Bộ Tài chính Mỹ ngày 15/1/2025 ra thông báo về việc phá vỡ các kế hoạch lách lệnh trừng phạt của Liên bang Nga. Ảnh chụp màn hình thông cáo báo chí đăng trên website của Bộ Tài chính Mỹ
Mỹ đã áp đặt hàng trăm lệnh trừng phạt nhằm gia tăng áp lực lên Moskva (Moscow) trong những ngày cuối của chính quyền Joe Biden, đồng thời bảo vệ một số lệnh trừng phạt đã áp dụng trước thềm nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông Donald Trump.
Ngày 15/1, Bộ Ngoại giao và Bộ Tài chính Mỹ công bố lệnh trừng phạt lên hơn 250 mục tiêu, bao gồm một số mục tiêu có trụ sở tại Trung Quốc, nhằm vào việc Liên bang Nga lách lệnh trừng phạt của Mỹ và các cơ sở công nghiệp quân sự của nước này.
Trong khuôn khổ động thái này, Bộ Tài chính Mỹ đã áp đặt các hạn chế mới đối với gần 100 thực thể vốn đã bị trừng phạt trước đó, nhằm làm phức tạp hóa các nỗ lực dỡ bỏ lệnh trừng phạt trong tương lai trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vào ngày 20/1.
Đại sứ quán Liên bang Nga tại Washington chưa đưa ra bình luận ngay lập tức khi được yêu cầu.
Bộ Tài chính Mỹ cho biết trong một tuyên bố rằng Washington đã áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với gần 100 thực thể quan trọng của Liên bang Nga – bao gồm các ngân hàng và các công ty hoạt động trong lĩnh vực năng lượng – vốn đã bị Mỹ trừng phạt, làm tăng nguy cơ trừng phạt thứ cấp đối với họ.
Các lệnh trừng phạt mới được ban hành theo một sắc lệnh hành pháp mà một quan chức cấp cao của Bộ Tài chính Mỹ cho biết yêu cầu phải thông báo cho Quốc hội trước khi bất kỳ hành động nào trong số này có thể bị đảo ngược.
Jeremy Paner, đối tác tại công ty luật Hughes Hubbard & Reed, cho biết các biện pháp này đã được thiết kế để ngăn chặn việc đảo ngược các lệnh trừng phạt bổ sung mà không có sự chấp thuận của Quốc hội.
Washington cũng thực hiện các biện pháp chống lại một cơ chế lách lệnh trừng phạt được thiết lập giữa các bên liên quan ở Liên bang Nga và Trung Quốc, nhắm vào các nền tảng thanh toán khu vực ở hai nước mà Mỹ cáo buộc hỗ trợ thanh toán xuyên biên giới cho các mặt hàng nhạy cảm. Bộ Tài chính Mỹ cho biết một số ngân hàng của Liên bang Nga bị Mỹ trừng phạt là thành viên tham gia (các nền tảng này).
Ngoài ra, ngân hàng Keremet có trụ sở tại Kyrgyzstan cũng bị áp lệnh trừng phạt, với cáo buộc phối hợp với các quan chức Liên bang Nga và một ngân hàng bị Mỹ điểm tên để lách lệnh trừng phạt.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng áp đặt lệnh trừng phạt lên nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia - nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu - hiện nằm dưới sự kiểm soát của Liên bang Nga.
Nhà máy này, nằm ở Đông Nam Ukraine, đã bị Liên bang Nga chiếm đóng ngay sau khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào năm 2022. Hiện nay, nhà máy đã ngừng hoạt động nhưng cần điện bên ngoài để làm mát vật liệu hạt nhân và ngăn chặn nguy cơ chúng tan chảy.
Các hãng tin của Liên bang Nga hôm 15/1 trích lời phát ngôn viên của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia cho biết các lệnh trừng phạt sẽ không ảnh hưởng đến hoạt động của nhà máy.
Các bể chứa dầu tại cơ sở lọc dầu Novokuibyshevsk của Liên bang Nga. Ảnh: TASS/TTXVN
Trong một đánh giá liên quan, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết loạt lệnh trừng phạt mới nhất của Mỹ đối với Liên bang Nga có thể làm gián đoạn đáng kể chuỗi cung ứng dầu mỏ của nước này.
Trong một báo cáo hàng tháng vào hôm 15/1, IEA nhận định loạt lệnh trừng phạt mới có khả năng làm thắt chặt thị trường toàn cầu.
Tuy nhiên, IEA vẫn cho rằng thị trường sẽ dư thừa trong năm nay khi nguồn cung tăng cao với sự đóng góp của các quốc gia ngoài nhóm OPEC+ trong khi nhu cầu toàn cầu tăng yếu.
IEA cho biết các lệnh trừng phạt mới của Mỹ đối với Iran và Liên bang Nga bao gồm các thực thể xử lý hơn một phần ba lượng xuất khẩu dầu thô của Liên bang Nga và Iran trong năm 2024, nhưng cơ quan này tạm thời chưa tính đến các biện pháp này trong dự báo nguồn cung.
“Chúng tôi duy trì các dự báo nguồn cung cho cả hai quốc gia cho đến khi tác động đầy đủ của các lệnh trừng phạt trở nên rõ ràng, nhưng các biện pháp mới có thể dẫn đến sự thắt chặt trong cán cân dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ”, IEA cho biết.
Thành Nam/Báo Tin tức (Theo Daily Maverick)