gây khó khăn cho các kế hoạch khai thác khoáng sản đến năm 2050, trùng khớp với thời gian quy hoạch tỉnh mà còn cản trở việc triển khai các đồ án quy hoạch xây dựng, đô thị đã được phê duyệt. Hậu quả là tỉnh không thể đẩy mạnh đầu tư, thu hút vốn để phát triển hệ thống đô thị, điểm dân cư nông thôn và các khu chức năng, khiến tiềm năng kinh tế địa phương bị kìm hãm.

Một dự án điện mặt trời ở Bình Thuận cũ nằm trong khu vực chồng lấn khoáng sản.

Bên cạnh đó, sau quá trình sắp xếp hành chính, có một loạt dự án gặp khó khăn, vướng mắc. Những dự án này chưa được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia để báo cáo Ban Chỉ đạo 751, dẫn đến chậm trễ trong việc tháo gỡ.

Đáng chú ý là các dự án năng lượng tái tạo nằm trong kết luận thanh tra ngày 28-4-2023 của Thanh tra Chính phủ, liên quan việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo quy hoạch điện VII và VII điều chỉnh.

Theo đó, tỉnh Lâm Đồng cũ có hai dự án là trung tâm thương mại Nguyễn Kim - Đà Lạt và khu nghỉ mát Đà Lạt. Trong đó, Thanh tra Chính phủ yêu cầu thu hồi đất dự án trung tâm thương mại; còn dự án khu nghỉ mát Đà Lạt có nhiều vi phạm nghiêm trọng.

Tỉnh Bình Thuận cũ có 15 dự án, gồm sáu dự án điện gió và chín dự án điện mặt trời, tất cả đều mắc khuyết điểm liên quan đến thực hiện trên đất dự trữ khoáng sản quốc gia titan. Một số dự án chưa được địa phương cho thuê hoặc giao đất, chưa được Cục Điện lực và năng lượng tái tạo - Bộ Công Thương hay Sở Công Thương chấp thuận kết quả kiểm tra nghiệm thu công trình.

Tỉnh Đắk Nông cũ có tám dự án, bao gồm sáu dự án điện gió là Đắk N’Drung 1,2,3; Nam Bình 1; Đắk Song 1; Đắk Hòa chồng lấn với quy hoạch điện VIII và quy hoạch bauxite.

Cạnh đó là hai nhà máy thủy điện Đắk Glun 2 và 3, UBND tỉnh Đắk Nông cũ đã báo cáo giải trình, đề nghị Thanh tra Chính phủ không thu hồi giấy chứng nhận đầu tư, đồng thời cam kết thực hiện thủ tục giao đất, cho thuê đất cho diện tích khoảng 15,3 ha chưa được cấp thẩm quyền giao đất, cho thuê đất theo quy định; đồng thời, xem xét, kiến nghị việc bổ sung quy hoạch điện lực theo thẩm quyền. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có ý kiến của Thanh tra Chính phủ.

Một dự án điện gió trên địa bàn tỉnh Bình Thuận cũ.

Theo UBND tỉnh Lâm Đồng, các vướng mắc về chồng lấn khoáng sản chủ yếu thuộc về thể chế, chính sách vượt thẩm quyền của địa phương. Ngay khi xây dựng mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025, Tỉnh ủy Lâm Đồng đã tính tới tác động của những vướng mắc này đối với kịch bản tăng trưởng trên 8%. Do đó, tỉnh đã thường xuyên, chủ động báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và đề xuất các bộ, ngành trung ương xem xét, giải quyết.

Hiện nay, quá trình thực hiện dự án còn nhiều điểm nghẽn, cần được cơ quan trung ương hướng dẫn, kết luận tháo gỡ vì pháp luật về đất đai, Luật Quy hoạch chưa có quy định lưỡng dụng quy hoạch. Do đó, chưa có cơ sở điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án, bổ sung kế hoạch sử dụng đất, nghiệm thu công trình và phát điện thương mại.

Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát toàn diện, xác định vướng mắc trong Luật Địa chất và Khoáng sản, Luật Đất đai cùng các nghị định, thông tư hướng dẫn.

Các bên phải nêu rõ nội dung bất cập, đề xuất giải pháp sửa đổi cụ thể, gửi về Bộ Nông nghiệp và Môi trường trước ngày 20-8.

Thủ tướng yêu cầu giải pháp phải triệt để, hiệu quả, dựa trên tinh thần phân cấp tối đa, cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà, tăng cường hậu kiểm để địa phương chủ động quyết định và chịu trách nhiệm.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao chỉ đạo khẩn trương tổng hợp ý kiến, báo cáo Thủ tướng trước ngày 22-8; phối hợp hoàn thiện dự án Luật sửa đổi Luật Địa chất và khoáng sản, Luật Đất đai để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10-2025); sửa đổi ngay các quy định gây vướng mắc theo thẩm quyền, hoàn thành trước ngày 10-9.

PHƯƠNG NAM-VÕ TÙNG

Nguồn PLO : https://plo.vn/chong-lan-khoang-san-nut-that-lam-nghen-mach-phat-trien-post866227.html